Toplantı No 2024/030
Gündem No 13
Karar Tarihi 31.07.2024
Karar No 2024/UM.II-953

BAŞVURU SAHİBİ:

Gelecek Med. Elekt. İnş. Mob. Tur. San. Tic. Ltd. Şti.,

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İstanbul Kamu Hastaneleri Hizmetleri Başkanlığı,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2024/463174 İhale Kayıt Numaralı “İstanbul İl Geneli 12 Kısım Destek Personeli Kıyafet Alımı İhalesi” İhalesi

 

KURUMCA YAPILAN İNCELEME:

İstanbul Kamu Hastaneleri Hizmetleri Başkanlığı tarafından 08.05.2024 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İstanbul İl Geneli 12 Kısım Destek Personeli Kıyafet Alımı İhalesi” ihalesine ilişkin olarak Gelecek Med. Elekt. İnş. Mob. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. tarafından 02.07.2024 tarih ve 150821 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 02.07.2024 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2024/757 sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi:

 

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle; idare tarafından 14.06.2024 tarihinde EKAP üzerinden taraflarına tebliğ edilen yazı ile ihalenin iptal edildiği, idarenin ihaleyi iptal gerekçesi olarak 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi’ni gösterdiği, ancak bahse konu Genelge’nin 17.05.2024 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiği, ihale komisyonu kararının ise 05.06.2024 onay tarihli olduğu, dolayısıyla ihale komisyonu kararı onaylanırken halihazırda bahse konu Genelge’nin yürürlükte olduğu, bunun yanı sıra, idarece ihalenin iptaline gerekçe olarak gösterilen anılan Genelge’nin ilgili maddelerinden ihale konusu iş ile ilgisi olmayan unsurların alım konusu edilemeyeceğinin anlaşıldığı, ancak başvuruya konu ihalenin kıyafet alımı olduğu, kuruma bağlı hastanelerde çalışan personelin meslekleri gereği giymesi zorunlu olan ve İş Kanunu’na göre toplu iş sözleşmesi çerçevesinde kanuni hak olarak verilen kıyafetlere ilişkin bu ihalenin Genelge kapsamında değerlendirilemeyeceği iddialarına yer verilmiştir.

 

İptal gerekçeleri ile sınırlı olarak yapılan inceleme sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

 

Bahse konu Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.” hükmü,

 

Aynı Kanun’un “İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde “…İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder.

İhale; kararın onaylanması halinde geçerli, iptal edilmesi halinde ise hükümsüz sayılır…” hükmü,

 

Bahse konu Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesinde “İhale sonucu, ihale kararının ihale yetkilisi tarafından onaylandığı günü izleyen en geç üç gün içinde, ihale üzerinde bırakılan dâhil olmak üzere, ihaleye teklif veren bütün isteklilere bildirilir. İhale sonucunun bildiriminde, tekliflerin değerlendirmeye alınmama veya uygun bulunmama gerekçelerine de yer verilir.

İhale kararının ihale yetkilisi tarafından iptal edilmesi durumunda da isteklilere gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılır…” hükmü,

 

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “Sözleşme kapsamında yaptırılabilecek ilave işler, iş eksilişi ve işin tasfiyesi” başlıklı 24’üncü maddesinde “Mal ve hizmet alımlarıyla yapım sözleşmelerinde, öngörülemeyen durumlar nedeniyle bir iş artışının zorunlu olması halinde, artışa konu olan iş;

a) Sözleşmeye esas proje içinde kalması,

b) İdareyi külfete sokmaksızın asıl işten ayrılmasının teknik veya ekonomik olarak mümkün olmaması,

Şartlarıyla, anahtar teslimi götürü bedel ihale edilen yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10’una, birim fiyat teklif almak suretiyle ihale edilen mal ve hizmet alımlarıyla yapım işleri sözleşmelerinde ise % 20 ‘sine kadar oran dahilinde, süre hariç sözleşme ve ihale dokümanındaki hükümler çerçevesinde aynı yükleniciye yaptırılabilir.  

Birim fiyat sözleşme ile yürütülen yapım işlerinde, (Cumhurbaşkanı bu oranı sözleşme bazında % 40 ‘a kadar artırmaya yetkilidir.

