BAŞVURU SAHİBİ:
Şark Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Beylikdüzü Belediye Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2021/211851 İhale Kayıt Numaralı “Beylikdüzü Belediyesi İlçe Geneli Çevre ve Halk Sağlığı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Çalıştırılması İşi (2021-2022 Yılları 18 Aylık)” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Beylikdüzü Belediye Başkanlığı Çevre Koruma ve Kontrol Müdürlüğü tarafından 17.05.2021 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Beylikdüzü Belediyesi İlçe Geneli Çevre ve Halk Sağlığı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Çalıştırılması İşi (2021-2022 Yılları 18 Aylık)” ihalesine ilişkin olarak Şark Organizasyon ve Danışmanlık San. Tic. Ltd. Şti.nin 07.05.2021 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 11.05.2021 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 21.05.2021 tarih ve 23900 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.05.2021 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2021/902 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İdari Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde fiyat farkı verileceğinin düzenlendiği ve bu kapsamda b1 ve c katsayılarının belirlendiği, ancak aynı Şartname’nin 25.3.1’inci maddesinde belirtilen ve diğer hizmetler kapsamında yer alan yedek parça, tamir bakım onarım, sigorta, kasko, muayene, vergi, şantiye gideri, araç takip sistemi, araç giydirmeleri vb. giderler için malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden b2 katsayısının da belirlenmesi gerekirken bu yönde bir belirleme yapılmadığı,
2) İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yükleniciden sigorta yapılmasının istendiği ancak Sözleşme Tasarısı’nın 21.1’inci maddesi başta olmak üzere ihale dokümanında kasko sigortası, kapsam ve sigorta limitlerinin belirlenmediği,
3) İdari Şartname’nin 7.6’ncı maddesinde “… iş deneyim belgesinin alındığı idareden benzer iş kalemlerinin parasal tutarlarını gösterir yazının iş deneyim belgesi ekinde konulması zorunludur.” düzenlemesine yer verildiği, iş deneyim belgelerinin ayrıştırılması, ilgili idarelerden teyidi ve ek bir belge istenilmesinin ihale komisyonunun 2. oturumdaki görevi olduğu, iş deneyim belgesi ekinde herhangi bir belgenin yeterlik kriteri olarak istenilmesinin mevzuata aykırı olduğu,
4) İdari Şartname’nin 25.1’inci maddesinde sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince yapılacak ulaşım giderlerinin teklif fiyata dahil olduğunun ve aynı Şartname’nin 25.2’nci maddesinde 25.1’inci maddede yer alan gider kalemlerinde artış olması durumunda fiyat farkı verilmeyeceğinin düzenlendiği ancak anılan Şartname’nin 46.1.1’inci maddesinde ihale konusu işte çalışacak araçlar için akaryakıt fiyat farkı verileceğinin düzenlendiği, bahse konu düzenlemelerin çelişki yarattığı,
5) İhalede “Kent temizliğine yönelik temizlik araçlarının çalıştırılması” işinin benzer iş olarak belirlendiği, öte yandan İdari Şartname’nin 35.1.1’inci maddesinde “Kalite ve Teknik Değer Nitelik” puanlaması başlığı altında yer alan düzenleme ile kent temizliğine yönelik araçların fiyat dışı unsur kapsamına alındığı, yeterlik değerlendirmesinde öngörülen kriterlerin fiyat dışı unsur olarak kullanılmasının mümkün olamayacağı,
6) İdari Şartname’nin 35.1.1’inci maddesinde fiyat dışı unsur olarak yer verilen ve isteklinin kendi malı olması istenen araçların idarenin takdir yetkisini aşan nitelikte ve ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde belirlendiği,
7) İhalede işin tamamı için teklif verilmesinin istendiği ancak işin kapsamında farklı lokasyonlarda ve farklı özelliklerde araçlar çalıştırılacağı dikkate alındığında ihalenin kısmi teklife açık olmamasının ihaleye katılımı ve rekabeti daraltıcı nitelikte olduğu,
8) Teknik Şartname’nin “Yapılacak işin konusu ve kapsamı” başlıklı düzenlemesinin 2.13’üncü maddesinde iş kapsamında binek araç çalıştırılacağının anlaşıldığı, ancak bahse konu araçların Hizmet Alımı Yoluyla Taşıt Edinilmesi Usul ve Esasları’na aykırı olarak akaryakıt giderleri dahil ve kasko değer listesi %2 oranı gözetilmeden ihale edilmesinin mevzuata aykırılık teşkil ettiği,
