Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (b) bendi kapsamında yapılan ihalelerde ihaleye davet edilen isteklilerden davet tarihinden itibaren tekliflerini sunmaları için 3 iş günü süre verilmesi gerektiğine ilişkin kamu ihale mevzuatında herhangi bir hüküm bulunmadığı hk.

BAŞVURU SAHİBİ:

Özkınacı Gıda İnş. Nak. Tar. Özel Eğit. Taah.  İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Turab Yem. Tem. Hiz. İnş. Tur. Gıda Hay. Nak. İlaç. Oto Kir. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kayseri İl Sağlık Müdürlüğü

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/618729 İhale Kayıt Numaralı “Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Kayseri İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 21.06.2022 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen “Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine ilişkin olarak Özkınacı Gıda İnş. Nak. Tar. Özel Eğit. Taah.  İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Turab Yem. Tem. Hiz. İnş. Tur. Gıda Hay. Nak. İlaç. Oto Kir. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığının 22.06.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 24.06.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 29.06.2022 tarih ve 30584 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 29.06.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/681 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) Pazarlık usulüyle yapılan ihalede ilk ve son fiyat teklifleri aynı olmasına ve idarece ilk teklif fiyatları uygun görülmesine karşın son teklif fiyatlarının uygun bulunmadığı,

2) İdare tarafından 17.06.2020 tarihinde kendilerine davetiye gönderildiği, ancak teklifi hazırlamak için 3 iş günü süresi tanınmadığı, dolayısıyla tekliflerinin sağlıklı bir şekilde hazırlanamadığı,

3) Sınır değerin 4.833.968,85 TL olarak idarece hesaplandığı, ancak 0,79 katsayısına göre sınır değerin 4.690.876,78 TL olması gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

A) Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1) Başvuru sahibinin 1 ve 2’nci iddialarına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir.

Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinde “78.1.1.  Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı; ihale konusu işte çalıştırılacak personel sayısının ihale dokümanında belirlendiği, bu personelin çalışma saatlerinin tamamının idare için kullanıldığı, yaklaşık maliyetinin en az %70’lik kısmının asgari işçilik maliyeti ile varsa ayni yemek ve yol giderleri dahil işçilik giderinden oluştuğu ve niteliği gereği süreklilik arz eden hizmet alımlarını ifade eder.

78.1.2. Danışmanlık hizmetleri, hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetleri, 78.1.1 inci maddede yer alan koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilmez.

78.1.3. Mahalli idare veya şirketlerinin bütçelerinden yapılan ve niteliği gereği süreklilik arz eden park bahçe bakım ve onarım işi, çöp toplama, cadde, sokak, meydan vb. temizlik işleri, bu işlerin karakteristik edimlerini içeren veya alt hizmetleri niteliğinde olan refüj ve yeşil alanların bakım ve onarımı, ot temizliği, çim biçimi, toprak işleme, arazi hazırlığı, fidan üretimi, dikimi ve bakımı ile ağaç budama, sulama ve bakımı, sürücülü araç/iş makinesi kiralama vb. işler ile Kurum tarafından belirlenecek diğer işler, 78.1.1 inci maddede yer alan diğer koşullara bakılmaksızın personel çalıştırılmasına dayalı hizmet olarak kabul edilir.

78.1.4. Niteliği gereği süreklilik arz etme koşulu dışında diğer koşulları taşıyan ve ihale edilmesi mümkün olan hizmet alımları ile 78.1.1 maddede belirtilen koşulları taşıyan hastane bilgi yönetim sistemi hizmetleri ve çağrı merkezi hizmetlerinde, teklifler ile aşırı düşük tekliflerin hazırlanması ve değerlendirilmesinde bu Tebliğin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihaleleri için öngördüğü düzenlemeler (asgari işçilik maliyeti ile sözleşme giderleri ve genel giderlerin hesabı, sınır değer tespiti, işçilik hesaplama modülünün kullanım zorunluluğu vb.) aynen uygulanır.

…

78.29. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.

