Aşırı düşük analizlerine itiraz süresi ne zaman başlar?

BAŞVURU SAHİBİ:

Vestan İnş. Tic. ve San. A.Ş. – Eysan Yapı İnş. Tic. A.Ş. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

DSİ 17. Bölge Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2023/392987 İhale Kayıt Numaralı “Van-Saray Örenburç Göleti” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

DSİ 17. Bölge Müdürlüğü tarafından 11.05.2023 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Van-Saray Örenburç Göleti” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 24.08.2023 tarih ve 105817 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2023/980 sayılı dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Ön inceleme raporu ve ekleri incelendi.

Başvuru dilekçesinde özetle; idarece SÖG.2023-13 poz numaralı “Gölet İmalatları Bünyesine Giren Çimento” iş kalemi içerisinde 0,50 saat düz işçilik girdisinin öngörüldüğü, ancak DSİ Genel Müdürlüğü birim fiyat kitabı analiz ve tarifleri incelendiğinde, gölet imalatları bünyesine giren çimento için 55.107.1501 poz numaralı “Çimento Taşınması” rayici içerisinde 0,50 saat, 55.116.1501 poz numaralı “Barajlarda her türlü inşaat aksamının bünyesine giren çimentonun bedeli” rayici içerisinde 0,50 saat olmak üzere toplam 1,00 saat düz işçilik girdisinin yer aldığı, bu kapsamda idarece SÖG.2023-13 poz numaralı iş kalemi içerisinde düz işçilik girdisinin 1,00 saat olarak belirlenmesi ve yaklaşık maliyet ile sınır değerin yeniden hesaplanarak aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinde “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikayet ve itirazen şikayet başvurusunda bulunabilirler.

…

Başvurular üzerine ihaleyi yapan idare veya Kurum tarafından gerekçeli olarak;

…

c) Başvurunun süre, usul ve şekil kurallarına uygun olmaması, usulüne uygun olarak sözleşme imzalanmış olması veya şikayete konu işlemlerde hukuka aykırılığın tespit edilememesi veya itirazen şikayet başvurusuna konu hususun Kurumun görev alanında bulunmaması hallerinde başvurunun reddine,

karar verilir…” hükmü,

Anılan Kanun’un “İdareye şikayet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar…” hükmü,

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

…

(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;

a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,

b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi,

c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,

ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,

d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,

izleyen günden itibaren başlar.

(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü bulunmaktadır.

DSİ 17. Bölge Müdürlüğü tarafından 11.05.2023 tarihinde yapılan “Van-Saray Örenburç Göleti” işine ilişkin ihaleye 25 isteklinin katıldığı, idarece sınır değerin 163.331.061,39 TL olarak hesaplandığı,

Sınır değerin altında teklif sunan başvuru sahibi dahil 9 istekliye 20.06.2023 tarihinde EKAP üzerinden “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazının gönderildiği, söz konusu yazıda “Van-Saray Örenburç Göleti işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 05.07.2023 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 05.07.2023 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.

AÇIKLAMA:

Bölge Müdürlüğümüzce; 11.05.2023 tarihinde, 2023/392987 ihale kayıt nolu: “Van-Saray Örenburç Göleti” yapım işi ihale edilmiş olup, söz konusu ihale için vermiş olduğunuz teklif, İhale Komisyonu tarafından Kamu İhale Genel Tebliğ Madde 45 ve İdari Şartname Madde 33’e göre değerlendirilmiş ve aşırı düşük bulunmuştur.

Yapılacak işler göz önüne alındığında, vermiş olduğunuz teklif bedeli ile söz konusu işi hangi avantajlı koşulları kullanarak gerçekleştireceğiniz konusunda açıklama istenilen iş kalemleri;

• SÖG.2023-01 Açıkta Kazı yapılması

• SÖG.2023-02 Ocak Sahalarında Geçirimsiz Dolgu Malzemesi Kazılması ve Gölet Dolgusuna Konulması (1)

• SÖG.2023-03 Ocak Sahalarında Kaya ve Kaya Ufağı Dolgu Malzemesi Kazılması ve Gölet Dolgusuna Konulması (4 + Ku Nolu Dolgu)

• SÖG.2023-07 Göletlerde Açıkta Her Beton Sınıfında Betonarme Betonu Yapılması

• SÖG.2023-13 Gölet İmalatları Bünyesine Giren Çimento

• SÖG.2023-18 Yollarda Her Türlü Sandık (Sıyırma), Ariyet ve Yol Kazısı Yapılması, Dolgu ve/veya Depoya Konulması

• SÖG.2023-30 Ocak Taşı İle Taş Duvar Yapılması

  Kamu İhale Genel Tebliğ madde 45.1.2.2’ye göre açıklama istenilmeyen analiz girdileri yazımız ekinde bildirilmiştir. Ancak madde 45.1.2.3 uyarınca “İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.” denilmektedir.