9) Teknik Şartname’nin “Yapılacak işin konusu ve kapsamı” başlıklı düzenlemesinin 2.16’ncı maddesinde iş kapsamında panelvan tipi araç çalıştırılacağının anlaşıldığı, ancak bahse konu aracın Hizmet Alımı Yoluyla Taşıt Edinilmesi Usul ve Esasları’na aykırı olarak akaryakıt giderleri dahil ve kasko değer listesi %2 oranı gözetilmeden ihale edilmesinin mevzuata aykırılık teşkil ettiği,
10) Teknik Şartname’nin 4.2.1’inci maddesinde “Kamu İhale Genel Tebliği’nin Tesis, makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler başlıklı 9’uncu maddesinde düzenlenen aday veya isteklilerden başvuru veya teklifleri kapsamında (taahhütname, yapı araçları taahhütnamesi, kira sözleşmesi vb.) herhangi bir belge sunmaları istenmeyerek, söz konusu makine, teçhizat ve diğer ekipman yeterlik kriteri olarak belirlenmemiştir.” düzenlemesinin bulunduğu, ancak İdari Şartname’nin 35.1.1’inci maddesinde fiyat dışı unsur olarak belirlenen hizmetleri sağlayacak tevsik edici belgelere yer verilmesi gerektiği şartına yer verildiği, bahse konu düzenlemeler arasında çelişki bulunduğu,
11) Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 61’inci maddesi gereğince, fiyat dışı unsurların bir marka veya model esas alınarak rekabeti sınırlayıcı şekilde belirlenemeyeceği, ancak ihale konusu işte fiyat dışı unsur olarak belirlenen bazı kalemlerin belirli bir marka modeli işaret eden ithal, maliyeti yüksek ve tedarik süreleri uzun araçlar olduğu,
12) Fiyat dışı unsur olarak belirlenen “B.2. Öz malı istenilen makine ekipmana ilişkin puan:1” düzenlemesi altında puanlamada dikkate alınacak araçların model yıllarının belirli bir istekliye avantaj sağlayacak şekilde belirlendiği,
13) Teknik Şartname’nin 4.2.2.15’inci maddesinde “İş ortaklığında makine, teçhizat ve ekipman ortaklardan biri, birkaçı veya tamamı tarafından sağlanabilir.” düzenlemesine yer verildiği, ancak özmalı kapsamında yapılan düzenlemede fiyat dışı unsurların puanlamasında iş ortaklıklarının tamamının bu yeterliliğe sahip olması gerektiği,
14) Teknik Şartname’nin 4.3.17’nci maddesinde “Olası OGS ve HGS geçiş ücretlerinin ödenmesinden yüklenici sorumlu olacaktır.” düzenlemesine yer verildiği, ancak ihale dokümanı kapsamında OGS ve HGS geçiş ücretlerinin kaç sefer ve hangi güzergâhlarda kullanılacağının belirsiz oluşunun tekliflerin sunulması bakımından tereddüt yarattığı,
15) Teknik Şartname’nin 17’nci maddesinde “Çöp toplanması, taşınması ve temizlik işlerindeki artışlar doğrultusunda yükleniciye ait araçların sayısı arttırılacaktır.” düzenlemesinin bulunduğu, anılan düzenleme ile araç sayısının artışı mevzuatta belirtilen iş artışı usullerinin haricinde çöp toplanması, taşınması ve temizlik işlerindeki artışlar ile belirlenmiş olduğu ve bahse konu işlerin artış oranının %20’lik artış oranını geçmesi halinde bile araç sayısının arttırılması zorunluluğunu ortaya çıkaracağı, bu haliyle düzenlemenin mevzuata aykırı olduğu iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
1) Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
4734 sayılı Kamu İhale Kanununa Göre İhale Edilen Hizmet Alımlarında Uygulanacak Fiyat Farkına İlişkin Esaslar’ın “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde, “(1) 4734 sayılı Kanuna göre ihale edilen ve 5/1/2002 tarihli ve 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununa göre Türk parası üzerinden sözleşmeye bağlanan hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkı bu Esaslara göre hesaplanır. Ancak, 4734 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinde sayılan hizmetlerden; araştırma ve geliştirme, piyasa araştırması ve anket, tanıtım, toplantı, organizasyon, sergileme, mesleki eğitim, fotoğraf, film, fikri ve güzel sanatlar gibi nitelikleri itibarıyla kısa süreli hizmetler ile sigorta, muhasebe ve 4734 sayılı Kanunun 48 inci maddesinde yer alan danışmanlık hizmetlerinden mali ve hukuki nitelikteki hizmetlere fiyat farkı ödenmez.
