Toplantı No : 2020/003
Gündem No : 25
Karar Tarihi : 23.01.2020
Karar No : 2020/UH.I-143
BAŞVURU SAHİBİ:
Edenred Kurumsal Çözümler A.Ş.,
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/578442 İhale Kayıt Numaralı “Belediyemiz ile BUSKİ Genel Müdürlüğü Bünyesinde 657 sayılı Kanuna Tabi Memur ile Tam Zamanlı Sözleşmeli Çalışan Personelin Yemek İhtiyacının Karşılanması İçin 24 Ay Süre ile Yemek Hizmeti Alımı İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Bursa Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 16.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Belediyemiz İle BUSKİ Genel Müdürlüğü Bünyesinde 657 Sayılı Kanuna Tabi Memur İle Tam Zamanlı Sözleşmeli Çalışan Personelin Yemek İhtiyacının Karşılanması İçin 24 Ay Süre ile Yemek Hizmeti Alımı İşi” ihalesine ilişkin olarak Edenred Kurumsal Çözümler A.Ş.nin 10.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 10.12.2019 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.12.2019 tarih ve 56329 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 20.12.2019 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2019/1680 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,
1) İhale konusu işin hakediş ödemelerine ilişkin olarak Sözleşme Tasarısı’nın 12.1’inci maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata uygun olmadığı, hakediş ödeme süresi belirtilmeyerek idarenin takdirine bırakılmış bir ödeme düzeninin öngörüldüğü, hakediş ödemelerinde öteleme yapılabileceği, hakedişin ne zaman muhasebe müdürlüğüne gönderileceğinin belirsiz olduğu, hakedişin tahakkuka bağlanma zamanına ilişkin ayrı bir düzenlemenin bulunmadığı, Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesi uyarınca hakedişlerin tahakkuka 30 gün içinde bağlanması, tahakkuka bağlanmasını takip eden 30 gün içinde de ödeme yapılması gerektiği, Sözleşme Tasarısı’nın 12.1’inci maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata uygun olmadığı, ödeme vadesi yer almadığından dolayı yüklenicinin kaç ay banka kredisi veya özsermayesi ile hizmet vereceği belli olmadığından bu durumun tekliflerin sağlıklı oluşturulmasına engel olduğu, idare tarafından şikayete verilen cevap yazısında “Mali Hizmetler Daire Başkanlığı’nın ödeme planı çerçevesinde muhasebe usul ve esaslarına göre ödeme yapılacaktır.” şeklinde verilen cevabın ve bu doğrultuda yapılan zeyilnamenin yeterli olmadığı, hakediş ödeme süresinin belli olmadığı,
2) Sözleşme Tasarısı’nın “Fiyat farkı ödenmesi ve hesaplanması” şartları başlıklı 14.2’nci maddesinde yer alan düzenlemenin mevzuata uygun olmadığı, sözleşmenin uygulanması aşamasında oluşacak fiyat farklarının ne şekilde hesaplanacağına yönelik belirsizlik bulunduğu,
3) İhale konusu işte personel çalıştırılması öngörülmemekle birlikte Sözleşme Tasarısı’nın “Yüklenicinin sözleşme konusu iş ile ilgili çalıştıracağı personele ilişkin sorumlulukları” başlıklı 22.1’inci maddesinde düzenlemenin yapıldığı, anılan düzenlemelerin Sözleşme Tasarısı’nın 14’üncü maddesi ile de çelişkili olduğu,
4) Sözleşme Tasarısı’nın “Cezalar ve Sözleşmenin Feshi” başlıklı 16.1.1’inci maddesinde yer alan düzenlemede sözleşme hükümlerine aykırılık hallerinde uygulanacak ceza oranlarına yer verildiği, ancak bu aykırılıkların ardı ardına kaç defa gerçekleşmesi halinde sözleşmenin feshedileceği, hususuna yer verilmediği, işin süresinin 24 ay olduğu, bu nedenle işin tekrar eden nitelikte hizmet alımı olduğu, Tip Sözleşme Tasarısı’nın 26’nolu dipnotunun 3’nolu bendinde yer alan hükümlerine yer verilmesi gerekirken verilmediği,
5) Teknik Şartname’nin 3.7’nci maddesinde yapılan düzenlemenin belirsiz olduğu, yemek numunelerinin ve gıda maddelerinin işin süresi olan 24 ay boyunca kaç defa tahlile gönderilmesi gerektiğinin belirtilmediği, Teknik Şartname’de belirtilen tüm giderlerin teklif fiyata dahil olduğu yönünde düzenleme yapıldığından bu durumun tekliflerin sağlıklı oluşturulmasını engellediği,
