Toplantı No 2025/010
Gündem No 44
Karar Tarihi 05.03.2025
Karar No 2025/UM.I-674

BAŞVURU SAHİBİ:

Global Maks Tar. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti.

 

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı,

 

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2025/86820 İhale Kayıt Numaralı “İlaçlama Makinaları Alımı” İhalesi

 

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Çevre Koruma ve Kontrol Dairesi Başkanlığı tarafından 21.02.2025 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “İlaçlama Makinaları Alımı” ihalesine ilişkin olarak başvuru sahibince 21.02.2025 tarih ve 178812 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan dilekçe ile başvuruda bulunulmuştur.

 

Başvuruya ilişkin olarak 2025/441 sayılı dosya kapsamında yapılan inceleme neticesinde ön inceleme raporu tanzim edilmiştir.

 

KARAR:

Ön inceleme raporu ve ekleri incelendi.

 

Başvuru dilekçesinde özetle;

 

1) İhalenin 1’inci kısımda yer alan “Mist Blower, Pulverizatörlü ULV, Kanal Sisleme Cihazı” ilaçlama makineleri için “Ruhsat ve Deney Raporu” belgesi zorunlu tutulmuşken, 2’nci ve 3’üncü kısımda yer alan ilaçlama makineleri için dokümanda ruhsat belgesi istenilmediği, anılan kısımlar için de isteklilerden ruhsat belgesinin istenilmesi gerektiği, ayrıca dokümanda 02.04.2011 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 27893 sayılı Zirai Mücadele Alet ve Makineleri hakkında yönetmeliğe uygun alınmış ruhsatın sunulmasının istenildiği, ancak ilgili yönetmeliğin yürürlükten kaldırıldığı, 09.06.2021 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 31506 sayılı Zirai Mücadele Alet ve Makineleri Hakkında Yönetmelik’in yürürlükte olduğu, ihaleye konu teknik şartname içeriğinde düzenlenen ruhsat belgesinin, güncel yönetmelik hükümlerine uygun şekilde düzenlenmesi veya belirli bir yönetmelik şartı aranmaması gerektiği,

 

2) Teknik Şartname’nin 1’inci kısmında yer alan 4.2.3. Kanal Sisleme Cihazı başlıklı 4’üncü sıra numaralı maddesinde “Avrupa Menşeili Pompa sistemine sahip olmalıdır.” düzenlemesinin yer aldığı, söz konusu düzenlemenin Mal Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 14’üncü maddesinde yer verilen “(3) Teknik şartnamede, belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez…” hükmüne aykırılık oluşturduğu ve yerli malı teklif eden istekliler aleyhine düzenleme yapıldığı,

 

3) Birim fiyat teklif cetvelinin 1’inci kısımda 3 kalem mal için ayrı satır açıldığı, ancak Teknik Şartname’de 1’inci kısımda 4 kalem mal talep edildiği, “Pulverizatörlü Ulv” mal kalemi için ULV ve Pülverizatör kısımlarının istenildiğinde birleştirilebiliyor ve istenildiğinde ayrı ayrı kullanılabiliyorsa, isteklilerin yalnızca ULV kısmına fiyat verme veya yalnızca Pülverizatör kısmına fiyat verme hakkına sahip olması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

 

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında “İhale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden aday veya istekli ile istekli olabilecekler, bu Kanunda belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabilirler…” hükmü,

 

Anılan Kanun’un “İdareye şikâyet başvurusu” başlıklı 55’inci maddesinde “Şikayet başvurusu, ihale sürecindeki işlem veya eylemlerin hukuka aykırılığı iddiasıyla bu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gereken tarihi izleyen günden itibaren 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün içinde ve sözleşmenin imzalanmasından önce, ihaleyi yapan idareye yapılır. İlanda yer alan hususlara yönelik başvuruların süresi ilk ilan tarihinden, ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan diğer hükümlerine yönelik başvuruların süresi ise dokümanın satın alındığı tarihte başlar.

İlan, ön yeterlik veya ihale dokümanına ilişkin şikayetler birinci fıkradaki süreleri aşmamak üzere en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir. Bu yöndeki başvuruların idarelerce ihale veya son başvuru tarihinden önce sonuçlandırılması esastır. …” hükmü,

 

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuru Süreleri” başlıklı 6’ncı maddesinde “(1) İdareye şikayet süresi; ihale sürecindeki şikayete konu işlem veya eylemlerin farkına varıldığı veya farkına varılmış olması gerektiği tarihi izleyen günden itibaren Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelere yönelik başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.

(2) Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayetler, birinci fıkradaki süreleri aşmamak kaydıyla başvuru veya teklif sunulmadan önce en geç ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılabilir.