İşin bu şartlar dahilinde tamamlanamayacağının anlaşılması durumunda ise artış yapılmaksızın hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir. Ancak bu durumda, işin tamamının ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirilmesi zorunludur.

Sözleşme bedelinin % 80’inden daha düşük bedelle tamamlanacağı anlaşılan işlerde, yüklenici işi bitirmek zorundadır. Bu durumda yükleniciye, yapmış olduğu gerçek giderleri ve yüklenici kârına karşılık olarak, sözleşme bedelinin % 80’i ile sözleşme fiyatlarıyla yaptığı işin tutarı arasındaki bedel farkının % 5’i geçici kabul tarihindeki fiyatlar üzerinden ödenir.” hükmü yer almaktadır.

 

17.05.2024 tarih ve 32549 sayılı Resmî Gazete’de Tasarruf Tedbirleri ile ilgili 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi yayımlanmış olup anılan Genelge’nin “Genel İlkeler” başlıklı maddesinde “… Kamu kurum ve kuruluşları kendi kuruluş mevzuatında belirtilen faaliyet alanları ile doğrudan ilgili olmayan herhangi bir harcama veya taahhütte bulunmayacak, ihale şartname ve sözleşmelerine idare tarafından kullanılmak üzere araç, makine, ekipman temini gibi alım ya da yapım konusuyla ilgisi olmayan unsurları dâhil etmeyeceklerdir…” düzenlemesi,

 

Bahse konu Genelge’nin “Personel Giderleri” başlıklı maddesinde “…25/6/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu uyarınca uygulamaya konulan toplu sözleşmelerde öngörülen koruyucu giyim ve donanımı malzemeleri, söz konusu sözleşmelerde yer alan hizmetlerde görev yapan personel ile sınırlı olarak, ayni şekilde verilecektir. Bu yardım karşılığında çek, kupon veya benzeri ödeme araçları kullanılmayacak ve nakdî bir ödemede bulunulmayacaktır.…” düzenlemesi,

 

“Diğer Hususlar” başlıklı maddesinde “… Bu Genelgenin yayımlandığı tarih itibarıyla kamu kurum ve kuruluşları tarafından sözleşmesi imzalanmamış tüm mal ve hizmet alımları ile yapım işleri ihaleleri gözden geçirilecek ve bu Genelge hükümlerine uygun olmayan ihaleler iptal edilecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

 

Başvuruya konu ihaleye ait İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: İstanbul İl Geneli 12 Kısım Destek Personeli Kıyafet Alımı İhalesi

b) Türü: Mal Alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı: 12 Kısım (92 Kalem) Kıyafet Alımı

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: Teknik Şartname ekinde yer alan ihtiyaç listesindeki sağlık tesislerine teslim edilecektir.” düzenlemesi,

 

Anılan konu Şartname’nin “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptal edilmesi” başlıklı 34’üncü maddesinde “34.1. İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez.

34.2. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum, bütün isteklilere gerekçesiyle birlikte derhal bildirilir. düzenlemesi yer almaktadır.

 

Başvuruya konu ihalenin 08.05.2024 tarihinde elektronik ortamda gerçekleştirilen “İstanbul İl Geneli 12 Kısım Destek Personeli Kıyafet Alımı” ihalesi olduğu, bahse konu ihalenin 12 kısımdan oluştuğu, 05.06.2024 onay tarihli ihale komisyonu kararı ile başvuruya konu ihalenin 1,2,3,4,5,6,8,9,10,11 ve 12’nci kısımlarında ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin Gelecek Med. Elekt. İnş. Mob. Tur. San. Tic. Ltd. Şti., 7’nci kısmında ise ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibinin Liper Teks. San. İç ve Dış Tic. Ltd. Şti., ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif sahibinin Gelecek Med. Elekt. İnş. Mob. Tur. San. Tic. Ltd. Şti. olarak belirlendiği,

 

14.06.2024 tarihinde idare tarafından EKAP üzerinden isteklilere tebliğ edilen yazıda “…Tasarruf Tedbirleriyle ilgili 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi kapsamında anılan ihale Başkanlığımızca tekrar değerlendirildiğinde, Teknik Şartname’nin ve ihtiyaç miktarının revize edilebileceği görüşü hasıl olduğundan 17.05.2024 tarih ve 2024/7 sayılı Tasarruf Tedbirleri Genelgesi’ne istinaden 14.06.2024 tarihinde ihale yetkilisi tarafından ihalenin iptal edilmesine karar verilmiştir.” ifadelerine yer verilerek bahse konu ihalenin iptal edildiği tespit edilmiştir.

