TEKNİK ŞARTNAMEDE İSTENİLEN BELGELERİN YETERLİLİK KRİTERİ OLUP/OLMAMASINA İLİŞKİN İDARE GÖRÜŞLERİN TARTIŞILMASI

Teknik şartnamede sayılan belgelerin ihale aşamasında sunulup/sunulmayacağı hususuna ilişkin değerlendirmede, istenilen belgenin niteliği ve kullanılan ifadelerin dikkatli analiz edilmesi, açıkça ihale aşamasında sunulması gerekip/gerekmediği hususlarına bakılarak karar verilmelidir.  İhale aşamasında açıkça sunulacağı belirtilen belgelerin ise yeterlilik kriteri olarak değerlendirilmesi gerekmeketdir.

KİK’e yansımış somut olayda;

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, ihale üzerinde bırakılan Beyazoğlu Gıda Beton Yapı Elemanları Tur Turizm Taşımacılık Tarım ve Orman Ürünleri Hafriyat Madencilik Temizlik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından teklif zarfında başkasına ait yetki belgesi sunulduğu, istenen evraklardan K1 yetki belgesinin eksik olduğu, tekliflerinin değerlendirmeye alınmaması gerektiği, eğer bu belge sunulmuş ise iş deneyim belgesi de dahil olmak üzere ilgili kurumlardan teyitleri alınarak yeniden değerlendirilmesi gerektiği, ihaleye katılan isteklinin sunmuş olduğu belgelerin kendisine ait olması gerektiği, sunulan belgelerin yanıltma amaçlı olduğu, Teknik Şartname’nin 4.7’nci maddesi gereği sunulması gereken yetki belgesinin teklif ekinde sunulmadığı, K1 yetki belgesinin firma veya şahıslara özel edinilebilecek belge türleri olduğu, başka bir firmaya veya şahsa ait olarak edinilmiş belgelerin ihale teklifleriyle sunulmasının usulsüz ve geçersiz olduğu, ayrıca idarede çalıştırılacak K1 yetki belgeli taşıtların özmal olma zorunluluğunun belgenin özelliğinden kaynaklandığı iddialarına yer verilmiştir.

…

Teknik Şartname’nin 4.7’nci maddesinde “4.7. Araçlar; 25.02.2004 tarih ve 25384 sayılı ve T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa göre hazırlanan 11.06.2009 tarih ve 27255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 21.08.2009 tarih ve 27326 sayılı Resmi Gazete ve 25.12.2009 tarih ve 27443 sayılı Resmi Gazete ile Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde yapılan değişiklikteki belirtilen şartlara uyacaktır. Ayrıca yüklenici işini ifa edebilmesi için, ihale dokümanında yer almayan ancak Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde yer alan usul ve esaslar ile T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca yayınlanan yönetmelik ve genelgeler doğrultusunda zorunlu kılınan K1 (Sürücülü Çift Kabin Kamyonet) yetki belgesini teklif ekinde sunacaklar ve ileri de zorunlu kılınacak olan belgeleri de temin edecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdarenin Satın Alma ve Malzeme Yönetimi Daire Başkanlığına gönderdiği 07.01.2019 tarihli ve 3388 sayılı yazısında “İşletme Müdürlüğümüz faaliyetlerinde kullanılmak üzere; Yakıtı ve sürücüsü İşletme Müdürlüğüne ait 24 ay süre ile 2016 model ve üzeri 1 (bir) adet otomobil ile yakıt hariç sürücülü çift kabin uzun kasa Kamyonet 1 (bir) adet motorlu aracın hizmet alımı suretiyle kiralanması işi 2018/661621 ihale kayıt numarası ile 04.01.2019 tarihi saat 14:00’da Müdürlüğümüz toplantı salonunda yapılmıştır.

Söz konusu ihale dokümanına ait yazımız ekindeki Teknik şartnamenin 4.7. Araçlar maddesinde; “25.02.2004 tarifi ve 25384 sayılı ve T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa göre hazırlanan 11.06.2009 tarih ve 27255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 21.08.2009 tarih ve 27326 sayılı Resmi Gazete ve 25.12.2009 tarih ve 27443 sayılı Resmi Gazete ile Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde yapılan değişiklikteki belirtilen şartlara uyacaktır. Ayrıca yüklenici işini ifa edebilmesi için, ihale dokümanında yer almayan ancak Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde yer alan usul ve esaslar ile T. C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca yayınlanan yönetmelik ve genelgeler doğrultusunda zorunlu kılınan K1 (Sürücülü Çift Kabin Kamyonet) yetki belgesini teklif ekinde sunacaklar ve ileri de zorunlu kılınacak olan belgeleri de temin edecektir.” Ve İdari şartnamenin

7.5.4. maddesinde “İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler.” denilmektedir.

