İHALENİN İPTAL EDİLMESİNİN YERİNDE OLMADIĞINA İLİŞKİN KİK DEĞERLENDİRMESİ

Entropi Taahhüt Proje Mühendislik İnşaat Turizm Limited Şirketi,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Gebze Cumhuriyet Başsavcılığı,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2019/639660 İhale Kayıt Numaralı “Gebze Adalet Sarayı Teknik ve Mekanik Sistemlerin Periyodik Bakım ve İşletim” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Gebze Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 18.12.2019 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “Gebze Adalet Sarayı Teknik ve Mekanik Sistemlerin Periyodik Bakım ve İşletim” ihalesine ilişkin olarak Entropi Taahhüt Proje Mühendislik İnşaat Turizm Limited Şirketinin 30.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 31.12.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 06.01.2020 tarih ve 583 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 06.01.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2020/39 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

…

2) İdarece, istekliler tarafından verilen tekliflerin yaklaşık maliyetin altında olduğu; yaklaşık maliyet, sınır değer ve verilen teklifler karşılaştırıldığında tam rekabetin sağlanmadığı;  Gebze Adalet Sarayı Teknik ve Mekanik Sistemlerin İşletimi ve Periyodik Bakım Hizmeti Teknik Şartnamesi’nde yer almayan “Adalet Sarayında Bulunan Asansörlerin”  Teknik Şartname’ye dahil edilmesi gerektiği gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesinin mevzuata uygun olmadığı,

İhalede gerekli rekabet ortamının sağlandığı, idare tarafından daha önce yapılan ihalelerde de benzer sayıda katılım olduğu, Teknik Şartname’de “Asansör ve yürüyen merdivenlerin periyodik bakım ve onarımının sözleşmenin yapılması, idarenin sorumluluğunda olup, diğer tüm sistemlerin periyodik planlı ağır bakım sözleşmesinin yapılması yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesinin yer aldığı, idarenin bahse konu asansörlerin periyodik bakımlarının Teknik Şartname’de yer almadığı gerekçesiyle ihaleyi iptal etmesinin hukuka uygun olmadığı,

İhale komisyonu kararında ihalenin Kamu İhale Kanunu’nun 39’uncu maddesi gereğince iptal edildiğinin ifade edildiği, ancak şikâyet başvurusu üzerinde alınan kararda ihalenin İdari Şartname’nin 39’uncu maddesi, Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin 64’üncü maddesi ve Kamu İhale Kanunu’nun 39’uncu maddesi uyarınca iptal edildiğinin ifade edildiği, ihale komisyonu kararı ile şikayet başvurusuna verilen cevabın örtüşmediği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

2) Başvuru sahibinin 2’nci iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun   “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

Aynı Kanun’un “Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir” hükmü yer almaktadır.

Teknik Şartname’nin “Diğer hükümler” başlıklı 13’üncü maddesinde   “Asansör ve yürüyen merdivenlerin periyodik bakım ve bakım ve onarımının sözleşmenin yapılması, idarenin sorumluluğunda olup, diğer tüm sistemlerin periyodik planlı ağır bakım sözleşmesinin yapılması yüklenicinin sorumluluğundadır.” düzenlemesi yer almaktadır.

İdarece pazarlık usulü (21/c) ile ihale edilen şikâyet konusu ihaleye 6 isteklinin davet edildiği, 18.12.2019 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 2 istekli tarafından teklif sunulduğu, isteklilerden Entropi Taahhüt Proje Mühendislik İnşaat Turizm Ltd. Şti.ye ait ilk teklif tutarının 2.480.001,00 TL  Milkar İnşaat Taahhüt Elektrik Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait ilk teklif tutarının 2.097.950,00 TL olduğu anlaşılmıştır.

Anılan isteklilere 18.12.2019 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen yazıda son tekliflerini vermelerinin istenildiği, Entropi Taahhüt Proje Mühendislik İnşaat Turizm Ltd. Şti.ye ait son teklif tutarının 1.849.100,00 TL, Milkar İnşaat Taahhüt Elektrik Elektronik San. ve Tic. Ltd. Şti.ye ait son teklif tutarının 1.881.150,00 TL olduğu görülmüştür.

25.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile “a)İstekliler tarafından verilen tekliflerin yaklaşık maliyetin altında olduğu,

b)Yaklaşık maliyet, sınır değer ve verilen teklifler karşılaştırıldığından oldukça rekabetçi ortamda geçen ihalenin, tam rekabetin oluşturmadığı,

c)Gebze Adalet Sarayı Teknik ve Mekanik Sistemlerin İşletimi ve Periyodik Bakım Hizmeti Alım İşine Ait Teknik Şartnamede yer almayan “Adalet sarayında bulunan asansörlerin” periyodik bakımlarının teknik şartnameye dahil edilmesi gerektiği,” gerekçeleriyle ihalenin iptal edildiği, ayrıca şikâyet başvurusuna verilen cevapta ihale konusu işin gerçekleştirileceği Gebze Adalet Sarayında bulunan asansörlerin de ihale kapsamına alınmasında kamu yararı bulunduğu, bu nedenle işin miktarında ve türünde değişiklik olduğu  hususlarının da ihalenin iptal gerekçesi kapsamında ifade edildiği anlaşılmıştır.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerinden ve ihale dokümanı düzenlemelerinden, ihale komisyonu kararı üzerine idarenin, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbest olduğu,  ihalenin iptal edilmesi halinde bu durumun bütün isteklilere bildirilmesi gerektiği, idarenin bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmeyeceği, ayrıca söz konusu hüküm ve düzenlemeler gereğince ihalenin iptali konusunda idarenin takdir yetkisi bulunduğu anlaşılmakla birlikte bu yetkinin sınırsız olmadığı, idarenin söz konusu yetkiyi kullanırken kamu yararını ve hizmet gereklerini gözetmesi gerektiği, meydana gelen durumun iptali gerektirecek nitelikte ve büyüklükte olması halinde ise tesis edilen iptal işleminin gerekçelerinin somut bir şekilde ortaya konulması ve bu durumun gerekçeleriyle birlikte bütün isteklilere bildirilmesi gerekmektedir.

