Girdi maliyetlerindeki artış gerekçe gösterilerek aşırı düşük teklif açıklamasınının reddedilmesi mümkün müdür?
Yapılan incelemede, aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında KGM/23/ND poz numaralı iş kaleminde açıklama istenilen “Beton çelik çubuğu, nervürlü Q8-12 mm” ve “Beton çelik çubuğu, nervürlü Q 14-32 mm” analiz girdileri için nakliye dahil alınan fiyat teklifi ile yapılan açıklama ve söz konusu girdilerin nakliyesine ilişkin “Demirin nakli” analiz girdisi için bedel öngörülüp yapılan hesaplama sonucunda analizde mükerrer nakliye bedeli hesaplandığı görülmekle birlikte, söz konusu hususun iş kaleminin Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda aktarılan açıklamalarına uygun olarak başvuru sahibi istekli tarafından teklif edilen fiyatla gerçekleştirilebileceğinin tevsik edilmesine engel bir nitelik oluşturmadığı, aksine, fazladan hesaplanmış nakliye bedeliyle dahi başvuru sahibi tarafından iş kalemine teklif edilen birim fiyatın açıklandığı dikkate alındığında, idarece yapılan değerlendirmenin uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Öte yandan, Kamu İhale Genel Tebliği’nin yukarıda yer verilen “Sınır değer tespiti ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 45’inci maddesinde yapım işleri ihalelerinde aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinin sunulabileceği ve söz konusu fiyat tekliflerinin taşıması gereken kriterlerin neler olduğunun detaylı bir biçimde açıklandığı görülmüştür. İdare tarafından ifade edilen “fiyat teklifinin Oda Muamelat Yönetmeliği’ne uygun olması gerektiği” hususunun kamu ihale mevzuatı çerçevesinde aşırı düşük teklif açıklaması kapsamında sunulan üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifinde bir kriter olmadığı ve bu itibarla idarenin söz konusu gerekçesinin aktarılan mevzuat hükümlerine uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
Ayrıca, teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra anılan Tebliğ’in ilgili maddesinde belirtilen yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin tekliflerinin geçerli kabul edilmesi gerektiği ve hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle tekliflerin reddedilemeyeceği hususu dikkate alındığında, kamu ihale mevzuatı ve ihale dokümanı düzenlemelerine uygun açıklama sunan başvuru sahibi istekliye ait teklifin idarenin şikayete cevabında belirttiği “piyasada oluşan fiyat artışları çerçevesinde söz konusu girdi için teklif edilen fiyat ile işin gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı ve bu nedenle 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesi gereğince teklifin değerlendirme dışı bırakılması kararının yerinde olduğu” gerekçesi ile değerlendirme dışı bırakılmasının mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.