78.30. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde isteklilerin teklif bedelleri varsa yüklenici karı ile aşağıdaki bileşenlerden oluşur:

a) Asgari İşçilik Maliyeti: İhale tarihinde yürürlükte bulunan brüt asgari ücret veya idari şartnamede brüt asgari ücretin yüzde (%) fazlası olarak belirlenen ücret (ulusal bayram ve genel tatil günleri ile fazla çalışma saatlerine ilişkin ücretler dahil), nakdi yemek ve yol bedeli gibi prime esas kazancın hesabında esas alınan işçiliğe bağlı diğer ödemeler ve işveren sigorta primlerinin toplam tutarı asgari işçilik maliyetini oluşturur.

b) İşçilikle Bağlantılı Ayni Giderler: İdari şartnamede işçi sayısıyla bağlantı olarak teklife dahil edilmesi öngörülen ayni giderler teklif bileşeni kabul edilir.

c) Hizmetin Yürütülmesine Yardımcı Unsurlar: İhale konusu hizmet işinin yürütülmesinde yardımcı nitelikte olan ve idari şartnamede belirtilen unsurlar teklif bileşeni kabul edilir.

ç) Sözleşme Giderleri ve Genel Giderler: İhale ve sözleşmeye ilişkin damga vergileri, Kamu İhale Kurumu payı ve noter masrafları gibi sözleşme giderleri ile amortisman, ihale konusu işte kullanılacak giyim gideri, oryantasyon (ihale konusu işe uyum) eğitimi gideri, 20/6/2012 tarihli ve 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu uyarınca işyeri hekimliği ve iş güvenliği uzmanı ücreti ile çalışanlara verilecek eğitim gideri, silahlı atış eğitim gideri, özel güvenlik mali sorumluluk sigortası gideri, yaka kartı, önemli bir bileşen olarak değerlendirilmeyen ilaçlama gideri, toplu ulaşım kartı bedeli ve bu nitelikteki genel giderleri karşılamak üzere, birim fiyat teklif cetvelinde yer alan her bir işçilik birim fiyatı üzerinden; işçi sayısı üzerinden teklif alınması idarece uygun görülmeyen iş kalemi/kalemleri için ise çalıştırılacak her bir personelin işçilik maliyeti üzerinden, % 4 oranında hesaplanan sözleşme giderleri ve genel giderler teklif bileşeni olarak kabul edilir. …” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı

b) Türü: Hizmet alımı

c) İlgili Uygulama Yönetmeliği: Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği

ç) Yatırım proje no’su (yapım işlerinde): Bu madde boş bırakılmıştır.

d) Kodu:

e) Miktarı:

Normal Yemek: 160.000 Öğün

Diyet Yemek: 9.000 Öğün

Normal Kahvaltı: 42.500 Öğün

Diyet Kahvaltı 9.500 Öğün

Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.

f) İşin yapılacağı/teslim edileceği yer: Kayseri Devlet Hastanesi ve Bağlı Birimleri” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1.

a) İhale kayıt numarası: 2022/618729

b) İhale usulü: Pazarlık usulü

c) İhale (son teklif verme) tarihi ve saati: 21.06.2022

Saat: 10:00 …” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Bu madde boş bırakılmıştır.

25.3.1.

1- Çalışacak personel sayısı ve çalışma süresi aşağıda belirtilmiş olup, bu işçilere verilecek ücretler;

1-) Üretim Sorumlusu (Gıda Mühendisi) (Brüt asgari ücretin %100 fazlası) 1 kişi 5 ay

2-) Üretim Sorumlusu (Diyetisyen) (Brüt asgari ücretin %100 fazlası) 1 kişi 5 ay

3-) Aşçıbaşı(Brüt asgari ücretin %75 fazlası) 1 kişi 5 ay

4-) Aşçı (Brüt asgari ücretin %50 fazlası) 2 kişi 5 ay

5-) Tatlı ve Pasta Ustası (Brüt asgari ücretin %50 fazlası) 1 kişi 5 ay

6-) Aşçı Yardımcısı (Brüt asgari ücretin %25 fazlası) 3 kişi 5 ay

7-) Kasap (Brüt asgari ücretin %25 fazlası) 1 kişi 5 ay

😎 Garson(Brüt asgari ücret) 16 kişi 5 ay

9-) Depo Sorumlusu (Brüt asgari ücret) 1 kişi 5 ay

10-) Şoför (Brüt asgari ücret) 1 kişi 5 ay

11-) Bulaşıkçı ve Temizlikçi (Brüt asgari ücret) 3 kişi 5 ay

2- 2022 Temmuz ayı 14 gün (artık gün) için çalışacak personel sayısı ve çalışma süresi aşağıda belirtilmiş olup, bu işçilere verilecek ücretler;