Sınır değerin altındaki teklifinizin maliyet bileşenlerini ve/veya bunlara ait fiyat analizlerini;

-Yapım yönteminin ekonomik olması,

-Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

-Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü hususlarında belgelere dayalı olarak ve yukarıdaki maddelerde dikkate alınarak yazılı olarak açıklanmanız gerekmektedir. Söz konusu belgeler Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olmak zorundadır.

05.07.2023  tarihine kadar, istenilen açıklamaları belgeleriyle birlikte ihale komisyonuna sunmadığınız takdirde teklifiniz değerlendirilmeye alınmayacaktır.” ifadelerine yer verilerek isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmalarının talep edildiği görülmüştür.

Açıklama istenilen iş kalemlerinin SÖG.2023-01, SÖG.2023-02, SÖG.2023-03, SÖG.2023-07, SÖG.2023-13, SÖG.2023-18 ve SÖG.2023-30 olduğu, aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde Açıklama İstenmeyen Analiz Girdileri Listesi, Açıklama İstenilen İş Kalemleri Listesi ve söz konusu iş kalemlerine ait sıralı analiz girdi tablolarına yer verildiği tespit edilmiştir.

İdarece 20.06.2023 tarihli aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında isteklilere verilen sıralı analiz girdi tabloları incelendiğinde itirazen şikâyete konu SÖG.2023-13 poz numaralı “Gölet İmalatları Bünyesine Giren Çimento” iş kaleminin analizinin aşağıdaki gibi olduğu görülmüştür:

ENK Yapı İnş. Tic. A.Ş. tarafından 03.07.2023 tarihinde SÖG.2023-03 poz numaralı “Ocak Sahalarında Kaya ve Kaya Ufağı Dolgu Malzemesi Kazılması ve Gölet Dolgusuna Konulması (4 + Ku Nolu Dolgu)” ve SÖG.2023-30 poz numaralı “Ocak Taşı İle Taş Duvar Yapılması” iş kalemlerine yönelik idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, başvuru üzerine idarece aşırı düşük teklif sorgulamasının yenilenmesine karar verildiği,

Sınır değerin altında teklif sunan başvuru sahibi dahil 9 istekliye 25.07.2023 tarihinde yeniden EKAP üzerinden “Beyan edilen bilgileri tevsik eden belgelerin sunulması ve/veya numune/demonstrasyon işlemlerine ilişkin ürün örneklerinin verilmesi/kurulumların yapılması/aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulması” konulu yazının gönderildiği, söz konusu yazıda “Van-Saray Örenburç Göleti işine ait ihalede tekliflerin değerlendirmesi sürecine geçilmiş olup, beyan ettiğiniz bilgi ve belgeleri tevsik eden ve EKAP veya diğer kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının internet sayfası üzerinden sorgulanamayan aşağıdaki belgeleri ekleri ile birlikte, İdari Şartnamenin 7.9. maddesine uygun olarak, 02.08.2023 tarihine kadar İdaremize sunmanız ve aşırı düşük teklif açıklamalarınızı 02.08.2023 tarihine kadar sunmanız gerekmektedir.

AÇIKLAMA:

Bölge Müdürlüğümüzce; 11.05.2023 tarihinde, 2023/392987 ihale kayıt nolu: “Van-Saray Örenburç Göleti” yapım işi ihale edilmiş olup, söz konusu ihale için vermiş olduğunuz teklif, İhale Komisyonu tarafından Kamu İhale Genel Tebliğ Madde 45 ve İdari Şartname Madde 33’e göre değerlendirilmiş ve aşırı düşük bulunmuştur.

Yapılacak işler göz önüne alındığında, vermiş olduğunuz teklif bedeli ile söz konusu işi hangi avantajlı koşulları kullanarak gerçekleştireceğiniz konusunda açıklama istenilen iş kalemleri;

• SÖG.2023-01 Açıkta Kazı yapılması

• SÖG.2023-02 Ocak Sahalarında Geçirimsiz Dolgu Malzemesi Kazılması ve Gölet Dolgusuna Konulması (1)

• SÖG.2023-03 Ocak Sahalarında Kaya ve Kaya Ufağı Dolgu Malzemesi Kazılması ve Gölet Dolgusuna Konulması (4 + Ku Nolu Dolgu)

• SÖG.2023-07 Göletlerde Açıkta Her Beton Sınıfında Betonarme Betonu Yapılması

• SÖG.2023-13 Gölet İmalatları Bünyesine Giren Çimento

• SÖG.2023-18 Yollarda Her Türlü Sandık (Sıyırma), Ariyet ve Yol Kazısı Yapılması, Dolgu ve/veya Depoya Konulması