(3) Kuruma itirazen şikayet süresi; şikayet veya itirazen şikayet üzerine idare tarafından alınan iptal kararına karşı yapılacak başvurularda beş gün, diğer hallerde on gündür.” hükmü,

 

Anılan Yönetmelik’in “Sürelerle ilgili genel esaslar” başlıklı 7’nci maddesinde “(1) Süreler;

a) İlana yönelik başvurularda ilk ilan tarihini,

b) Ön yeterlik veya ihale dokümanının ilana yansımayan hükümleri için dokümanın EKAP üzerinden e-imza kullanılarak indirildiği tarihi, zeyilnameye yönelik başvurularda ise zeyilnamenin bildirildiği tarihi,

c) İdarenin işlem veya eylemlerine karşı yapılacak başvurularda şikayete yol açan durumun farkına varıldığı yahut farkına varılmış olması gerektiği tarihi,

ç) Şikayet üzerine idare tarafından verilen kararın bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi, on gün içerisinde karar alınmaması halinde ise bu sürenin bitimini,

d) İhalenin iptali kararına karşı yapılan itirazen şikayet başvurularında ise iptal kararının bildirildiği veya bildirilmiş sayıldığı tarihi,

izleyen günden itibaren başlar.

(2) Tatil günleri sürelere dahildir. Sürenin son gününün tatil gününe rastlaması halinde, süre tatil gününü izleyen ilk iş gününün bitimine kadar uzar. Ancak, ilan ile ön yeterlik veya ihale dokümanına yönelik şikayet başvurularının, ihale veya son başvuru tarihinden üç iş günü öncesine kadar yapılması zorunludur.” hükmü,

 

Aynı Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında “İdarenin şikayet üzerine aldığı kararda belirtilen hususlar hariç, şikayet başvurusunda belirtilmeyen hususlar itirazen şikayet başvurusuna konu edilemez.” hükmü,

 

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında “… İdareye başvuru konularının yanı sıra yeni konular da eklenerek Kuruma başvurulması halinde ise, itirazen şikayet başvurusunun incelenmesinde idareye başvurusu konusu edilmeyen hususlar dikkate alınmaz” açıklaması bulunmaktadır.

 

Başvuru sahibi tarafından ihale dokümanının 16.02.2025 tarihinde EKAP üzerinden indirildiği ve 17.02.2025 tarihinde idare kayıtlarına alındığı anlaşılan şikâyet dilekçesinde başvuru sahibi tarafından öne sürülen iddiaların Kuruma itirazen şikayet konu edilen iddialardan farklı olduğu, idareye şikayet konu edilen iddiaların itirazen şikayete konu edilmediği ve yukarıda aktarılan iddialara idareye şikayette yer verilmediği, söz konusu iddialara ilk olarak 21.02.2025 tarihinde Kurum kayıtlarına alınan itirazen şikâyet dilekçesinde yer verildiği tespit edilmiştir.

 

İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin onuncu fıkrasında yer alan hüküm ile İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “Kurum tarafından yapılacak işlemler” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan açıklama şikâyet başvurusunda belirtilmeyen hususların itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceğini açıkça ifade etmektedir.

 

Dolayısıyla; söz konusu mevzuat hükümleri uyarınca, başvuru sahibi tarafından öncelikle idareye şikayet başvurusunda bulunulması gerektiğinden ve bu iki aşamalı idari başvuru yolunda şikayet yoluna başvurulmadan itirazen şikayet yoluna başvurulamayacağından, şikayet başvurusunda ileri sürülmeyen iddiaların da itirazen şikayet başvurusunda ileri sürülmesi mümkün olamayacaktır.

 

Bu çerçevede şikayet başvurusu; Kurul kararının alınmasından önceki süreçte uyuşmazlık konusu hususla ilgili tarafların haklarını veya mevcut hukuki durumlarını sınırlayan ya da değiştiren bir zorunlu idari başvuru yolu olup, idarelere kendi vakıa, gerekçe ve delillerini ileri sürme fırsatı tanıyarak Kurul kararına ilişkin idari usulün bir parçası olması nedeniyle, önemli bir usuli güvence teşkil etmektedir.

 

Netice itibarıyla, yukarıda aktarılan mevzuat hükümleri uyarınca idareye şikâyet başvurusunda dile getirilmeyen hususların; şikâyet başvurusu üzerine idare tarafından alınan kararda belirtilen hususlar hariç, itirazen şikâyet başvurusuna konu edilemeyeceği anlaşılmaktadır. Buna göre, başvuru sahibinin iddiasının şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

 

Bu itibarla, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince başvurunun şekil yönünden reddi gerekmektedir.

 

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen otuz gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

 

Başvurunun reddine,

 


Oybirliği ile karar verildi.