1-) Üretim Sorumlusu (Gıda Mühendisi) (Brüt asgari ücretin %100 fazlası) 1 kişi 14 gün

2-) Üretim Sorumlusu (Diyetisyen) (Brüt asgari ücretin %100 fazlası) 1 kişi 14 gün

3-) Aşçıbaşı(Brüt asgari ücretin %75 fazlası) 1 kişi 14 gün

4-) Aşçı (Brüt asgari ücretin %50 fazlası) 2 kişi 14 gün

5-) Tatlı ve Pasta Ustası (Brüt asgari ücretin %50 fazlası) 1 kişi 14 gün

6-) Aşçı Yardımcısı (Brüt asgari ücretin %25 fazlası) 3 kişi 14 gün

7-) Kasap (Brüt asgari ücretin %25 fazlası) 1 kişi 14 gün

😎 Garson(Brüt asgari ücret) 16 kişi 14 gün

9-) Depo Sorumlusu (Brüt asgari ücret) 1 kişi 14 gün

10-) Şoför (Brüt asgari ücret) 1 kişi 14 gün

11-) Bulaşıkçı ve Temizlikçi (Brüt asgari ücret) 3 kişi 14 gün

…

4- Çalışacak personele ilişkin yemek, giyim ve yol bedelleri;

-Yemek: Personelin yemek ihtiyaçları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Ancak yükleniciye yemek ihtiyacının karşılanması noktasında bir bedel ödenmeyecek olup, bu bedelin karşılığı olarak hizmet alımı kapsamında çalıştırdığı işçilerin yemek ihtiyaçlarını karşılaması için hastanede çıkan yemekten bedelsiz olarak 1 (Bir) öğün faydalanması imkanı verilecektir. İstekliler tekliflerinde işçilerin yemek ihtiyaçları için bir bedel öngörmeyeceklerdir.

-Giyim: Teknik şartnamede ayni olarak karşılanacağı belirtilen giyim bedelleri.

-Yol Ücreti: Personele kişi başı nakdi olarak 26 gün üzerinden, günlük brüt 15,39 TL,  yol ücreti ödenecek olup, ücret bordrosunda gösterilecektir.

-Yol Ücreti: 2022 Temmuz ayı 14 gün (artık gün) için Personele kişi başı nakdi olarak 12 gün üzerinden günlük brüt 15,39 TL,  yol ücreti ödenecek olup, ücret bordrosunda gösterilecektir. …” düzenlemesi yer almaktadır.

Kayseri İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 21.06.2022 tarihinde 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (b) bendinde yer alan hükme istinaden pazarlık usulü ile e-teklif alınmak suretiyle ihale edilen “Malzeme Dâhil Yemek Hazırlama, Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmet Alımı” ihalesine idare tarafından 5 isteklinin 21.06.2022 tarihinde saat 10:00’a kadar tekliflerini vermek üzere davet edildiği, söz konusu ihaleye 4 isteklinin katıldığı, aynı gün alınan 1’inci ihale komisyonu kararında tüm tekliflerin geçerli olduğu ifade edilerek söz konusu isteklilerden aynı gün 15:00’a kadar son fiyat tekliflerini sunmalarının istenildiği, anılan saate kadar tüm istekliler tarafından son fiyat tekliflerinin sunulduğu, aynı gün alınan 2’nci ihale komisyonu kararı ile başvuru sahibi Özkınacı Gıda İnş. Nak. Tar. Özel Eğit. Taah.  İth. İhr. San. ve Tic. Ltd. Şti. – Turab Yem. Tem. Hiz. İnş. Tur. Gıda Hay. Nak. İlaç. Oto Kir. San. ve Tic. Ltd. Şti. İş Ortaklığı ile 4 Eylül Tabl. ve Yem. Gıda Eğit. Tem. Tic. ve San. Ltd. Şti. tarafından sunulan birim fiyat teklif cetvellerinde yer alan 9 kalemde asgari işçilik maliyetinin altında teklif bedeli sunulduğu gerekçesiyle teklifleri değerlendirme dışı bırakılmıştır.

