Ek fiyat farkı hesabında, mal kalemlerinin teslim tarihi Eylül 2021 olmasına rağmen Ekim 2021 ayına ait endeksin uygulama ayı olarak alınması sonucu kamu zararına neden olunmuştur.

Kamu İdaresi Türü	Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı	2022
Dairesi	6
Karar No	924
İlam No	7
Tutanak Tarihi	23.11.2023
Kararın Konusu	İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

Fiyat farkı hesabının hatalı yapılması

Dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;

… tarihinde ihalesi yapılan ve … yükleniminde olan, “Çim Biçme ve Budama Cihazlarının Yedek Parça Alım İşi”nde ek fiyat farkı hesabının hatalı yapılarak ödendiği görülmüştür.

24.02.2022 tarih ve 31760 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 4735 Sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun Geçici 5’inci Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Esasların “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesi,

“(1)4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre 1/12/2021 tarihinden önce ihalesi yapılan ve 4735 sayılı Kanunun geçici 5 inci maddesinin yürürlüğe girdiği 22/1/2022 tarihi itibarıyla devam eden veya 22/1/2022 tarihinden önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal ve hizmet alımları ile yapım işlerine ilişkin Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, 1/7/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) gerçekleştirilen kısımlar için, ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın verilecek ek fiyat farkı, bu Esaslara göre hesaplanır.” şeklinde düzenlenmiştir.

Söz konusu Esasların, “Tanımlar” başlıklı 4’üncü maddesi,

“… k) Temel endeks: 1/7/2021 tarihinden önce ihale edilen işlerde 2021 yılı Haziran ayına ait olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan ilgili endeksi, 1/7/2021 ile 30/11/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin (son teklif verme tarihinin) içinde bulunduğu aya ait olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan ilgili endeksi, l) Uygulama ayı: İşlerin gerçekleştirildiği veya malın teslim edildiği ayı, … ifade eder.” şeklinde hüküm altına alınmıştır.

Esasların “Mal Alımlarında Ek Fiyat Farkı Hesabı” başlıklı 7’nci maddesi,

“…(2) Ek fiyat farkının hesaplanmasında;

a) İhale dokümanında fiyat farkı hesaplanmayacağı düzenlenen sözleşmelerde:

Fe = (M x B) x E x [(Gn/G0) -1] formülü,

b) İhale dokümanında fiyat farkı hesaplanacağı düzenlenen sözleşmelerde,

Fe = (M x B) x E x [(A2/A1) -1] formülü kullanılır.

(3) Ek fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin formülde yer alan;

a) Fe: Ek fiyat farkı tutarını,

b) E: İkinci fıkranın (a) bendindeki sözleşmeler için 0,56;

(b) bendindeki sözleşmeler için 0,33 sabit katsayısını,

c) M: 1/7/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) gerçekleştirilen sözleşme kısmı için; birim fiyat sözleşmelerde idareye teslim edilen mal kalemi miktarını, götürü bedel sözleşmelerde ise toplam teslim yüzdesini,

ç) B: Sözleşme fiyatını,

d) Go, Gn: 4 üncü maddede tanımlanan temel endeks (o) ve güncel endeks (n)’e ilişkin olarak Türkiye İstatistik Kurumu tarafından aylık yayımlanan yurt içi üretici fiyat endeksi, 2003=100, CPA 2008 kısım, bölüm ve gruplarına göre tarihsel seri tablosunun “Yİ-ÜFE Genel” sütunundaki sayıyı,

ifade eder…” şeklinde belirtilmiştir.

Söz konusu işe ait Sözleşme’nin “Fiyat Farkı” başlıklı 14’üncü maddesine göre, fiyat farkı hesaplanmayacaktır. Ancak, mücbir sebepler veya idareden kaynaklanan nedenlerle işin bitim tarihinin süre uzatımı verilmek suretiyle uzatılması halinde, yürürlükte bulunan fiyat farkına ilişkin esaslar dikkate alınarak fiyat farkı hesaplanacaktır.

Yukarıdaki mevzuat hükümlerine göre, ihale dokümanında fiyat farkı hesaplanmasına ilişkin hüküm bulunup bulunmadığına bakılmaksızın, 4735 sayılı Kanun’un geçici 5’inci maddesinin yürürlüğe girdiği 22/01/2022 tarihi itibarıyla devam eden veya 22/1/2022 tarihinden önce fesih veya tasfiye edilmeksizin kabulü/geçici kabulü yapılan mal alımlarına ilişkin Türk Lirası üzerinden yapılan sözleşmelerde, 1/7/2021 ile 31/12/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) gerçekleştirilen kısımlar için bu Esaslara dayanarak ek fiyat farkı hesaplanacaktır. İhale dokümanında fiyat farkı hesaplanmayacağı düzenlenen sözleşmelerde “Fe = (M x B) x E x [(Gn/Go) -1]” formülü kullanılacak, formülde bulunan temel endeks (Go) için 1/7/2021 ile 30/11/2021 tarihleri arasında (bu tarihler dâhil) ihalesi yapılan işlerde ihale tarihinin (son teklif verme tarihinin) içinde bulunduğu aya ait endeks ve uygulama ayı (Gn) için ise işlerin gerçekleştirildiği veya malın teslim edildiği ayın endeksi alınacaktır.

Fiyat farkı hesaplaması öngörülmeyen “Çim Biçme ve Budama Cihazlarının Yedek Parça Alım İşi”nin mal kalemlerine ilişkin Esaslar kapsamında yapılan ek fiyat farkı hesabında, mal kalemlerinin teslim tarihi Eylül 2021 olmasına rağmen Ekim 2021 ayına ait endeksin uygulama ayı olarak alınması sonucu … TL kamu zararına neden olunmuştur.

Ancak kamu zararı tutarı … TL Mali Hizmetler Müdürlüğünün … tarih ve … sayılı yazısı eki … tarih ve … no.lu mahsup alındısıyla … Limited Şirketinden tahsil edildiğinden ilişilecek husus kalmadığına, 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.