- Hukuk Dairesi 2019/2809 E. , 2020/466 K.
“İçtihat Metni”
Mahkemesi:Asliye Hukuk Mahkemesi
Yukarıda tarih ve numarası yazılı bozmaya uyularak verilen hükmün temyizen tetkiki davalı vekili tarafından istenmiş ve temyiz dilekçesinin süresi içinde verildiği anlaşılmış olmakla dosyadaki kağıtlar okundu gereği konuşulup düşünüldü:
K A R A R –
Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanmış olup, 13 nolu hakedişte yapılan kesintinin hukuka aykırı olması sebebiyle KDV’si ile 12 nolu hakedişte güncel indeksin hatalı uygulanması suretiyle fiyat farklarında eksik ödenen bedelin temerrüt tarihlerinden itibaren avans faiziyle davalı iş sahibinden tahsili istemine ilişkindir.Mahkemece verilen ilk kararın, hüküm kısmı ile gerekçesi ve hüküm kısmının kendi içinde çelişkili olması sebebiyle usulden bozulması üzerine, bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kabulüne dair verilen karar, davalı vekilince temyiz edilmiştir.Davacı yüklenici, davalı iş sahibidir. 08.07.2010 tarihinde imzalanan sözleşme ile davacı yüklenici …-…-… Yolu’nun sözleşmede belirtilen kısmının ikmâl inşaatının yapımını üstlenmiştir. Sözleşme davalı iş sahibince 19.11.2012 tarihinde fesih edilmiştir.
Yanlar arasındaki sözleşmenin 8.2.1.1 maddelerinde Yapım İşleri Genel Şartnamesi sözleşmenin ekleri arasında sayılmıştır. Sözleşme eki Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin geçici hakedişlerle ilişkili 39/4-e maddesinde, yüklenicinin geçici hakedişlere itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerekçeleri, idareye vereceği ve bir örneğini de hakediş raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunu “idareye verilen … tarihli dilekçemde yazılı ihtirazî kayıtla” cümlesini yazarak imzalaması gerekir. Eğer yüklenicinin hakediş raporunu imzalamasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçeyle idareye yapmak zorundadır. Yüklenici hakedişlere bu şekilde itiraz etmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılacağı hükmü getirilmiştir. Yine kesin hakediş raporu ve hesap kesilmesiyle ilgili anılan şartnamenin 40. maddesinin 4 ve 9’ncu bentlerinde yüklenicinin kesin hakedişe itirazı olduğu takdirde, itirazların 39. maddesindeki usuller çerçevesinde idareye bildirilmesi gerektiği belirtilmiştir. Yapım İşleri Genel Şartnamesi’nin 39 ve 40. maddelerindeki ara ve kesin hakedişlerle ilgili bu düzenlemeler 6100 sayılı HMK’nın 193.maddesi hükmünce delil sözleşmesi niteliğinde olduğundan görevi gereği ilk derece mahkemeleri, istinaf mahkemeleri ve temyiz halinde Yargıtay tarafından re’sen gözetilir (Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’nun 08.12.2010 gün 2010/15-609 Esas, 2010/634 Karar; 15. Hukuk Dairesi’nin 08.03.2017 gün 2015/4826 Esas, 2017/1005 Karar sayılı ilamı ve benzer ilamları).Dosya kapsamındaki hakediş rapor fotokopileri ve belgelerin incelenmesinden 23.12.2011 tarihli 12 nolu ve davalı iş sahibinin 27.12.2011 tarihli yazısı ekindeki 12 nolu hakediş raporunda yüklenicinin adı ve imzası altında ihtirazî kayıt şerhi olmayıp raporu sınırlayan alt çizginin dışında ekli dilekçemizdeki ihtirazî kayıtla imzalanmıştır, şeklinde yazılmıştır. Bu yazının altında imza bulunmadığı gibi, dilekçe tarihi de yoktur. İhtilâf konusu 13 nolu 22.01.2013 tarihli hesap kesme hakedişi başlıklı raporda son sayfada yine yüklenici ismi ve imzası altında itiraz şerhi olmamakla birlikte onaylayan kaşesinin altında el yazısı ile idareye verilen 22.01.2013 tarih ve 9772 sayılı ihtirazî kayıtla yazılmış olmakla birlikte bu şerh altında da tarih ve imza bulunmadığı gibi aynı hakedişin ek 61 olarak dosyaya sunulu fotokopisinde aynı bölümde bir şerh bulunmadığı görülmüş olup, bu haliyle söz konusu hakedişlere itiraz edilip edilmediği ve itirazların usulüne uygun olup olmadığı mahkemece değerlendirilmediği gibi Dairemizce yapılmak istenen değerlendirilmesinde de tereddüt hasıl olmuştur.Bu durumda mahkemece ihtilâf konusu olup davanın dayanağı olan 12 nolu ara hakediş, 13 nolu hesap kesme hakedişlerinin ekleri ve idareye verilen itiraz dilekçeleri asılları ile itiraz dilekçelerinin davalı iş sahibince alınması ile ilgili evrak kayıt belgeleri ya da defterinin tasdikli suretlerinin davalı iş sahibinden getirilerek gerekirse bu konuda bilirkişi kurulundan ek rapor da alınarak davacının 12 ve 13 nolu hakedişlere itirazı olup olmadığı ile yapılan itirazların Yapım İşleri Genel Şartnamesi’ndeki şekli ve usullere uygun ve geçerli olup olmadığı değerlendirilerek sonucuna uygun bir karar verilmesi gerekir.Bu husus üzerinde durulmaksızın ve hakedişlere itirazların şartnamedeki şekil ve usullere uygun olup olmadığı re’sen gözetilmesi gerektiği halde araştırılıp değerlendirilmeksizin davanın esası ile ilgili yazılı şekilde hüküm tesisi doğru olmamış, kararın bozulması uygun görülmüştür.SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalının temyiz itirazlarının kabulüyle hükmün BOZULMASINA, bozma sebebine göre işin esası ile ilgili temyiz itirazlarının bu aşamada incelenmesine yer olmadığına, karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine 14.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
