T.C.
İSTANBUL BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI
İnsan Kaynakları ve Eğitim Daire Başkanlığı İnsan Kaynakları Müdürlüğü
Sayı : 50626539-045.02/
Konu : KHK İşçileri Ücret Artışı
BAŞKANLIK MAKAMINA
İdareler tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde sürdürülmekte olan bazı hizmetlerin sunumunda, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamında hizmet alımlarına gidilmektedir. Diğer taraftan, 24/12/2017 tarihli ve 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 126 ncı maddesi ile 27.06.1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye eklenen Ek 20 nci maddesinde yer verilen “İl özel idareleri, belediyeler ile bağlı kuruluşları ve bunların üyesi olduğu mahalli idare birlikleri, personel çalıştırılmasına dayalı hizmetleri 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 22’nci maddesindeki limit ve şartlar ile 62’nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki sınırlamalara tabi olmaksızın doğrudan hizmet alımı suretiyle birlikte ya da ayrı ayrı sermayesinin yarısından fazlası bu idarelere ait ve halen bu kapsamda hizmet alımı yaptığı mevcut şirketlerinden birine, bu nitelikte herhangi bir şirketi bulunmuyorsa münhasıran bu amaçla kuracakları bir şirkete gördürebilir” hükmü yer almaktadır. Bu nedenle bahsi geçen mevzuat hükümleri doğrultusunda da personel çalıştırılmasına dayalı hizmetler doğrudan hizmet alımı suretiyle gördürülmektedir.
Bu kapsamda, 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 24 üncü maddesi uyarınca işçi statüsüne geçirilen işçilerin ücreti ile diğer mali ve sosyal haklarının belirlenmesinde esas alınacak hükümler Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı Çalışma Genel Müdürlüğünün 12.04.2018 tarihinde yayınlamış olduğu Toplu İş Sözleşmesi ile düzenlenmiştir. Söz konusu Toplu İş Sözleşmesi esas alınarak personelin günlük ücretlerine 2019 yılının ilk altı ayı için 01.01.2019 tarihinden itibaren geçerli olarak sadece % 4 oranında zam yapılmıştır.
Ancak belirlenen zam oranı, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan enflasyon oranının çok altında kalmış ve iş sözleşmesinin yapıldığı sırada karşılıklı edimler arasındaki denge enflasyon oranındaki beklenmeyen artış nedeniyle bozulmuştur. Bu durum, Anayasamızın 53 üncü maddesine ve ülkemizin taraf olduğu İLO’nun 98 No’lu Örgütlenme ve Toplu Pazarlık Hakkı Sözleşmesinin 4 üncü maddesine açıkça aykırı olduğu değerlendirilmektedir.
Nitekim, bu kapsamda çalışan işçiler tarafından ilgili iştirak şirketlerine enflasyon oranındaki beklenmeyen artış nedeniyle mağdur olduklarına dair yoğun şekilde başvurular yapıldığı yönünde bilgiler de mevcuttur.
Konunun birlikte değerlendirilmesinde; Anayasamızın toplu iş sözleşmesi ve toplu sözleşme hakkı başlıklı 53 üncü maddesinde, “İşçiler ve işverenler, karşılıklı olarak ekonomik ve sosyal durumlarını ve çalışma şartlarını düzenlemek amacıyla toplu iş sözleşmesi yapma hakkına sahiptirler” şeklinde; İLO’nun 98 No’lu Sözleşmesi’nin 4 üncü maddesinde de, “Çalışma şartlarını kollektif mukavelelerle tanzim etmek üzere işverenler veya işveren teşekkülleriyle işçi teşekkülleri arasında ihtiyari müzakere usulünden faydalanılmasını ve bu usülün tam bir surette geliştirilmesini teşvik etmek ve gerçekleştirmek için lüzumu halinde milli şartlara uygun tedbirler alınacaktır” şeklinde hükümler mevcuttur.
Makamınızca uygun görüldüğü takdirde; 696 sayılı KHK kapsamında doğrudan hizmet alımı yöntemiyle istihdam edilen işçi personelin bireysel iş sözleşmesinde ücret zammına ilişkin sınırlayıcı bir hüküm bulunmadığı ve 2018 yılı asgari ücret tutarı ile 2019 yılı asgari ücret tutarı arasındaki fark dikkate alınarak 2019 yılı için uygulanan ücret zammındaki yetersizlik nedeniyle bozulan dengenin, hak ve nesafet kurallarına göre düzeltilmesini teminen Anayasa’nın 53 üncü maddesi ve İLO’nun 98 No’lu Sözleşmesi’nin 4 üncü maddesi gereğince personelin 28.02.2019 tarihinde almakta olduğu günlük brüt ücretlerine 01.03.2019 tarihinden itibaren 21,16 TL ilave edilmesi hususunu onayınıza arz ederim.