 

Başvuru sahibi tarafından ihalenin iptaline yönelik 28.06.2024 tarihli dilekçe ile idareye şikayet başvurusunda bulunulduğu, idare tarafından 28.06.2024 tarihinde EKAP üzerinden anılan istekliye tebliğ edilen şikayete cevap yazısında “… Başkanlığımızca anılan ihale 17.05.2024 tarih ve 2024/7 sayılı Tasarruf Tedbirleri Genelgesi “Personel Giderleri” “…25/6/2001 tarihli ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu uyarınca uygulamaya konulan toplu sözleşmelerde öngörülen koruyucu giyim ve donanım malzemeleri, söz konusu sözleşmelerde yer alan hizmetlerde görev yapan personel ile sınırlı olarak, ayni şekilde verilecektir…” hükmü doğrultusunda tekrar değerlendirilmiş olup ihale ihtiyaç miktarlarının işin kapsamındaki sağlık tesisleri tarafından Başkanlığımız sistemine girildiği, sisteme girilmiş olan ihtiyaç miktarlarının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı konusunda Başkanlığımızca tereddütler oluştuğu ve Teknik Şartname’nin tasarruf tedbirleri kapsamında revize edilebileceği görüşü hasıl olmuştur.

…İdarenin ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu olduğu, ayrıca yukarıda bahsedilen Kanun maddesince idarenin takdir yetkisi de göz önüne alındığında ilgili ihale 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi kapsamında 14.06.2024 tarihinde ihale yetkilisi tarafından iptal edilmiş olup tüm bu değerlendirmeler neticesinde şikayet başvurunuzun reddine karar verilmiştir. …” ifadelerine yer verildiği anlaşılmıştır.

 

İnceleme esnasında, 08.07.2024 tarihli ve 6116 sayılı Kurum yazısı ile ihaleyi gerçekleştiren idareden “idarenizce hesaplanan ihtiyaç miktarının ne kadar olduğu, iptal gerekçesinde belirtildiği üzere ihtiyaç miktarının ne şekilde revize edileceği, idarenizce güncel ihtiyaç miktarına ilişkin bir hesaplama yapılıp/yapılmadığı ve iptal gerekçesine ilişkin idarenizce gerçekleştirilen tüm değerlendirmeler…” hususunda bilgi ve belgeler talep edilmiş olup, idarenin 23.07.2024 tarih ve 249275432 sayılı yazısında “… 14.06.2024 tarihinde iptal kararı alınmıştır. Anılan ihale 2024/7 sayılı Tasarruf Tedbirleri Genelgesi kapsamında değerlendirildiğinde ihaleye ait teknik dokümanda niteliksel değişiklik yapılarak maliyetin düşürülebileceği, rekabetin artabileceği ve bu sayede kamu yararı sağlanacağı öngörülmektedir. Ayrıca bahse konu ihale il geneli bir alım olduğundan, talebin Nisan ayı başlarında yapıldığı, aradan geçen süre içerisinde personel hareketliliği de göz önünde bulundurulduğunda alım miktarının da değişebileceği düşünülmektedir. Belirtilen gerekçelerle ilgili olarak komisyonca çalışmalar devam etmektedir.” ifadelerine yer verildiği tespit edilmiştir.

 

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından; idarelerin ihalelerde saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumlu oldukları, bu çerçevede idarelerin sunulan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu, ancak bu takdir yetkisinin sınırsız olmayıp Kanunun temel ilkelerine uygun olarak kamu yararı ve hizmet gerekleri çerçevesinde kullanılması gerektiği, ihalenin iptal edilmesine ilişkin işlemlerin gerçekleştirilmesinde kullanılan takdir yetkisinin gerekçe belirtilmek suretiyle kullanımının, bu işlemin hukuka uygunluğu noktasında önem arz ettiği ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nda ihalenin iptal edilmesi durumunda idarece isteklilere gerekçeleri belirtilmek suretiyle bildirim yapılması gerektiğinin hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır.