(2) 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idarelerin, bu Kanundan istisna olmakla birlikte birinci fıkra kapsamında fiyat farkı hesaplanabileceği öngörülen hizmet alımlarının ihale dokümanlarında bu Esaslara uygun şekilde hazırlanmış açık bir düzenleme bulunması halinde bu Esaslar uygulanabilir.” açıklaması,
Anılan Esaslar’ın “Fiyat farkı hesabı” başlıklı 5’inci maddesinde, “(1) Fiyat farkı aşağıdaki formüllere göre hesaplanır:
…
c) Diğer hizmet alımlarında;
F = An x B x ( Pn-1)
İn Yn Gn Mn
Pn = [a1 + a2 —— + b1 —— + b2 —— + c ——]
İo Yo Go Mo
(2) Formüllerde yer alan;
a) F: Fiyat farkını (TL),
b) B: 0,90 sabit katsayısını,
c) An: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hak edişte; birim fiyatlı işlerde uygulama ayında gerçekleşen iş kalemlerinin sözleşme fiyatlarıyla çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL), götürü bedel işlerde ise uygulama ayında gerçekleşen ilerleme yüzdesiyle sözleşme bedelinin çarpılması sonucu bulunan tutarı (TL),
ç) Pn: İlk geçici hakedişte (n=1) olmak üzere (n) inci hakedişte, fiyat farkı hesabında kullanılan temel endeksler ve güncel endeksler ile a1, a2, b1, b2 ve c değerlerinin ağırlık oranlarını temsil eden katsayıların yukarıdaki formüle uygulanması sonucu bulunan fiyat farkı katsayısını,
d) a1: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden ve 6 ncı maddeye göre fiyat farkı hesaplanan sabit bir katsayıyı,
e) a2: Haftalık çalışma saatinin tamamı idarede kullanılmayan işçiliklerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
f) b1: Akaryakıtın ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
g) b2: Malzeme veya diğer hizmetlerin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
ğ) c: Makine ve ekipmanın amortismanına ilişkin ağırlık oranını temsil eden sabit bir katsayıyı,
…
ifade eder.
(3) Ağırlık oranlarına ilişkin katsayılar, işin niteliğine ve işte kullanılan girdilere uygun biçimde belirlenen a1, a2, b1, b2 ve c katsayıları toplamı bire (1.00) eşit olacak şekilde belirlenir ve ihale dokümanında gösterilir. Katsayıların belirlenmesinde öncelikle a2, b1, b2 ve c katsayıları belirlendikten sonra bunların toplamı birden çıkarılarak bulunan sayı a1 katsayısı olarak alınır.
(4) Formüldeki temel endeksler (o) ve güncel endeksler (n)’den;
a) İo, İn: İşçilikle ilgili temel asgari ücreti ve güncel asgari ücreti,
b) Yo, Yn: Katı ve sıvı yakıtlar için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun 23 numaralı “Kok Kömürü ve Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri”,
231 numaralı “Kok Fırını Ürünleri”, 232 numaralı “Rafine Edilmiş Petrol Ürünleri” sütunundaki sayılardan ilgisine göre uygun olan birini veya birkaçını,
c) Go, Gn: İhale konusu hizmet kapsamında yer alan malzeme ve diğer hizmetler için fiyat farkı hesabına esas sayı veya sayıları,
ç) Mo, Mn: Makine ve ekipmana ait amortisman için, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun 29 numaralı “Makine ve Teçhizat b.y.s.”, 291 numaralı “Uçak, Motorlu Taşıt ve Motosiklet Motorları Hariç Olmak Üzere Mekanik Güç Kullanımı ve Üretimi İçin Makineler”, 292 numaralı “Diğer Genel Amaçlı Makineler”, 293 numaralı “Tarım ve Ormancılık Makineleri”, 295 numaralı “Diğer Özel Amaçlı Makineler” sütunundaki sayıyı,
ifade eder.
(5) Yukarıdaki endekslerden Go ve Gn için idarece; Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yılı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosundan alt sektörler itibarıyla malzeme ve diğer hizmetlerin niteliği ve gereklerine uygun olan sütun veya sütunlar tespit edilerek hangi sütun veya sütunlardaki sayı veya sayıların kullanılacağının ihale dokümanında belirtilmesi zorunludur. İdarelerin bu tespiti yapamamaları veya yapmamaları durumlarda ise Go ve Gn endeksleri için Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ ÜFE Genel” sütunundaki sayılar esas alınır.
