İHALE KONUSU İŞİN DANIŞMANLIK HİZMET İŞİNİ GERÇEKLEŞTİREN YÜKLENİCİLERİN BU İŞİN YAPIM İHALESİNE KATILMAMALARI GEREKMEKTEDİR.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, başvuru konusu ihalenin üzerlerinde bırakıldığı, daha sonra idareye yapılan bir şikâyet başvurusu üzerine tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasının yanı sıra geçici teminatlarının gelir kaydedilerek haklarında yasaklama kararı verildiği, ancak idarenin söz konusu kararının uygun olmadığı şöyle ki, idarenin kararında tesis işleri ile bu tesise ilişkin olarak yapılan projenin de kendileri tarafından yapılmış olmasının gerekçe gösterildiği, fakat ihale şartnamesinde projeyi yapan firmanın tesis ihalesine katılamayacağına ilişkin bir şart bulunmadığı, hem proje ihalesini hem de tesis ihalesini yapan idarenin aynı olduğu, kendilerinden kaynaklanmayan bir hatadan dolayı zarara uğradıkları, proje keşfinde belirlenen malzeme miktarını gösteren liste ile idarenin tesis ihalesindeki malzeme listelerinin birebir aynı olmadığı, ihale konusu işin projesini yapmanın söz konusu ihalede lehlerine bir durum olarak değerlendirilemeyeceği, anılan işte müşavirlik hizmeti yapılmadığı, sadece proje çizimi ihalesine katıldıkları ve bu iş yapıldıktan sonra ihale konusu iş ile ilgili bir bağın kalmadığı, ayrıca ihaleye teklif veren isteklilerin ihaleye sürdüğü teklifler arasında çok cüzi farkların olduğu dolayısıyla diğer isteklilerin aleyhine bir durumun söz konusu olmadığı iddiasına yer verilmiştir.

İddia edilmiştir.

KİK KARARINDA;

Aynı Şartname’nin “İhaleye katılamayacak olanlar” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. 4734 sayılı Kanunun 11 inci maddesinde ihaleye katılamayacağı belirtilenler ile 4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin (b) bendinin (8) numaralı alt bendi gereğince alınacak Bakanlar Kurulu Kararları ile belirlenen yabancı ülkelerin isteklileri doğrudan veya dolaylı ya da alt yüklenici olarak, kendileri veya başkaları adına hiçbir şekilde ihaleye katılamazlar.

9.2. Bu yasaklara rağmen ihaleye katılan istekliler ihale dışı bırakılarak geçici teminatları gelir kaydedilir. Ayrıca, bu durumun tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında tespit edilememesi nedeniyle bunlardan biri üzerine ihale yapılmışsa, teminatı gelir kaydedilerek ihale iptal edilir…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhale dışı bırakılma ve yasak fiil veya davranışlar” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. İsteklilerin, ihale tarihinde 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e), (g) ve (i) bentlerinde belirtilen durumlarda olmaması gerekmektedir. (c) ve (d) bentleri hariç bu durumlarında değişiklik olan istekli, İdareye derhal bilgi verecektir İhale üzerinde kalan istekli ise sözleşmenin imzalanmasından önce ihale tarihinde, 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e) ve (g) bentlerinde belirtilen durumlarda olmadığına ilişkin belgeleri verecektir.

10.2. Bu Şartnamenin 9 uncu maddesi uyarınca ihaleye katılamayacak olanlar ile 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca ihale dışı bırakılma nedenlerini taşıyan istekliler değerlendirme dışı bırakılır.

10.3. 4734 sayılı Kanunun 11 nci maddesi uyarınca ihaleye katılamayacak olanlar ile 17 nci maddesinde sayılan yasak fiil veya davranışta bulunduğu tespit edilenler hakkında, ayrıca fiil veya davranışın özelliğine göre aynı Kanunun Dördüncü Kısmında belirtilen hükümler uygulanır.” düzenlemeleri yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri ve doküman düzenlemelerinden, ihale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapan yüklenicilerin bu işin ihalesine katılamayacakları, aynı şekilde, ihale konusu işin yüklenicilerinin de o işin danışmanlık hizmeti ihalelerine katılamayacakları, bu yasaklara rağmen ihaleye katılan isteklilerin ihale dışı bırakılarak geçici teminatlarının gelir kaydedileceği, Kamu İhale Kanunu’nun 17’nci maddesinde belirtilen fiil veya davranışlarda bulundukları tespit edilenler hakkında fiil veya davranışlarının özelliğine göre, bir yıldan az olmamak üzere iki yıla kadar, 2’nci ve 3’üncü maddeler ile istisna edilenler dahil bütün kamu kurum ve kuruluşlarının ihalelerine katılmaktan yasaklama kararı verileceği anlaşılmaktadır.

Başvuruya konu ihalenin “160 Kva Trafolu Enh Tesisi Yapımı İşi” olduğu, 14.03.2019 tarihli ilk ihale komisyonu kararına göre; AHK Yapı Tur. Tekst. İnş. Gıda Nak. Tem. Hiz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin teklif dosyasında sunulan iş bitirme belgesinin EKAP kaydı olmaması sebebiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, ihaleye teklif veren diğer isteklilerin tekliflerinin geçerli kabul edildiği ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin Ahmet Yalım/Işıl Elektrik, ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin ise Desaş Elektrik İnş. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. olarak belirlendiği görülmüştür.