Bahse konu ihaleye iştirak eden ve en avantajlı düşük teklifi veren, Beyazoğlu Gıda Beton Yapı Elemanları Tur Turizm Taşımacılık Orman Ürünleri Harfiyat Madencilik Temizlik San. Tic. Ltd. Şti. Firması yazımız ekindeki MUVAFAKATNAME VE TAAHHÜTNAME ile Mahmut DEMİR adına düzenlenmiş K1 Taşıma Yetki Belgesini teklif mektubu ekinde sunarak ihaleye katılmıştır.

İhale komisyonumuzun kararına esas teşkil etmek üzere yazımız ekinde sunulan kiralık K1 belgesi ile katılan firmanın teklifinin değerlendirmeye alınıp alınmayacağı konusunda tereddütte düşülmüş olup, uygulamaya esas Başkanlığınız görüşünün İşletme Müdürlüğümüze acele bildirilmesi hususunda;

Gereğini bilgilerinize arz ederim.” ifadelerine yer verilmiştir.

EÜAŞ Genel Müdürlüğü Satın Alma ve Malzeme Yönetimi Daire Başkanlığı İç Satın Alma Müdürlüğü tarafından gönderilen 09.01.2019 tarihli ve 3643 sayılı cevabi yazıda “İlgi yazıda özetle, İşletme Müdürlüğünüz tarafından 2018/661621 kayıt numarasıyla yapılan 1 adet sürücülü çift kabin kamyonet kiralanması ihalesine ait teknik şartnamenin 4.7 maddesinde, “25.02.2004 tarih ve 25384 sayılı ve T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa göre hazırlanan 11.06.2009 tarih ve 27255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 21.08.2009 tarih ve 27326 sayılı Resmi Gazete ve 25.12.2009 tarih ve 27443 sayılı Resmi Gazete ile Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde yapılan değişiklikteki belirtilen şartlara uyacaktır. Ayrıca yüklenici işini ifa edebilmesi için, ihale dokümanında yer almayan ancak Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde yer alan usul ve esaslar ile T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca yayınlanan yönetmelik ve genelgeler doğrultusunda zorunlu kılınan K1 (Sürücülü Çift Kabin Kamyonet) yetki belgesini teklif ekinde sunacaklar ve ileri de zorunlu kılınacak olan belgeleri de temin edecektir.” şeklinde, idari şartnamenin 7.5.4 maddesinde ise “İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler.” şeklinde hüküm bulunduğu belirtilmiştir.

Bununla birlikte, ihaleye iştirak eden isteklilerden birinin bir başkası adına tanzim edilmiş K1 taşıma yetki belgesi sunduğu ifade edilerek istekliye ait teklifin değerlendirilmeye alınıp alınmayacağı hususunda bilgi talep edilmektedir.

İhale dokümanı ve yürürlükteki mevzuat gereğince işlem tesis edilerek tekliflerin değerlendirilmesi ihale komisyonunun yetki ve sorumluluğundadır.

Bilgi edinilmesi hususunu rica ederim.” ifadelerine yer verilmiştir.

Daha sonra idare tarafından Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Samsun 10. Bölge Müdürlüğüne gönderilen 09.01.2019 tarihli ve 5159 sayılı yazıda “İşletme Müdürlüğümüz faaliyetlerinde kullanılmak üzere; Yakıtı ve sürücüsü İşletme Müdürlüğüne ait 24 ay süre ile 2016 model ve üzeri 1 (bir) adet otomobil ile yakıt hariç sürücülü çift kabin uzun kasa Kamyonet 1 (bir) adet motorlu aracın hizmet alımı suretiyle kiralanması işi 2018/661621 ihale kayıt numarası ile 04.01.2019 tarihi saat 14:00’da Müdürlüğümüz toplantı salonunda yapılmıştır.

Söz konusu ihale dokümanına ait yazımız ekindeki Teknik şartnamenin 4.7. Araçlar maddesinde; “25.02.2004 tarih ve 25384 sayılı ve T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa göre hazırlanan 11.06.2009 tarih ve 27255 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan, 21,08 2009 tarih ve 27326 sayılı Resmi Gazete ve

25.12.2009 tarih ve 27443 sayılı Resmi Gazete ile Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde yapılan değişiklikteki belirtilen şartlara uyacaktır. Ayrıca yüklenici işini ifa edebilmesi için, ihale dokümanında yer almayan ancak Karayolu Taşıma Yönetmeliğinde yer alan usul ve esaslar ile T.C. Ulaştırma Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığınca yayınlanan yönetmelik ve genelgeler doğrultusunda zorunlu kılınan K1 (Sürücülü Çift Kabin Kamyonet) yetki belgesini teklif ekinde sunacaklar ve ileri de zorunlu kılınacak olan belgeleri de temin edecektir. “Ve İdari şartnamenin

7.5.4. maddesinde “İsteklinin teklifi kapsamında sunması gerektiği teknik şartnamede belirtilen belgeler.” denilmektedir.

