Yapım İşleri Genel Şartnamesi gereği idarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçler de yeni birim fiyatın tespitinde kullanılabilmektedir. Uygulamada yeni birim fiyat tespitinde proforma faturalar da kullanılabilmektedir.
Peki bu yaklaşım doğru mu?
Şartname gereği artan imalatlar kapsamında yapılması zorunlu olan işler için düzenlenecek yeni fiyatların ticaret ve/veya sanayi odalarınca onaylanmış olması şartıyla kullanılması mümkündür. Bu nedenle piyasadan alınan faturaların doğrudan yeni birim fiyat olarak kullanılması mümkün değildir.
Konuya ilişkin Sayıştay Mali denetim Raporunda aşağıdaki değerlendirme yapılmıştır:
Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Sözleşmede bulunmayan işlerin birim fiyatının tespiti” başlıklı 23 üncü maddesine göre; birim fiyat teklif cetvelinde fiyatı bulunmayan yeni iş kalemlerinin bedelleri yüklenici ile birlikte aşağıdaki usuller çerçevesinde tespit edilen yeni birim fiyatlar üzerinden yükleniciye ödenir.
Yeni birim fiyatın tespitinde öncelik sırasına göre;
-Yüklenicinin birim fiyatların tespitinde kullanarak teklifinin ekinde idareye verdiği ve yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler,
-İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine benzerlik gösteren iş kalemlerine ait analizler,
-Yeni iş kaleminin yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları ile işçi ve makinelerin çalışma saatleri esas alınarak oluşturulacak analizlerin kullanılması gerekmektedir.
Bu analizlere öncelik sırasıyla; 1)Yüklenicinin teklifinin ekinde idareye verdiği teklif rayiçler, 2) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler, 3) İdarece kabul edilmek şartı ile uygulama ayına ait Ticaret ve/veya Sanayi Odasınca onaylanmış yerel rayiçlerin uygulanması gerekmektedir.
Yapılan incelemelerde, …Bölge Müdürlüğü tarafından 2014 yılı içerisinde ihale edilen ve örnek olarak seçilen aşağıdaki yapım işlerinde yeni imalatlar için piyasadan fiyat alındığı, ancak alınan fiyatların Ticaret ve/veya Sanayi Odası onaylı olmadığı görülmüştür.
…
İş artışı kapsamında yapılması zorunlu olan işler için düzenlenecek yeni fiyatlarda ticaret ve/veya sanayi odası onaylı olmak şartıyla piyasa fiyat araştırması yapılması ve alınan tekliflerin yapılacak imalat miktarlarıyla uyumlu alınması gerektiği değerlendirilmektedir.
Kamu idaresi cevabı
Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 23 üncü maddesinde yer alan, “idarece kabul edilmek şartı ile uygulama ayına ait Ticaret ve/veya Sanayi odasınca onaylanmış yerel rayiçlerin uygulanması gerekmektedir.” hükmüne istinaden rayiç bedel tespitinde ticaret odası başvuru esaslarının incelendiğini ve bundan sonra yapılacak işlerde yeni imalatlar için piyasadan alınan fiyatların ticaret ve/veya sanayi odası onayı alınması yönünde işlem tesis edileceğini ifade etmişlerdir.
Sonuç olarak
Yapım işlerinde artan imalatlar kapsamında yapılması zorunlu olan işler için düzenlenecek yeni fiyatlarda ticaret ve/veya sanayi odası onaylı olmak şartıyla piyasa fiyat araştırması yapılması ve alınan tekliflerin yapılacak imalat miktarlarıyla uyumlu alınması gerektiği değerlendirilmektedir.