Yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90 ını geçmemesi gerekmektedir.

Kamu İdaresi Türü	Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı	2021
Dairesi	3
Karar No	449
İlam No	145
Tutanak Tarihi	27.4.2023
Kararın Konusu	İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

Yeni Birim Fiyat İçin Rayiçlere Mevzuatın Öngördüğü İndirim Oranının Uygulanmaması

… Belediyesi tarafından ihale edilen … A.Ş. yüklenimindeki … ihale kayıt numaralı “… Tadilatı İşi” kapsamında yeni birim fiyat yapmak suretiyle yaptırılan iş kalemleri için belirlenen rayiçlere mevzuatın öngördüğü indirim oranının uygulanmaması sonucu … TL kamu zararına sebebiyet verildiği iddiasıyla ilgili olarak dosyada mevcut bilgi ve belgeler değerlendirilmiştir.

İhale ilan tarihi itibarıyla geçerli olan Yapım İşleri Genel Şartnamesinin “Sözleşmede Bulunmayan İşlerin Fiyatının Tespiti” başlıklı 22 nci maddesinde;

“…(2) Yeni fiyatın tespitinde iş kalemi veya iş grubunun niteliğine göre aşağıdaki sıralamaya uyularak oluşturulan analizlerden biri kullanılır:

a) Yüklenicinin birim fiyatlarının/teklifinin tespitinde kullanarak teklifi ekinde idareye sunduğu ve yeni iş kalemi/grubu ile benzerlik gösteren iş kalemlerine/gruplarına ait analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut olan ve yeni iş kalemine/grubuna benzerlik gösteren analizlerle kıyaslanarak bulunacak analizler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan iş kalemleri/gruplarına ait maliyet analizleriyle kıyaslanarak bulunacak analizler.

ç) Yeni iş kaleminin/grubunun yapılması sırasında tutulacak puantajla tespit edilecek malzeme miktarları, işçi ve makinelerin çalışma saatleri ile diğer tüm girdiler esas alınarak oluşturulacak analizler.

(3) İş kalemi veya iş grubunun niteliğine uygun olarak yukarıdaki analizlere, kaynakların verimli kullanılması gözetilerek aşağıdaki rayiçlerden biri, birkaçı veya tamamı uygulanabilir:

a) Varsa yüklenicinin teklifinin ekinde (Ek ibare: 08/08/2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18/08/2019) veya aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında idareye verdiği teklif rayiçler.

b) İdarede veya diğer idarelerde mevcut rayiçler.

c) İhaleyi yapan idarenin daha önce gerçekleştirdiği ve ihale konusu işe benzer nitelikteki yapım işlerinin sözleşmelerinde ortaya çıkan fiyatlar.

ç) İdarece kabul edilmek şartıyla, ticaret ve/veya sanayi odasınca onaylanmış uygulama ayına ait yerel rayiçleri.

(4) Yeni fiyat yüklenici ile birlikte yukarıda belirtilen usullerden biri ile tespit edilerek düzenlenen tutanak idarenin onayına sunulur ve otuz gün zarfında idarece onaylanarak geçerli olur.

…

(5) (Değişik fıkra: 08/08/2019-30856 R.G./28. md., yürürlük: 18/08/2019) İkinci fıkraya göre yeni fiyatın hesabında, yeni tespit edilecek iş kaleminin analizinde yer alan girdilere ait miktarların varsa rayiçlere ve genel giderlere tesiri dikkate alınır. Bu itibarla, sözleşmede yeni birim fiyat analizleri için önceden belirlenmiş bir kâr ve genel gider oranı var ise bu oran dikkate alınarak yeni birim fiyat hesabı sonuçlandırılır. Sözleşmede bu konuda bir oran belirlenmemiş ise, oluşturulan kâr ve genel gider hariç analiz tutarına %10 oranındaki yüklenici karına ilave olarak %15 oranına kadar idare ve yüklenicinin anlaştığı oranda genel gider eklenir. Ayrıca, yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin bulunması halinde, bu madde kapsamında hesaplanan yeni birim fiyat; yüklenici tarafından benzerlik gösteren iş kalemi için teklif edilen birim fiyatın, idarece aynı iş kalemi için resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyata oranı (0,90’ı aşmamak üzere) ile yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın çarpılması sonucunda elde edilen tutarı geçemez. Yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin bulunmaması halinde ise, yeni birim fiyat; yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90’ını geçemez.”

hükümleri yer almaktadır.

Buna göre sözleşme eki teklif birim fiyat cetvelinde olmayan ve uygulama sırasında yapılmasına ihtiyaç duyulan yeni iş kalemlerinin bedellerinin tespiti için; iş kalemlerinin niteliğine göre Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesinin ikinci fıkrası uyarınca oluşturulacak analizlere, kaynakların verimli kullanılması ilkesi gözetilerek aynı maddenin üçüncü fıkrasında belirtilen rayiçlerden herhangi biri uygulanabilecektir. Bunun yanında ilgili maddede açıklanan usullerle tespiti yapılan yeni birim fiyat, yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90’ını geçemeyecektir.

… Belediyesi tarafından ihalesi gerçekleştirilen ve … A.Ş. yüklenimindeki … ihale kayıt numaralı “… Tadilatı İşi”nin sözleşmesi … tarihinde imzalanmış olup söz konusu işe daha sonraki tarihlerde elektrik imalatlar için 6 yeni iş kalemi, inşaat imalatları için 7 yeni iş kalemi, mekanik imalatları için ise 10 yeni iş kalemi eklenmiştir. Söz konusu yeni iş kalemleri için Yapım İşleri Genel Şartnamesinin 22 nci maddesine göre bulunan rayiçlere bir iş kalemi için %20 diğer iş kalemleri için ise % 5 oranında tenzilat uygulanarak yeni birim fiyatlar oluşturulmuştur.

Yukarıda yer alan mevzuat hükümleri ve açıklamalara göre; yeni birim fiyatın, yeni iş kalemine ait resmi analiz ve rayiçler de kullanılarak hesaplanan birim fiyatın %90 ını geçmemesi gerekmektedir. Bunun yanında yüklenicinin teklifi kapsamında yeni iş kalemi ile benzerlik gösteren iş kaleminin bulunması halinde, bu madde kapsamında hesaplanan yeni birim fiyat için indirim oranı; yüklenici tarafından benzerlik gösteren iş kalemi için yapılan indirim oranından az olamayacaktır. Söz konusu iş kapsamında bu hükümler dikkate alınmadan yeni birim fiyat belirlenerek ödemede bulunulması sonucu 10.12.2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 71 inci maddesinin birinci fıkrasında; “kamu görevlilerinin kasıt, kusur veya ihmallerinden kaynaklanan mevzuata aykırı karar, işlem veya eylemleri sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunması” şeklinde tanımlanan kamu zararına sebebiyet verilmiştir.

Bununla birlikte, rapora konu edilen … TL kamu zararı … tarihli ve … numaralı Muhasebe İşlem Fişi ile hakedişten kesilmek suretiyle tahsil edilmiş olduğundan ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanununun 55 inci maddesi uyarınca ilamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.