Sözleşmeye konu ürünlerin emaneten yüklenici deposunda bulunması kamu zararı oluşturur mu?

Kamu İdaresi Türü	Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı	2022
Dairesi	6
Karar No	940
İlam No	48
Tutanak Tarihi	4.4.2024
Kararın Konusu	İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

Gecikme Cezası

Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi ve duruşmaya katılanların dinlenmesi sonucunda;

… İhale Kayıt Numaralı (İKN), … … ve … San. Tic. AŞ yükleniminde bulunan … TL Sözleşme bedelli “… Yılı … … … … Süt Alımı” işinde;

a) İhale kapsamında alınan malların henüz İdareye teslim edilmeden teslim edilmiş gibi muayene, kabul ve taşınır kayıt işlemlerinin yapıldığı, söz konusu teslim alınmamış ürünler için hakediş düzenlenerek ödeme emrine bağlandığı ve Yüklenicinin kesin teminatının iade edildiği iddialarında bulunulmuş ise de;

6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun “Yargılamaya esas rapor” başlıklı 48’inci maddesinde, “…kamu zararına yol açan bir husus tespit edildiğinde sorumluların savunmaları alınarak mali yıl sonu itibariyle yargılamaya esas rapor düzenlenir. …” hükmüne yer verilmiştir.

Ancak, Raporun bu bendinde herhangi bir kamu zararı tespitine yer verilmemiş olup, bu aşamada hüküm tesisine mahal bulunmadığından Dairemizce yapılacak işlem bulunmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

b) Yüklenici tarafından ihale konusu malların Sözleşmeye göre teslim edilmesi gereken son tarihte Belediyeye teslim edilmemesi ve yaşanan gecikmeden dolayı Yükleniciye Sözleşmede öngörülen gecikme cezasının uygulanmaması sonucu kamu zararına neden olunduğu iddiası ile ilgili olarak;

… Büyükşehir Belediyesi ile … … ve … San. Tic. AŞ arasında … tarihinde … TL bedelli … litre süt alımına ilişkin Sözleşme imzalanmıştır.

Söz konusu Sözleşmenin “Malın/İşin teslim alma şekil ve şartları ile teslim programı” başlıklı 10’uncu maddesinde, Sözleşmenin imzalanmasından itibaren 3 gün içerisinde işe başlanacağı, işe başlama tarihinden itibaren en geç 140 gün içerisinde tüm malların tesliminin yapılacağı, ancak işin bitiş tarihinin … olacağı hüküm altına alınmıştır.

Yüklenici ile Belediye arasından imzalanan 16.02.2022 tarihli “İşe Başlama Tutanağı”nda Yüklenicinin 17.02.2022 tarihinde fiilen işe başlayacağı belirtilmiştir. Bu durumda Sözleşmeye göre, Yüklenici tarafından 06.07.2022 tarihine kadar ihale konusu malların tamamının Belediyeye teslim edilmiş olması gerekmektedir.

Sözleşmenin “Gecikme halinde uygulanacak cezalar ve kesintiler ile sözleşmenin feshi” başlıklı 34’üncü maddesinde ise, yüklenicinin Sözleşmeye uygun olarak malı süresinde teslim etmemesi halinde, gecikilen her takvim günü için Sözleşme bedelinin on binde beşi oranında gecikme cezası uygulanacağı belirtilmiştir.

Raporda, ihale kapsamında alımı yapılan … litre sütün, Sözleşmeye göre malların teslim edilmesi gereken son tarih olan 06.07.2022’ye kadar 370.182 litresinin Belediyeye teslim edildiği, 06.07.2022 tarihine kadar teslim edilmeyen sütlerin 24.10.2022 tarihine kadar peyderpey teslim edildiği, … tarihli … yevmiye numaralı ödeme emri belgesinin ekinde yer alan hakediş raporunda mallarının tamamının 30.06.2022 tarihine kadar teslim edilmiş gibi gösterildiği ve işin bitmesi gereken 06.07.2022 tarihinden işin bitirildiği 24.10.2022 tarihleri arası gecikilen 108 gün için gecikme cezasının uygulanmadığı belirtilmişse de;

Sorumluların savunmaları ve savunma ekinde sunulan belgelerden;

… yılında …. … … … süt dağıtılmak amacıyla … İKN altında 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 19’uncu maddesine istinaden 1 litrelik ambalajlarda … adet sütün …-… tarihleri arasında teslimi ve dağıtımına yönelik … tarihinde ihale gerçekleştirildiği, bu ihaleye iştirak eden istekli çıkmaması nedeniyle ihalenin … tarihinde iptal edildiği,

Sonrasında ise aynı nitelikte süt adedi …’a indirilerek … tarihine kadar teslimi ve dağıtımı amacıyla yine açık ihale usulü ile … İKN altında ihale edildiği ve … tarihinde gerçekleştirilen ihaleye katılan tek isteklinin … TL teklifi üzerinden … tarihinde … TL bedelli Sözleşme imzalandığı,

Litrelik paketlerde hazırlanan sütlerin Yükleniciden teslim alınarak dağıtımı sağlanıncaya kadar Belediye tarafından muhafaza edilebilmesi için uygun ortamlı deponun bulunmadığı, ihale öncesinde ihtiyaç duyulan depoların kiralanması için Emlak ve İstimlak Dairesi Başkanlığından … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı, … tarih ve … sayılı yazılarla talepte bulunulduğu, ancak depo ihtiyacının giderilemediği,

Sözleşmeye bağlanan sütlerin muhafazasının sağlanabilmesine yönelik depo ihtiyacının kiralama yoluyla giderilememesi ve Büyükşehir Belediyesince sütlerin korunabileceği niteliğe haiz deposunun bulunmayışı ve alımı gerçekleştirilen sütlerin Sözleşme süresi sona erecek olmasına karşın yarısından çoğunun dağıtılamaması sonucuna karşın sütlerin tamamının Yüklenici deposunda emaneten muhafaza edilmek suretiyle teslim alınmasına karar verildiği ve bu suretle teslim işlemlerinin 30.06.2022 tarihi itibariyle gerçekleştirildiği, sonrasında periyotlar halinde Yüklenicinin geçici olarak Belediyenin kullanımına müsaade ettiği alandan ilgili kişilere dağıtımlarının sağlandığı,

Raporda işin bitim tarihi olarak belirtilen 24.10.2022 tarihinin Yüklenicinin deposundan ilgili kişilere sütlerin son teslim tarihi olduğu, bu şekilde Yüklenici tarafından Sözleşme süresi içerisinde teslim edilen tüm mallar dağıtılıncaya kadar geçici depolama alanında koruma altına alındığı,

anlaşılmıştır

Dolayısıyla, Sözleşme uyarınca teslimi öngörülen malların tamamının İdare tarafından süresi içerisinde teslim alındığı, muayene ve kabul tutanakları ile taşınır işlem fişlerinin Sözleşmeye uygun olarak düzenlendiği ve Yüklenici hakedişlerinin buna göre düzenlenerek Yüklenici teminatının iade edildiği ve ihale konusu sütlerin tesliminde gecikme olmadığı görülmüştür.

Bu itibarla, söz konusu hizmet alımı işinde gecikme cezası uygulanmasını gerektirecek bir durumun bulunmadığı anlaşıldığından, kamu zararı oluşmayan … TL ile ilgili olarak ilişilecek husus bulunmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.