4- Teknik Şartname’nin 20.6’ncı maddesinde “İdare ihtiyaç duyması halinde Büyükşehir Belediyesi sınırları dahilindeki diğer ilçelerde iş yaptırabilir, yapılacak işlerde ilave nakliye bedeli verilmeyecektir.” şeklinde düzenlemeye yer verildiği, söz konusu düzenlemenin tekliflerin esasını değiştirecek nitelikte olduğu, teklifler oluşturulurken nakliyelerin hesaplanması hususunda belirsizlik yarattığı,
….
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,
Aynı Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.
İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.
Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.
Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.” hükmü,
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin
a) Adı: Kestel, Gürsu, İnegöl Ve Yenişehir İlçelerinde Asfalt Kaplama Ve Yama Yapılması İşi
b) Yatırım proje no’su/kodu:
c) Miktarı (fiziki) ve türü:
20.000 ton aşınma b.s.k ile kaplama yapılması, 71.000 ton binder b.s.k. ile kaplama yapılması… vb.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
ç) Yapılacağı yer: Kestel, Gürsu, İnegöl ve Yenişehir İlçelerindeki arter, cadde, sokak ve 6360 sayılı Kanunla Büyükşehir Belediyemiz sorumluluğuna geçen köyden mahalleye dönüşen mahallelerin merkeze bağlantı yollarında asfalt kaplama ve yama yapılması işini kapsar.
d) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İsteklinin sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödeyeceği her türlü vergi, resim, harç, yapı kullanım izin belgesi giderleri ve benzeri giderler ile ulaşım, nakliye ve her türlü sigorta giderleri teklif fiyatına dahildir.
25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.
25.3. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.” düzenlemesi,
Teknik Şartname’nin “İmalat Uygulama Esasları” başlıklı 20’nci maddesinde “…20.6. İdare ihtiyaç duyulması halinde Büyükşehir Belediyesi sınırları dahilindeki diğer ilçelerde iş yaptırabilir, yapılacak işlerde ilave nakliye bedeli verilmeyecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.
Yukarıda yer verilen düzenlemelerden İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde belirtildiği üzere işin yapılacağı yerlerin Bursa ilindeki Kestel, Gürsu, İnegöl ve Yenişehir İlçeleri olduğu, ihale dokümanı kapsamında yer alan mahal listesinde işin yapılacağı ilçelerdeki mahalle, sokak ve caddelere yer verildiği anlaşılmakla birlikte, Teknik Şartname’nin “İmalat Uygulama Esasları” başlıklı 20’nci maddesinde yapılan düzenleme ile idarece ihtiyaç duyulması halinde Büyükşehir Belediyesi sınırları dâhilindeki diğer ilçelerde de iş yaptırılabileceği ve yapılacak işlerde ilave nakliye bedeli verilmeyeceğine ilişkin düzenleme yapıldığı anlaşılmıştır.
Anılan düzenlemeye ilişkin olarak, 22.06.2021 tarih ve E.2021/10752 sayılı Kurum yazısı ile Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı Destek Hizmetleri Dairesi Başkanlığı’ndan iddiaya konu düzenlemenin hangi gerekçeler doğrultusunda yapıldığı hususu sorulmuştur. Alınan 28.06.2021 tarihli cevabi yazıda “Büyükşehir sınırları içerisinde bulunan özellikle ihale dosyasında belirtilen ilçeler haricinde diğer ilçelerimizi merkeze bağlayan Büyükşehir’in sorumluluğundaki yollarımızda önceden öngörülemeyen doğal afetler yaşanabilmektedir. Tabi ki her şekilde kurumumuzun araç ve gereçleri ile gerekli acil müdahaleler yapılmaktadır. Ancak Belediye ekiplerinin acil ihtiyaç duyulan durumlarda olaya müdahalede yetersiz kalması durumunda bitişik ilçelerde faaliyet gösteren yüklenici firmalar destek amaçlı kullanılmaktadır. Analizlerin içinde nakliye ödemeleri olduğundan dolayı ilave nakliye ödemeden kaçınmak amacı ile, ayrıca sözleşme imzalandıktan sonra yüklenici firmalar diğer ilçelerde yapılan ilave işler için ilave nakliye talep etmemesi için, tamamen kamu menfaatleri düşünülerek bu madde şartnamaye konulmuştur.
Ayrıca bu ihtiyaçların hiçbir zaman ortaya çıkmayabileceği gibi, çıksa bile ihmal edilebilecek bir değere denk geleceği ve yapılacak imalatın toplam ihale bedeli içinde çok cüzi miktarlarda olacağı düşünülmektedir. İdare tarafından önceden öngörülmeyen yol çökmesi, heyelan vb. doğal afet durumlarında trafik akışını engelleyen ve acil müdahale gerektiren durumlar göz önüne alınarak bu madde düşünülmüştür.” ifadelerine yer verildiği görülmüştür.
İhale konusu işe ait birim fiyat teklif cetveli standart formu incelendiğinde, iş kapsamında yaptırılacak imalatlar için ayrıca nakliye ödenmesine ilişkin iş kalemi oluşturulması yerine nakliye giderlerinin ilgili iş kalemlerinin fiyatına dahil olacak şekilde oluşturulduğu ve istekliler tarafından iş kalemlerine ilişkin maliyet çalışmasının nakliye dahil olacak şekilde hesaplanmasının istenildiği, iddiaya konu Teknik Şartname düzenlemesinde ihtiyaç duyulması halinde sayılan ilçeler dışında Büyükşehir Belediyesi sınırları dahilindeki diğer ilçelerde de imalat yapılabileceği ve bu imalatlar için ilave nakliye bedeli ödenmeyeceği belirtilmiş olmakla birlikte, bu işlerin işin niteliği gereği önceden tam olarak öngörülmesi mümkün olmayan ve işin yürütülmesi aşamasında ortaya çıkması muhtemel görülen acil bakım ve onarım yapılması gibi ihale konusu işin bütünlüğü içerisinde değerlendirilerek işin doğası gereği yüklenici tarafından yerine getirilmesi gereken küçük çaplı işler olduğunun kabul edilmesi gerektiği, kaldı ki idarece gönderilen gerekçeli görüş yazısında anılan düzenlemenin öngörülemeyen durumlara (doğal afetler) özgü olarak, Belediye ekiplerinin acil ihtiyaç duyulan durumlarda olaya müdahalede yetersiz kalması durumlarında destek talebini içerdiğinin ifade edildiği anlaşıldığından başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.
(KİK KARARINDAN)