Bahse konu ihaleye iştirak eden istekli firmalardan bir tanesi yazımız ekindeki MUVAFAKATNAME VE TAAHHÜTNAME ile Mahmut DEMİR adına düzenlenmiş K1 Taşıma Yetki Belgesini teklif mektubu ekinde sunarak ihaleye katılmıştır.

Söz konusu K1 yetki belgesinin kiralanıp kiralanamayacağı konusunda tereddüte düşülmüş olup, yürürlükteki mevzuat gereği uygulamaya esas Bölge Müdürlüğünüz görüşünün İşletme Müdürlüğümüze bildirilmesi hususunda gereğini arz ederiz.” ifadelerine yer verilmiştir.

Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Samsun 10. Bölge Müdürlüğü tarafından gönderilen 15.01.2019 tarihli ve 332 sayılı cevabi yazıda “Karayolu Taşıma Yönetmeliğinin 6 ıncı maddesinin 8/a bendine göre K1 yetki belgesi; Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara verilir. 24 üncü maddesinin 1/d bendine göre; K1 yetki belgesi eki taşıt belgesine, eşya taşımaya mahsus ticari taşıtlar kaydedilir. 25 inci maddesinin 1/a bendine göre ise K1 yetki belgesine; Yalnız özmal taşıtlar kaydedilir.

İlgi yazınız ve ekleri incelenmiş olup; Mahmut DEMİR’e ait K1 yetki belgesi eki taşıt belgesinde bir adet çekici bir adet yan römork kayıtlı olduğu tespit edilmiştir. 2018/661621 ihale kayıt numarası ile yapılmış olan hizmet alım ihalesinde Teknik Şartnamenin 4.7. Araçlar maddesinde zorunlu kılınan K1 (sürücülü Çift Kabin Kamyonet) şartının getirildiği görülmektedir.

Buna göre söz konusu belge ile ilgili değerlendirmenin tarafınızca yapılması hususunda;

Bilgilerinizi ve gereğini rica ederim.” ifadelerine yer verilmiştir.

İdare tarafından yukarıda detaylarına yer verilen yazışmalar incelendiğinde, görüşü istenilen idarelerden gelen cevabi yazılarda, görüş istenilen hususlarla ilgili değerlendirmenin ihaleyi yapan idare tarafından yapılmasının uygun olacağının belirtildiği görülmektedir.

İhale işlem dosyasında yer alan Çarşamba Şoförler ve Otomobilciler Esnaf Odasının “K1 Yetki Belgesi Hakkında” konulu yazısında “21.01.2019 tarihli Odamıza sunduğunuz dilekçenizde belirttiğiniz talebinize ilişkin K1 yetki belgelerinin devir yapılıp yapılamayacağı, kiralanıp, kiralanamayacağını ve bir şahsın aracına yetki belgesi almadan herhangi bir firmanın yetki belgesini kullanıp kullanamayacağının yazılı olarak bildirilmesi talep edilmiştir.

Bilindiği üzere Karayolları taşıma kanunu ve en son 31.12.2018 tarihli 300-12 (4.mükerrer) resmi gazete ile yapılan değişiklik ile Karayolları taşıma yönetmeliğin de en son yapılan değişiklikler ile yürürlüğe girmiştir.

Karayolları taşıma yönetmeliğinin ;

Taşıtların özmal veya sözleşmeli olarak kullanılması

MADDE 25-(1) (Ek cümIe: RG-31/12/2018-30642 4.Mükerrer) Yetki belgesi eki taşıt belgesine özmal taşıtların yanı sıra sözleşmeli taşıt da ilave edilebilir. 24 üncü maddedeki şartlara uygun olmak kaydıyla, taşımalarda kullanılacak taşıtların özmal veya sözleşmeli olarak kullanılmasına ilişkin kurallar aşağıdaki şekilde belirlenmiştir. Buna göre;

1. a) A1, A2, B3, C1, C3, D3, D4, K1, K3 ve P türü yetki belgeleri ile ilgili, olarak:

1) Yalnız özmal taşıtlar kaydedilir.