Başvuru sahibi istekli tarafından sunulan birim fiyat teklif cetvelinin aşağıda yer alan şekilde doldurulduğu görülmüştür.

Yapılan incelemede, 2’nci ihale komisyonu kararında başvuru sahibi isteklinin birim fiyat teklif cetvelinde yukarıda yer verilen kalemlerde asgari işçilik maliyetinin altında bedel öngörüldüğünün ifade edildiği,

İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde yer alan düzenlemeler dikkate alınarak EKAP platformu içerisinde yer alan “İşçilik Hesaplama Modülü” üzerinden yapılan hesaplamada, başvuru sahibi istekli tarafından 24’üncü kalem için 373,74 TL asgari işçilik birim maliyeti öngörülmesi gerekirken 371,88 TL bedel öngörüldüğü, 25 ve 26’ncı kalemler için 322,65 TL asgari işçilik birim maliyeti öngörülmesi gerekirken 318,76 TL bedel öngörüldüğü, 27 ve 28’inci kalemler için 271,57 TL asgari işçilik birim maliyeti öngörülmesi gerekirken 265,63 TL bedel öngörüldüğü, 29, 30, 31 ve 32’nci kalemler için ise 220,49 TL asgari işçilik birim maliyeti öngörülmesi gerekirken 212,49 TL bedel öngörüldüğü, dolayısıyla başvuru sahibi istekli tarafından işçilik kalemlerine ilişkin teklif edilen bedellerin, söz konusu kalemlere ilişkin teklif edilmesi gereken asgari tutarın altında olmasından ve söz konusu teklifin ihale dokümanına aykırı teklif olmasından ötürü değerlendirme dışı bırakılmasının yerinde olduğu sonucuna varılmıştır.

Kaldı ki başvuru sahibi isteklinin söz konusu kalemlere ilişkin teklif etmiş oldukları maliyetlerin asgari işçilik maliyetinin üzerinde olduğuna yönelik bir iddiasının da bulunmadığı,  anılan isteklinin iddiasının bahse konu kalemlere ilişkin fiyat tekliflerinin aynı olmasına rağmen idarece ilk fiyat tekliflerinin alınması neticesinde tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmadığı, son fiyat tekliflerinin alınması akabinde alınan ihale komisyonu kararıyla tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına yönelik olduğu,

İdarinin başvuru sahibi isteklinin şikayetine vermiş olduğu cevapta söz konusu hususa ilişkin “…Söz konusu kalemlere verilen toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli son fiyat teklifi verme aşamasında düzeltilebilir bir husus olması nedeni ile tüm teklifler geçerli kabul edilmiş ve 21.06.2022 tarih ve 531 sayı ile 21/06/2022 tarih ve saat 15:00’ a kadar son tekliflerini sunmaları istenmiştir. …” ifadelerine yer verildiği görülmüş olup, esasen ihale komisyonu tarafından ilk fiyat tekliflerinin alınması üzerine teklifi geçerli olmadığı anlaşılan başvuru sahibi istekliden son fiyat teklifi alınmadan tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği anlaşılmakla birlikte, gelinen aşamada başvuru sahibi isteklinin son fiyat teklifi alınması akabinde değerlendirme dışı bırakılmasının ihale sonucunu etkilemediği anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (b) bendi kapsamında yapılan ihalelerde ihaleye davet edilen isteklilerden davet tarihinden itibaren tekliflerini sunmaları için 3 iş günü süre verilmesi gerektiğine ilişkin kamu ihale mevzuatında herhangi bir hüküm bulunmadığı, dolayısıyla başvuru sahibi isteklinin söz konusu iddiasının da yerinde olmadığı anlaşılmıştır.

Netice itibariyle, başvuru sahibin isteklinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

2) Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 36’ncı maddesinde “Teklifler ihale dokümanında belirtilen ihale saatine kadar idareye verilir. İhale komisyonunca ihale dokümanında belirtilen saatte kaç teklif verilmiş olduğu bir tutanakla tespit edilerek, hazır bulunanlara duyurulur ve hemen ihaleye başlanır. İhale komisyonu teklif zarflarını alınış sırasına göre inceler. 30’uncu maddenin birinci fıkrasına uygun olmayan zarflar bir tutanak ile belirlenerek değerlendirmeye alınmaz. Zarflar isteklilerle birlikte hazır bulunanlar önünde alınış sırasına göre açılır.

İsteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığı ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Belgeleri eksik veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmayan istekliler tutanakla tespit edilir. İstekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet tutarı açıklanır. Bu işlemlere ilişkin hazırlanan tutanak ihale komisyonunca imzalanır. Bu aşamada; hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilmez, teklifi oluşturan belgeler düzeltilemez ve tamamlanamaz. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere oturum kapatılır.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 37’nci maddesinde “…Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. …” hükmü,

Aynı Kanun’un “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,            

b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,           

c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,            

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Sınır değer ve aşırı düşük teklifler” başlıklı 59’uncu maddesinde “(1) İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değeri hesaplar.

(2) Aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirme işlemlerine ilişkin olarak, ihale ilanı ve dokümanında belirtilmek kaydıyla üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralardaki koşullar çerçevesinde aşağıdaki seçeneklerden bir tanesi kullanılır.

a) Sınır değerin altında olan teklifler ihale komisyonunca aşırı düşük teklif olarak tespit edilir ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğu tespit edilen bileşenler ile ilgili ayrıntılar yazılı olarak istenir. İhale komisyonu;

1) Verilen hizmetin ekonomik olması,

2) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

3) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

b) Aşırı düşük teklif sınır değerinin altında teklif sunan isteklilerin teklifi açıklama istenmeksizin reddedilir.

(3) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına eşit veya bu değerin üzerinde olan ihalelerde, ikinci fıkranın (a) bendinin kullanılması zorunludur.

(4) Yaklaşık maliyeti Kanunun 8 inci maddesinde öngörülen eşik değerin yarısına kadar olan ihalelerde ikinci fıkranın (a) veya (b) bendindeki seçeneklerden birisinin kullanılması zorunludur.

(5) Kurum tarafından yayımlanan aşırı düşük teklif açıklama istenilmeksizin reddedilecek tekliflere ilişkin alımlar listesinde yer alan işlerin ihalelerinde ikinci fıkranın (b) bendinin kullanılması zorunludur.” hükmü yer almaktadır.

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;

SD: Sınır değeri,

YM: Yaklaşık maliyeti,

n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif sayısını,

T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan ve teklif tutarı yaklaşık maliyetin yüzde 60’ından düşük ve yaklaşık maliyetten yüksek olanlar dışındaki isteklilerin teklif bedellerini,

R: Sınır Değer Tespit Katsayısını

79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir. …” açıklaması yer almaktadır.

İdari Şartname’nin “Tekliflerin alınması ve açılması” başlıklı 30’uncu maddesinde “30.1. Teklifler, bu Şartnamede belirtilen ihale saatine kadar EKAP üzerinden verilecektir.

30.2. e-teklifler, ihale tarih ve saatinde hazır bulunanlar önünde, ihale komisyonu tarafından e-anahtarlar kullanılmak suretiyle EKAP üzerinde açılır. e-anahtarın bozuk olması veya e-teklifin virüs içermesi gibi nedenlerle açılamayan e-teklifler tespit edilerek açılamama gerekçeleri belirtilmek suretiyle, EKAP üzerinden ?Açılamayan e-tekliflere İlişkin İhale Komisyonu Tutanağı? düzenlenir. İhale komisyonunca ihale saatine kadar kaç teklif verilmiş olduğu EKAP üzerinde ve hazır bulunanlara duyurulur. İsteklilerin teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığı kontrol edilir. Kanunun 21 inci maddesine göre pazarlık usulü ile yapılan ihaleler ile fiyat veya fiyat ile birlikte fiyat dışı unsurlar üzerinden elektronik eksiltme yapılması öngörülen ihaleler dışındaki ihalelerde; istekliler ile teklif fiyatları ve yaklaşık maliyet açıklanarak, EKAP üzerinden ?İsteklilerce Teklif Edilen Fiyatlara İlişkin Tutanak? hazırlanır. Hazırlanan bu tutanaklar durum izleme ekranında ihaleye katılan istekliler tarafından görülebilir ve EKAP üzerinde kayda alınır. Bu tutanakların çıktısı ihale komisyonu üyeleri tarafından imzalanır ve talep etmeleri halinde hazır bulunan isteklilere birer örneği verilir. Bu aşamada hiçbir teklifin reddine veya kabulüne karar verilemez. Teklifler ihale komisyonunca hemen değerlendirilmek üzere ilk oturum kapatılır.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 31’inci maddesinde “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 33’üncü maddesinde “33.1. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir. Bu kapsamda; ihale komisyonu sınır değerin altında kalan teklifleri aşırı düşük teklif olarak tespit eder ve bu teklif sahiplerinden Kurum tarafından belirlenen kriterlere göre teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister. İhale komisyonu;