Söz konusu komisyon kararının 20.03.2019 tarihinde EKAP üzerinden tüm isteklilere bildirildiği, bu karar üzerine Desaş Elektrik İnş. Müh. San. ve Tic. Ltd. Şti. tarafından idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, bahsi geçen başvuru sonucunda anılan isteklinin Ahmet Yalım/Işıl Elektrik’in ihale konusu işin danışmanlık hizmetini yaptığına ve ihaleye katılamayacağına ilişkin iddiasının yerinde bulunduğu ve yeni bir ihale komisyonu kararı alındığı, 05.04.2019 tarihli ikinci ihale komisyonu kararında “söz konusu ihalenin ihale dokümanında bulunan ve CD ortamındaki ön proje kapsamında yer alan projede Ahmet Yalım’a ait bilgilerin yer aldığı ve proje işini doğrudan temin yöntemi ile yüklenmesi dolayısıyla 4734 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinin ikinci fıkrasına aykırı hareket ettiği” gerekçesiyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılarak geçici teminatının gelir kaydedildiği ve hakkında Kanun’un 58’inci maddesi gereğince ihalelere katılmaktan yasaklama kararı verildiği görülmüştür.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 48’inci maddesinden, mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje, harita ve kadastro, her ölçekte imar planı, imar uygulama, ÇED raporu hazırlanması, plan, yazılım geliştirme, tasarım, teknik şartname hazırlanması, denetim ve kontrolörlük gibi teknik, mali, hukuki veya benzeri alanlardaki hizmetlerin, danışmanlık hizmet sunucularından alınabileceği anlaşılmaktadır.

Mimarlık ve mühendislik, etüt ve proje hazırlanması gibi teknik alandaki hizmetlerin, danışmanlık hizmeti ihalesi olarak belli istekliler arasında ihale usulü ile gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bununla birlikte, yaklaşık maliyeti Kanun’un 13’üncü maddesinin (b) bendinin (2) numaralı alt bendinde hizmet alımları için öngörülen üst limit tutarının dört katının altında kalan danışmanlık hizmet alımları hizmet alımı ihalesiyle gerçekleştirilebilecek olup, söz konusu danışmanlık hizmetinin Kanun’un 22’nci maddesinin (d) bendi kapsamında doğrudan temin yöntemiyle alınabilmesi mümkün bulunmaktadır.

İhale işlem dosyasının incelenmesi sonucunda, 09.01.2019 tarih ve 3001002(25042) sayılı proje hizmetine ilişkin “Onay Belgesi”nde işin adının “Proje Hizmeti (Kumluca Karacaören Mah. Asarderesi Mevkii 160 KVA O.G. Elektrik Proje Hazırlanması)” şeklinde belirtildiği, proje hizmetinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 22’nci maddesinin (d) fıkrasına göre doğrudan temin yöntemi ile alınmasına karar verildiği, ayrıca ihale işlem dosyasında yer alan belgelerden proje kapağında da işin adının “Asat Genel Müdürlüğü 160 KVA TR ENH Projesi” olarak, proje firmasının “Işıl Elektrik”, proje sorumlusunun ise “Elektrik Mühendisi Ahmet Yalım” olarak belirtildiği, 28.02.2019 tarihli ödeme emri belgesinde Ahmet Yalım/ Işıl Elektrik’e etüt, proje ve ekspertiz gideri ödeneceğine ilişkin bilgilere yer verildiği, işin kabulüne ilişkin Hizmet Alım Kabul Belgesinin de dosya kapsamında yer aldığı görülmüştür.

Yukarıda yer verilen tespitler çerçevesinde, ihale konusu yapım işine ilişkin proje hizmetinin 4734 sayılı Kanun’un 48’inci maddesinde sayılan danışmanlık hizmeti işleri kapsamında olduğu ve proje hizmetinin doğrudan temin yöntemiyle başvuru sahibi Ahmet Yalım’dan alındığı, ayrıca söz konusu isteklinin “160 Kva Trafolu Enh Tesisi Yapımı İşi” ihalesine de teklif verdiği anlaşılmaktadır. 4734 sayılı Kanun’un 11’inci maddesine göre ihale konusu işin danışmanlık hizmet işini gerçekleştiren yüklenicilerin bu işin yapım ihalesine katılmamaları gerekmektedir. Nitekim 4734 sayılı Kanun’un 11’inci maddesinin gerekçesinde “… İhaleye katılacak istekliler arasında eşitlik ve rekabeti sağlamak ve ihaleye fesat karıştırılmasını önlemek üzere; ihale konusu işin danışmanlık hizmetlerini yapan yüklenicilerin o işin ihalesine katılması ve ihale konusu işin yüklenicilerinin o işin danışmanlık hizmeti ihalelerine katılması engellenmiştir. Ayrıca, bu yasakların organik bağ içinde bulundukları şirketleri için de geçerli olması düzenlenmiştir…” ifadelerine yer verilerek, söz konusu katılım yasağı ile istekliler arasında eşitlik ve rekabetin sağlanmasının amaçlandığı belirtilmiştir.

Bu itibarla başvuru sahibi Ahmet Yalım/ Işıl Elektrik’in Kanun’un 11’inci maddesine göre ihaleye katılamayacağı halde ihaleye katılması nedeniyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve geçici teminatın gelir kaydedilmesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmış olup, başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.