“Buna göre K1 yetki belgesine sadece yetki belgesi sahibi adına olan araçlar kaydedilir. Kiraya verilemez kiralık araç kaydedilemez. Ticari olarak kamyoneti ile taşımacılık yapacak olan her birey kendi adına Karayolları taşıma kanunu ve yönetmelikteki şartları sağlayarak yine kendi adlarına ilgili bakanlığa müracaat ederek yine kendi adına K1 yetki belgesini almak zorundadır. K1 yetki belgelerinin kiralanması söz konusu değildir.”

…

Yukarıda anlatıldığı üzere hangi yetki belgelerinin kiralanabilecekleri hangi yetki belgelerine sözleşmeleri araç kaydedilebilecekleri hangilerine kaydedilemeyecekleri anlatılmıştır..

Özetle 25. maddenin a fıkrasında belirtilen yetki belgeleri sadece yetki belgesi sahibi tarafından kullanılabilir. Kiraya verilemez, kiralık araç kaydedilemez.21.01.2019” ifadelerine yer verilmiştir.

Mahmut Demir tarafından Beyazoğlu Gıda Beton Yapı Elemanları Tur Turizm Taşımacılık Tarım ve Orman Ürünleri Hafriyat Madencilik Temizlik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. için Çarşamba 2. Noterliği tarafından düzenlenen 04.01.2019 tarihli  “Muvafakatname ve Taahhütname”de “Adıma kayıtlı bulunan SAM. U-Net.K1.55.184556 Numaralı, 13/04/2023 geçerlilik tarihi olan K1 Belgemi, Ayvacık Mal Müdürlüğü’nün 167 091 57 56 Vergi Sicil numarasında kayıtlı bulunan BEYAZOĞLU GIDA BETON YAPI ELEMANLARI TUR TURİZM TAŞIMACILIK ORMAN ÜRÜNLERİ HAFRİYAT MADENCİLİK TEMİZLİK SANAYİ VE TİCARET LTD. ŞTİ.nin 3 yıl süre ile kullanmaya muvaffakatımın bulunduğunu, 2016 Model ve üzerinde çift kabin kamyonet ve gerekli olan bütün araçların tedarik etmeye, yükünü ve eşyasını taşımaya, bu hususta her türlü mali, hukuki ve cezai sorumluluğun tarafıma ait olduğunu, kabul, beyan ve taahhüt ederim.” ifadelerine yer verilerek Mahmut Demir’e ait K1 yetki belgesinin 3 yıl süreyle Beyazoğlu Gıda Beton Yapı Elemanları Tur Turizm Taşımacılık Tarım ve Orman Ürünleri Hafriyat Madencilik Temizlik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından kullanılmasına dair Mahmut Demir tarafından noter onaylı muvafakatname ve taahhütname verildiği görülmektedir.

Yukarıda yer alan Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nin 9’uncu maddesinin ikinci fıkrasında yetki belgelerinin satılamaz ve devredilemez olduğunun hüküm altına alındığı, aynı Yönetmelik’in 25’inci maddesinde yer alan hüküm gereğince K1 yetki belgesine yalnızca özmal taşıtların kaydedilebildiği görülmektedir.

Ayrıca, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri değerlendirildiğinde, istekli ve yüklenici tanımlarının farklı olduğu, isteklinin; mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalesine teklif veren tedarikçi, hizmet sunucusu veya yapım müteahhidi; yüklenicinin ise üzerine ihale yapılan ve sözleşme imzalanan istekli olduğu anlaşılmaktadır.

İhale üzerinde bırakılan Beyazoğlu Gıda Beton Yapı Elemanları Tur Turizm Taşımacılık Tarım ve Orman Ürünleri Hafriyat Madencilik Temizlik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından teklifi kapsamında Mahmut Demir’e ait K1 taşıma yetki belgesinin ve Mahmut Demir tarafından Beyazoğlu Gıda Beton Yapı Elemanları Tur Turizm Taşımacılık Tarım ve Orman Ürünleri Hafriyat Madencilik Temizlik Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. için Çarşamba 2. Noterliği tarafından düzenlenen 04.01.2019 tarihli  “Muvafakatname ve Taahhütname”nin sunulduğu görülmüştür.

4734 sayılı Kanun’un “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesinde “yüklenici”nin, “Üzerine ihale yapılan ve sözleşme imzalanan istekli” şeklinde tanımlandığı, “yüklenici” ibaresinin sözleşmenin uygulanması aşamasını işaret ettiği, isteklilerce söz konusu belgelerin sözleşme aşamasına ilişkin olarak sunulması gereken belge şeklinde anlaşıldığı ve belgenin uygunluk denetiminin sözleşmenin yürütülmesi aşamasında yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Bu sebeple, başvuru sahibinin iddiası yerinde bulunmamıştır.