…
(7) İşin gerçekleştirilmesinde kullanılacak malzeme ve makine ile ekipmanın niteliği dikkate alınarak, fiyat farkı hesabına esas b1, b2, ve c değerleri için aynı anda birden fazla endeks de belirlenebilir.
(8) Yukarıdaki endekslerden birinin veya birkaçının sözleşmenin uygulanması sırasında Türkiye İstatistik Kurumu tarafından değiştirilmesi halinde, değiştirilen endekse eşdeğer yeni bir endeks belirlenir ise bu endeks; yeni bir endeks belirlenmez ise, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan 2003=100 Temel Yıllı Üretici Fiyatları Alt Sektörlere Göre Endeks Sonuçları Tablosunun “ÜFE Genel” sütunundaki sayı esas alınarak fiyat farkı hesaplanır.” açıklaması,
Aynı Esaslar’ın “Uygulama esasları” başlıklı 7’nci maddesinde “ (1) Bu Esaslara tabi hizmet alımı ihalelerinde fiyat farkı uygulanabilmesi için, söz konusu işlerin ihalelerine ilişkin idari şartname ve sözleşmelerde, bu Esaslara göre fiyat farkı hesaplanacağının belirtilmiş olması gerekir. Sözleşmelerde yer alan fiyat farkına ilişkin usul ve esaslarda sözleşme imzalandıktan sonra değişiklik yapılamaz.
…
(3) İhale dokümanında personel sayısının belirlendiği ve haftalık çalışma saatinin tamamının idarede kullanıldığı hizmet alımlarında fiyat farkı hesaplanacağına ilişkin düzenlemeye yer verilmesi zorunludur.” açıklaması,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Beylikdüzü Belediyesi İlçe Geneli Çevre ve Halk Sağlığı Hizmetlerinde Kullanılmak Üzere Araç Çalıştırılması İşi (2021-2022 Yılları 18 Aylık )
b) Miktarı ve türü: 17 İş Kalemi 64 Araç İle Beylikdüzü Belediyesi İlçe Geneli Çevre ve Halk Sağlığı Hizm. Kullanılmak Üzere Sürücüsüz Araç Çalıştırılması İşi (18 Aylık) Personel İdare Elemanı
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Beylikdüzü Belediyesi İlçe Genelinde Yapılacaktır
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Fiyat farkı” başlıklı 46’ncı maddesinde “46.1. İhale konusu iş için sözleşmenin uygulanması sırasında aşağıdaki esaslara göre fiyat farkı hesaplanacaktır.
46.1.1. 27.06.2013 tarih ve 2013/5215 karar numaralı 31.08.2013 tarih ve 28751 sayılı Resmi Gazetede yer alan 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununa göre ihale edilen hizmet alımlarında uygulanacak fiyat farkına ilişkin esasların 5. ve 6. maddelerine göre fiyat farkı verilecektir.
-Akaryakıt ağırlık oranı: (b1=0,56)
-Makine, araç ve ekipmanın amortisman oranı: (c=0,44)” düzenlemesi yer almaktadır.
İhale dokümanı düzenlemeleri incelendiğinde, idarece akaryakıt (b1) ve amortismana (c) yönelik olarak fiyat farkı verileceği anlaşılmaktadır.
Aktarılan açıklamalar uyarınca, fiyat farkı verilmesinin zorunlu olduğu ve fiyat farkı verilemeyeceğinin belirtildiği durumlar dışında fiyat farkı verilip verilmeyeceği hususu idarenin takdirinde olup, fiyat farkı verileceğinin öngörülmesi durumunda, ihale dokümanında bu hususa ilişkin düzenlemeye yer verilmesi ve fiyat farkı hesabında anılan Esaslar’da belirtilen formülün kullanılması gerekmektedir. Fiyat farkı verilmesine ilişkin idarenin sahip olduğu takdir yetkisi, fiyat farkı formülünde yer alan her bir bileşene yönelik fiyat farkı öngörülmesini zorunlu tutmayıp, ihale konusu işin kapsam ve niteliği dikkate alınarak bu formülde kullanılacak bileşenlerden hangilerine fiyat farkı verileceğini de kapsamaktadır. Bu itibarla, idarece takdir hakkı çerçevesinde işin niteliği dikkate alınarak yapılan fiyat farkı düzenlemesinde mevzuata aykırılık bulunmadığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
|