• SÖG.2023-30 Ocak Taşı İle Taş Duvar Yapılması

Kamu İhale Genel Tebliğ madde 45.1.2.2’ye göre açıklama istenilmeyen analiz girdileri yazımız ekinde bildirilmiştir. Ancak madde 45.1.2.3 uyarınca “İstekliler, teklifi kapsamında yer alan iş kalemleri/grupları için hazırlayacakları analizlerde (45.1.2.2) maddesine göre açıklama istenilmeyecek olan analiz girdileri de dâhil analizlerini oluşturan tüm girdileri göstereceklerdir.” denilmektedir.

Sınır değerin altındaki teklifinizin maliyet bileşenlerini ve/veya bunlara ait fiyat analizlerini;

-Yapım yönteminin ekonomik olması,

-Seçilen teknik çözümler ve yapım işinin yerine getirilmesinde kullanılacak avantajlı koşullar,

-Teklif edilen yapım işinin özgünlüğü hususlarında belgelere dayalı olarak ve yukarıdaki maddelerde dikkate alınarak yazılı olarak açıklanmanız gerekmektedir. Söz konusu belgeler Kamu İhale Genel Tebliğine uygun olmak zorundadır.

02.08.2023  tarihine kadar, istenilen açıklamaları belgeleriyle birlikte ihale komisyonuna sunmadığınız takdirde teklifiniz değerlendirilmeye alınmayacaktır.” ifadelerine yer verilerek isteklilerden tekrar aşırı düşük teklif açıklamasında bulunmalarının talep edildiği ve aşırı düşük teklif sorgulama yazısının ekinde Açıklama İstenmeyen Analiz Girdileri Listesi, Açıklama İstenilen İş Kalemleri Listesi ve söz konusu iş kalemlerine ait sıralı analiz girdi tablolarına yer verildiği görülmüştür.

İdarece 25.07.2023 tarihli aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında isteklilere verilen sıralı analiz girdi tabloları incelendiğinde itirazen şikâyete konu SÖG.2023-13 poz numaralı “Gölet İmalatları Bünyesine Giren Çimento” iş kaleminin analizinde idarece herhangi bir değişiklik yapılmadığı, analizin yine aşağıdaki gibi olduğu görülmüştür:

Yukarıda yer verilen mevzuat maddelerinde, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabileceklerin şikâyet veya itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilecekleri düzenlenmiş olup; bu başvuruların ihale süreci içerisinde şikâyete konu işlem veya işlemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren anılan Kanun’un 21’inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde yapılması gerektiği hüküm altına alınmıştır.

İhale sürecinde gerçekleşen işlem veya eylemler sebebiyle herhangi bir isteklinin hak kaybına veya zarara uğramasının muhtemel olduğu durumlarda, bu idare işleminin hukuka aykırı olduğu iddiasıyla mevzuatta öngörülen süreler içerisinde şikâyet başvurusuna konu edilmesi gerektiği, başvuru sürelerine ilişkin yukarıda aktarılan Kanun hükümleri çerçevesinde şikâyet başvuru süresinin iddia konusu işlem veya eylemin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlayacağı anlaşılmıştır.

İdarece aşırı düşük teklif istenilmesine yönelik olarak gönderilen 20.06.2023 tarihli yazı ekinde yer alan SÖG.2023-13 poz numaralı “Gölet İmalatları Bünyesine Giren Çimento” iş kaleminin analizinin, 25.07.2023 tarihli aşırı düşük teklif sorgulaması kapsamında isteklilere gönderilen söz konusu iş kalemi analizi ile aynı olduğu ve iş kalemi analizinde herhangi bir değişiklik yapılmadığı, dolayısıyla başvuru sahibi istekli tarafından, yukarıda yer verilen iddiaya ilişkin hususun farkına varıldığı veya varılmış olması gereken tarihin, istekliye ilk aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısının EKAP üzerinden gönderildiği tarih olan 20.06.2023 tarihi olduğu değerlendirilmiştir.

           Yapılan inceleme neticesinde, başvuru sahibi isteklinin söz konusu iddiasının yukarıda yer verilen mevzuat hükümleri gereği şikâyete yol açan durumun farkına varıldığı ilk aşırı düşük teklif açıklaması talep yazısının EKAP üzerinden gönderildiği tarih olan 20.06.2023 tarihini izleyen on gün içinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulması gerekirken, bu süre geçtikten sonra 04.08.2023 tarihinde idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu anlaşıldığından, başvurunun süre yönünden reddi gerekmektedir.

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun süre yönünden reddi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Başvurunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.