25.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararından isteklilere ait son teklif tutarlarının yaklaşık maliyetin altında olduğu, başvuruya konu ihalenin idarenin kararıyla pazarlık usulü ile gerçekleştirildiği ve 6 isteklinin doküman almaya ve teklif vermeye davet edildiği, 18.12.2019 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 2 isteklinin katıldığı anlaşılmaktadır. Bu çerçevede gelinen aşamada ihalede rekabet ortamının oluşmadığını söylemenin mümkün olmadığı değerlendirilmiştir. Kaldı ki anılan ihale komisyonu kararında da ihalenin oldukça rekabetçi bir ortamda geçtiği ifade edilmiştir. Bu itibarla isteklilere ait teklif tutarlarının yaklaşık maliyetin altında olduğu ve ihalede tam rekabet ortamının sağlanmadığı gerekçesiyle ihalenin iptal edilmesinin yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Öte yandan yukarıda aktarılan Teknik Şartname düzenlemesinden asansör ve yürüyen merdivenlerin periyodik bakım ve onarım sözleşmesinin yapılmasının idarenin sorumluluğunda olduğu, bir diğer ifade ile asansör ve yürüyen merdivenlerin periyodik bakım ve onarımının ihale kapsamında bulunmadığı anlaşılmaktadır. Birim fiyat teklif cetveli standart formunda da asansör ve yürüyen merdivenlerin periyodik bakım ve onarımına ilişkin bir satır açılmadığı görülmüştür.

25.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararından ve idarenin şikâyet başvurusuna verdiği cevap yazısından ihale konusu işin gerçekleştirileceği Gebze Adalet Sarayında yürüyen merdiven bulunmadığı, ayrıca Teknik Şartname’nin “Diğer hükümler” başlıklı 13’üncü maddesinde belirtildiği üzere periyodik bakım ve onarımının idareye ait olduğu ifade edilen adalet sarayında bulunan asansörlerin periyodik bakım ve onarımının da ihale kapsamına alınmasında kamu yararı bulunduğu, dolayısıyla iş kalemlerinin türünde ve miktarında değişiklik olduğunun  ihalenin iptal gerekçesi kapsamında ifade  edildiği anlaşılmaktadır.

İdare tarafından her ne kadar ihale konusu işin gerçekleştirileceği Gebze Adalet Sarayında yürüyen merdiven bulunmadığı, ayrıca Teknik Şartname’de periyodik bakım ve onarımının idareye ait olduğu ifade edilen asansörlerin de periyodik bakım ve onarımının ihale kapsamına alınmasında kamu yararı bulunduğu gerekçeleriyle ihalenin iptal edildiği görülmüş olsa da bu hususa dayanak teşkil eden herhangi bir bilgi veya  belgenin ihale işlem dosyasında yer almadığı, bir diğer anlatımla bu gerekçelerin somut olarak açıklanmadığı (ihale konusu işin gerçekleştirileceği adalet sarayında kaç tane asansör bulunduğu, bu asansörlerin bakım ve onarım maliyetlerinin ne kadar olduğu,  iş artışı ile yaptırılıp yaptırılamayacağı, daha önce idarece gerçekleştirilen ihalelerde söz konusu asansörlerin bakım onarımlarının da yüklenici firmalara yaptırıldığı gibi) anlaşılmıştır.

İdarelerin yapacakları ihalelerde ihtiyacın türü ve miktarını belirleme konusunda gerekli dikkat ve özeni göstermeleri beklenmektedir.  Bu kapsamda pazarlık usulü ile gerçekleştirilen şikâyete konu ihalede gelinen aşamada son tekliflerin de alınmasından sonra, ihale kapsamında olmayan bir bakım onarım hizmetinin ihale kapsamına alınması gerektiği gerekçe gösterilerek ihalenin iptal edilmesinin ve bu hususa dayanak teşkil edecek herhangi bir bilgi veya belgenin de ortaya konulmamasının Kamu İhale Kanunu’nun temel ilkelerine uygun olmayacağı, kaldı ki ihalenin iptal gerekçesi olarak belirtilen asansörlerin periyodik bakım ve onarımı için idarece harici bir ihaleye çıkılabileceği, bir diğer anlatımla bu hususun mevcut ihalenin sonuçlandırılmasına engel teşkil etmediği değerlendirilmiştir. Bu itibarla belirtilen gerekçelerle ihalenin iptal edilmesinin yerinde olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali kararının iptal edilerek, Entropi Taahhüt Proje Mühendislik İnşaat Turizm Ltd. Şti.ye ait teklifin değerlendirmeye alınması ve bu aşamadan sonraki ihale  işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.