İhale Sürecindeki İşlemlerin Geri Alınması Mümkün Mü?
İdari işlemin geri alınması; işlemin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren hükümsüz olacak şekilde ortadan kaldırılması iradesi olarak tanımlanabilir. Yani burada ifade edilen, idari işlemin geri alınmasıyla birlikte sanki hiç yapılmamış gibi sonuç doğuracak olmasıdır. Aslında geri alma sonuçları itibariyle mahkemece verilen iptal kararına eşdeğerdir. Ancak burada söz konusu işlem Mahkeme tarafından iptal edilmemekte, işlemi tesis eden idare tarafından geri alınmaktadır.
Peki idari işlemlerin geri alınması her zaman mümkün müdür? Bu sorunun cevabı idari işlemin niteliğine göre değişmektedir. İlgilinin hatası / hilesi, idarenin de açık hatası söz konusu değilse, idari istikrar gereği işlemin geri alınmasının mümkün olmaması ya da süre ile sınırlandırılması gerekir. Düzenleyici işlemler “kazanılmış hak” doğurmayacağından ileriye dönük her zaman kaldırılması mümkündür.
Bireysel işlemlerde ise hukuka uygun bireysel işlemlerin geri alınması mümkün değildir. Hukuka aykırı bireysel işlemlerde ise yargı kararlarında bu işlemlerin yalnızca dava açma süresinde geri alınabileceği kabul edilmektedir. Ancak açıkça hukuka aykırılık durumu söz konusu ise her zaman geri alınabileceği belirtilmektedir. Makul sürede hak ve nesafet kurallarının etkilemeyecek şekilde geri alınabileceğini kabul eden kararlar da mevcut. Açık hata durumunda ise idarenin işlemini her zaman geri alabileceği kabul ediliyor.
İhale sürecindeki idari işlemler bakımından ise kilit nokta ihale komisyonu kararlarıdır. İhale komisyonu kararlarına karşı kanunda şikayet başvuru yolu öngörülmüştür. Komisyon kararının hukuka açıkça aykırı olduğunun yapılacak başvuru neticesinde ortaya konması durumunda idarenin hukuka aykırı kararını geri almasının ve başka bir işlem tesis etmesinin önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır. Ancak idare şikayet başvuru yolundan ayrı olarak, eğer tesis etmiş olduğu işlem bireysel hak doğurucu işlem ise ve hukuka aykırı ise bu durumda dava açma süresi içerisinde yine komisyon kararını geri alarak ortadan kaldırabilecektir.