 

Yapılan incelemede; idare tarafından başvuruya konu ihalenin iptal gerekçesinin 2024/7 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi çerçevesinde ihale konusu alım miktarının gerçeği yansıtıp yansıtmadığı hususunda tereddütlerin oluşması nedeniyle bu hususa yönelik yapılan değerlendirme neticesinde ihtiyaç miktarı yönünden ihale dokümanının revize edileceği şeklinde ifade edildiği, inceleme kapsamında idareden ihalenin iptal gerekçeleri doğrultusunda ihtiyacın ne şekilde değiştiği, güncel ihtiyaç miktarına yönelik idarece herhangi bir hesaplama yapılıp yapılmadığı hususlarında bilgi talep edildiği, idarenin cevap yazısında ihale dokümanında niteliksel değişiklikler yapılarak maliyetin düşürülebileceği ve personel hareketliliği nedeniyle ihtiyaç miktarının değişebileceğinin ifade edildiği, ancak idarenin cevabında ihtiyacının nitelik ve nicelik olarak ne şekilde değiştiği ve değişiklik doğuran iş kalemlerinin hangileri olduğu, iptal gerekçesi olarak ifade edilen iş eksilişine yönelik herhangi bir somut tespit, değerlendirme ve hesaplamaya yer verilmediği, dolayısıyla idarece belirtilen değişen ihtiyaca göre alım konusunun nitelik ve sayısının kamu ihale mevzuatında düzenlenen iş eksilişi sınırları içerisinde incelemeye konu ihale kapsamında gerçekleştirilemeyeceğine yönelik somut bir tespitin bulunmadığı ve idarenin ihale konusu işi iptal etme gerekçelerinin somut verilere dayanmadığı, ayrıca, idarenin şikayete cevabından 25.06.2001 tarih ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu uyarınca uygulamaya konulan toplu sözleşmelerde yer alan hizmetlerde görev yapan personel için öngörülen koruyucu giyim ve donanım malzemelerinin idarece ayni olarak verilmesi gerektiğinin anlaşıldığı, başvuruya konu ihalenin bu ihtiyacın teminine yönelik olduğu ve ihtiyacın ortadan kalkmadığı anlaşıldığından; idarece ifade edilen ihalenin iptali gerekçelerinin bu haliyle öne sürülerek ihalenin iptal edilmesi işleminin mevzuata uygun olmadığı sonucuna varılmıştır.

 

Ayrıca, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 53’üncü maddesinin (j) fıkrasının 9’uncu alt bendinde “Başvuru sahibinin iddialarının tamamında haklı bulunması halinde, Kurul kararı ile itirazen şikâyet başvuru bedelinin başvuru sahibine iadesine karar verilir. Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kuruma yazılı talebi üzerine, bu talep tarihini izleyen otuz gün içinde Kurum tarafından itirazen şikâyet başvuru bedelinin iadesi yapılır ve son ödeme tarihine kadar geçen süre için faiz işlemez. Diğer hallerde başvuru bedeli iade edilmez.

Bu fıkranın (1) numaralı bendi uyarınca tahsil edilen bedel hiçbir durumda iade edilmez.” hükmü yer almaktadır.

 

Başvuru sahibi tarafından 118.286,00 TL başvuru bedelinin Kurum şikâyet gelirleri hesabına yatırıldığı görülmüştür. Yapılan incelemede anılan isteklinin itirazen şikâyete konu iddiasında haklı olduğu tespit edilmiş olup, Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumu’na yazılı talebi halinde 118.286,00 TL’lik başvuru bedelinin iadesinin gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

1) İdarenin ihalenin iptali kararının iptaline,

 

2) Başvuru bedelinin Kurul kararının başvuru sahibine bildirimini izleyen otuz gün içinde başvuru sahibinin Kamu İhale Kurumuna yazılı talebi halinde iadesine,

 


Oybirliği ile karar verildi.