2017 SAYIŞTAY DIŞ DENETİM GENEL DEĞERLENDİRME RAPORLARINA YANSIYAN BELEDİYELERLE İLGİLİ BULGULAR-4
Belediye seçimlerini kısmen geride bıraktık, artık belediyeler için icraat zamanı. Aşağıda 2017 Sayıştay Dış Denetim Genel Değerlendirme Raporlarına Yansıyan Belediyelerle İlgili bulgulara yer verilmiştir.
Ticari, Sınai, Zirai ve Mesleki Nitelikte Olmayan İşlemlere İlişkin KDV’nin İndirim Konusu Yapılması
Denetimler sonucunda bazı belediyeler tarafından 191-İndirilecek Katma Değer Vergisi Hesabının hatalı kullanılması suretiyle belediyelerce yürütülen ticari, sınaî, zirai ve meslekinitelikte olmayan kamu hizmetleri için belediyelerin ödediği katma değer vergisinin de indirim konusu yapıldığı ve bunun sonucunda belediyeler tarafından ödenmesi gereken katma değer vergisinin az ödendiği veya hiç ödenmediği tespit edilmiştir.
Doğalgaz Dağıtım Şirketindeki Ortaklık Paylarının Muhasebe Kayıtlarına Yansıtılmaması
4646 sayılı Doğalgaz Piyasası Kanunu’nun 4’üncü maddesine göre Enerji Piyasası
Düzenleme Kurulundan dağıtım lisansı alan şehir içi dağıtım şirketi, yetki aldığı şehirdebulunan belediye veya belediye şirketini sermaye koyma şartı aramaksızın, %10 nispetindedağıtım şirketine ortak olmaya davet etmek zorundadır. İlgili belediyenin doğalgaz dağıtımşirketine ortak olması durumunda, bu ortaklığın Mahalli İdareler Bütçe ve MuhasebeYönetmeliği hükümleri doğrultusunda 241-Mal ve Hizmet Üreten Kuruluşlara YatırılanSermayeler Hesabında gösterilmesi gerekmektedir.
Denetimler sonucunda, bazı belediyelerde doğalgaz dağıtım şirketinin daveti üzerine belediye meclisince ortaklık tesis edilmesine karar verildiği ancak bu ortaklığın mali tablolarayansıtılmadığı tespit edilmiştir.
Belediyeler Tarafından Tahsil Edilen Taşınmaz Kültür Varlıklarının
Korunması Katkı Payının İlgili İdarelere Aktarılmaması
2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 12’nci maddesinde, belediyelerin ve il özel idarelerinin görev alanlarında kalan kültür varlıklarının korunması vedeğerlendirilmesi amacıyla kullanılmak üzere mükellef hakkında tahakkuk eden emlakvergisinin %10’u nispetinde taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına ilişkin katkı payınıntahakkuk ettirileceği, bu payın ilgili belediye tarafından emlak vergisi ile birlikte tahsil edilerektakip eden ayın onuncu günü akşamına kadar il özel idarelerine bir bildirim ile beyan edilerekaynı süre içinde ödeneceği ve buna uymayan belediyeler hakkında 6183 sayılı AmmeAlacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre gecikme zammı uygulanacağıhükümlerine yer verilmiştir.
Denetimler sonucunda bazı belediyelerce tahsil edilen taşınmaz kültür varlıklarının korunması katkı paylarının, il özel idarelerine ve il özel idaresi bulunmayan illerde ise 6360sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun veKanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 3’üncü maddesigereğince yatırım izleme ve koordinasyon başkanlıklarına aktarılmadığı veya geç aktarıldığıtespit edilmiştir.
İller Bankası Ortaklığından Çıkarılan Su ve Kanalizasyon İdarelerinin
Mali Tablolarında Ortaklık Paylarına Yer Verilmesi
Mülga 4759 sayılı İller Bankası Kanunu’nun 3’üncü maddesinde, il özel idareleriyle belediyelere bağlı tüzel kişiliği haiz olan veya olmayan ve katma bütçeli idare ve kurumlarınve birliklerin, bağlı bulundukları idare bütçelerine intikal etmeyen gelirlerinden kazanç vergisiçıktıktan sonra kalan safi kazançlarının yüzde beşi İller Bankasının sermaye kaynakları arasındasayılmıştır.
6107 sayılı İller Bankası Anonim Şirketi Hakkında Kanun ile 4759 sayılı Kanun yürürlükten kaldırılmış ve Kanun’un 4’üncü maddesinde bankanın ortakları il özel idareleri vebelediyeler olarak sayılmış, böylece belediyelerin bağlı kuruluşlarının İller Bankasına olanortaklığı son bulmuştur.
Denetimler sonucunda, yukarıdaki Kanun maddesi hükmü gereğince İller Bankasındaki ortaklığı son bulan bazı su ve kanalizasyon idarelerinin ortaklık payları tutarlarının düzenlenenmali tablolarda yer almaya devam ettiği tespit edilmiştir.
4857 sayılı İş Kanunu’na Tabi Olarak Çalışan İşçilerin Yıllık İzinlerinin Kullandırılmaması Sonucu Kamu İdarelerinin Toplu Ödeme Yapmak Zorunda Kalmaları
Denetimler sonucunda yıllık izin hakkının çalışanların dinlenmesi ve işyerindeki
veriminde düşüş yaşanmaması için tanınan bir sosyal hak olmasına rağmen mali bir hak olarak görülmesi nedeniyle, işçilerin yıllık ücretli izinlerini kullanmayarak biriktirdiği, bununsonucunda iş akdinin herhangi bir nedenle sona ermesi halinde işçilere önceki yıllardakullanmadıkları yıllık izinler için sözleşmenin sona erdiği tarihteki ücret üzerinden toplu olarak ödeme yapılmak zorunda kalındığı görülmüştür. Bu durumun, kamu idarelerinin nakityönetimini olumsuz etkileyeceği ve ek maddi külfet oluşturabileceği değerlendirilmektedir.