a) Verilen hizmetin ekonomik olması,

b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin işin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

c) Teklif edilen hizmetin özgünlüğü,

gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifi reddedilir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Yukarıda aktarılan mevzuat hüküm ve açıklamalarından, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 36’ncı maddesinde göre, ihale komisyonu tarafından, ilk oturumda isteklilerin belgelerinin eksik olup olmadığının ve teklif mektubu ile geçici teminatlarının usulüne uygun olup olmadığının kontrol edileceği, anılan Kanun’un 37’nci maddesine göre ise, ikinci oturumda ihale komisyonu tarafından, tekliflerin değerlendirmesine geçilip, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36’ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verileceği, ayrıca Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesinde, ilk oturumda teklif mektubunu ve geçici teminatını usulüne uygun sunan isteklilerin tekliflerinin “geçerli teklif” olarak dikkate alınacağı ve tespit edilen bu “geçerli teklifler” üzerinden sınır değer tutarının hesaplanacağı anlaşılmaktadır.

İdarece gönderilen ihale işlem dosyası kapsamında yapılan incelemede, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (b) bendinde yer alan hükme istinaden pazarlık usulü ile ihale edilen şikayete konu ihaleye 4 istekli tarafından teklif sunulduğu, 2 isteklinin teklifi birim fiyat teklif cetvellerinde yer alan 9 kalemde asgari işçilik maliyetinin altında teklif bedeli sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, sınır değerin de kalan 2 isteklinin son teklifleri dikkate alınarak 4.833.968,85 TL olarak hesaplandığı, hesaplanan sınır değerin altında hiçbir istekli olmadığından ihalenin aşırı düşük sorgulaması yapılmadan sonuçlandırıldığı anlaşılmıştır.

Yapılan incelemede, aşırı düşük teklif sınır değeri hesaplamasına ilişkin olarak, Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesi çerçevesinde, ihalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan isteklilerin tekliflerinin dikkate alınması gerekmektedir.

Bu doğrultuda; son yazılı fiyat teklifi alınması gereken isteklilerin ihale kararına esas tekliflerinin, ilk fiyat tekliflerini aşmayan son yazılı fiyat teklifleri olduğu; son yazılı fiyat teklifi alınmaması gereken isteklilerin ihale kararına esas tekliflerinin ise ilk fiyat teklifleri olduğu; bu kapsamda başvuru konusu ihalede aşırı düşük teklif sınır değeri hesaplanırken, ihaleye teklif sunan 4 istekliden, geçerli teklif sahibi 2 isteklinin son yazılı fiyat tekliflerinin, ilk fiyat teklifi alınması üzerine teklifi değerlendirme dışı bırakılması ve son yazılı fiyat teklifi alınmaması gereken 2 isteklinin ise ilk yazılı fiyat tekliflerinin dikkate alınması gerektiği anlaşılmıştır.

Bu şekilde hesaplama yapıldığında ise sınır değerin idarece hesaplanan sınır değerle aynı olarak 4.833.968,85 TL tutarında hesaplandığı, dolayısıyla idare tarafından sınır değerin yalnızca iki isteklinin son yazılı fiyat tekliflerinin dahil edilerek hesaplanmasının esasa etkili olmadığı sonucuna varılmıştır.

B) İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in 18’inci maddesi yönünden yapılan inceleme sonucunda herhangi bir aykırılık tespit edilmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oybirliği ile karar verildi.