Zeminin ihale dokümanında gösterilenden farklı çıkması nedeniyle yükleniciye ilave ödeme yapılabilir mi?
Bu husus idarelerle yükleniciler arasında sıklıkla sorun olmaktadır. Konu birim fiyat ve anahtar teslimi götürü bedel işler açısından farklı olarak değerlendirilmesi gerekmekle birlikte Yüksek Fen Kuruluna intikal ettirilen konularda farklı bakış açıları olabilmektedir.
Konuya ilişkin Sayıştay kararında ise özetle aşağıda yer verilen değerlendirme yapılmıştır.
Anahtar teslim götürü bedel yapım işlerinde Yüklenicinin teklif ettiği bedel kapsamında işi tamamlaması gerektiği ön kabulü isabetli olmakla beraber, bu ön kabul işin yapılması esnasında beklenmeyen durumların ortaya çıkabileceği gerçeğini de ortadan kaldırmadığı,
-Kamu zararına dayanak olarak sunulan Özel İdari ve Teknik Şartname’nin 3’üncü maddesi ve Yüklenici tarafından sunulan teklif mektubunda yer alan beyan, ihale dokümanını oluşturan belgelerde mevcut olan veriler ışığında yürütülen işe ait giderlerin teklif fiyata dahil olduğunun kabulünü ifade etmektedir. Bu kabulün, İdare tarafından ihale dokümanı ile birlikte isteklilere sunulan zemin etüt raporunda belirtilen zemin cinsi kapsamında yürütülecek olan kazı işlerini kapsadığı şeklinde anlaşılması gerektiği
-Yüklenici, İdare tarafından sunulan zemin etüt raporunda yer alan bilgi ve tespitleri veri kabul ederek, bu doğrultuda teklifini oluşturmuş ve İdarece ihaleye ilişkin sağlanan bu bilgiler çerçevesindeki gider ve masrafları üstlenmeyi taahhüt ettiği,
-Gerek sorumlularca yapılan yazılı savunmalardan, gerekse de duruşma esnasında yapılan sözlü savunmalardan, ortaya çıkan durumun önceden öngörülemeyecek bir durum olduğu,
-Söz konusu durumun ancak fiili kazı esnasında tespit edilebileceği,
-Yapım işinin yürütüldüğü alanının geniş çaplı olması nedeniyle ilk zemin etüt raporuna konu olan sondajların dolgu alanına gelmiş olabileceği ve bu durumun Yüklenici için de yanıltıcı olduğu değerlendirilmiş olup Yüklenici tarafından ihale öncesinde öngörülebilmesi olanaksız olan söz konusu durumda kazı çalışmalarının ilk zemin etüt raporuna göre yürütülmesinin imkansız olması nedeniyle mevcut zeminde yürütülecek kazı çalışmalarını temsil eden imalat kalemlerinin yapılmasının zorunlu hale geldiği,
Sonuç olarak; sahada fiilen yürütülen kazı karakteriyle uyumlu olacak şekilde kazı imalatlarının yeniden belirlenmesinin zorunlu olması, söz konusu zorunluluğun ihale dokümanı ile birlikte sunulan zemin etüt raporunun hatalı olmasından kaynaklanması, bu çerçevede Yüklenicinin teklifine esas tespit ve öngörülerin değişmesi dolayısıyla yapım işine ilişkin kazı imalat kalemlerinin revize edilmesi sonucunda yapılan ödemede mevzuata aykırılık bulunmadığına karar verilmiştir.