6) Teknik Şartname’nin 3.9’uncu maddesinde ve 3.10’uncu maddesinde yer alan düzenlemelerden işin kartlı veya kuponlu sistem üye işyerlerinden yemek hizmeti alınması hizmeti olarak öngörüldüğü, söz konusu ihalenin personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı olduğu, ayrıca devlet memurlarına yemek kartı ile hizmet verilmesinin yasaklandığı, söz konusu düzenlemelerin mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Başvuru sahibinin 1’inci iddiasına ilişkin olarak:
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Belediyemiz ile BUSKİ Genel Müdürlüğü bünyesinde 657 Sayılı Kanuna Tabi Memur ile Tam Zamanlı Sözleşmeli çalışan personelin yemek ihtiyacının karşılanması için 24 ay süre ile yemek hizmeti alımı işi
b) Miktarı ve türü: 1228296 adet ve 90240 adet kahvaltı öğün hizmeti
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Bursa İli
ç) Bu bent boş bırakılmıştır.” düzenlemesi,
Sözleşme Tasarı’nın “Sözleşmenin ekleri” başlıklı 8’inci maddesinde “8.1. İhale dokümanı, bu sözleşmenin eki ve ayrılmaz parçası olup, İdareyi ve Yükleniciyi bağlar. Ancak, sözleşme hükümleri ile ihale dokümanını oluşturan belgelerdeki hükümler arasında çelişki veya farklılık olması halinde, ihale dokümanında yer alan hükümler esas alınır.
8.2. İhale dokümanını oluşturan belgeler arasındaki öncelik sıralaması aşağıdaki gibidir:
1) Hizmet İşleri Genel Şartnamesi,
2) İdari Şartname,
3) Sözleşme Tasarısı,
4) Birim fiyat tarifleri (varsa),
5) Özel Teknik Şartname (varsa),
6) Teknik Şartname,
7) Açıklamalar (varsa),
8.3. Zeyilnameler ait oldukları dokümanın öncelik sırasına sahiptir.” düzenlemesi,
Anılan Tasarı’nın “Ödeme yeri ve şartları” başlıklı 12’nci maddesinde “12.1. Sözleşme bedeli (ilave işler nedeniyle meydana gelebilecek artışlara ilişkin bedel dahil) Mali Hizmetler Dairesi Başkanlığı’nca ve Genel Şartnamenin hatalı, kusurlu ve eksik işlere ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla aşağıda öngörülen plan ve şartlar çerçevesinde ödenecektir:
Mali Hizmetler Dairesi Başkanlığı’nın ödeme planı çerçevesinde, muhasebe usul ve esaslarına göre ödeme yapılacaktır
12.2. Yüklenici iş programına göre daha fazla iş yaparsa, İdare bu fazla işin bedelini imkan bulduğu takdirde öder.
12.3. Yüklenici yapılan işe ilişkin hakediş ve alacaklarını idarenin yazılı izni olmaksızın başkalarına devir veya temlik edemez. Temliknamelerin noterlikçe düzenlenmesi ve idare tarafından istenilen kayıt ve şartları taşıması zorunludur.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde “a) Sözleşme bedelinin iş süresince dönemler itibariyle ödenmesi :
Sözleşme konusu hizmetin yüklenici tarafından belli bir süre boyunca devamlı olarak verilmesi (4 üncü maddede tanımlanan sürekli nitelikte bir iş olması) veya işin bölümlere ayrılabilir olması durumunda sözleşmede belirtilen aralıklarla, kesin ödeme mahiyetinde olmamak ve kazanılmış hak sayılmamak üzere geçici hakediş ödemeleri yapılır. Yüklenici tarafından yapılan işlerin bedelleri, sözleşmedeki kayıtlara ve ilgili kanunlara göre yapılacak kesintiler de çıktıktan sonra, sözleşmenin ödemeye ilişkin hükümleri çerçevesinde kendisine ödenir.
İdarenin isteği halinde yüklenici, kesin hesapları kontrol teşkilatının denetimi altında olmak üzere işe paralel olarak yürütmek zorundadır. Bu halde, geçici hakediş raporlarının düzenlenmesinde, bitmiş iş kısımları için bu kesinleştirilmiş miktarlar dikkate alınır.
Hakediş raporlarının düzenlenmesi aşağıdaki esaslara göre yapılır.
1- Toplam Bedel Üzerinden Birim Fiyat Sözleşmelerde;
Geçici hakediş raporları yüklenicinin başvurusu üzerine, sözleşme veya eklerinde aksine bir hüküm bulunmadıkça ayda bir defa düzenlenir. Gelecek yıllara sari olmayan sözleşmelerde yaptırılan işler için, son hakediş raporu bütçe yılının sonuna rastlayan ayın yirminci (20.) günü düzenlenir.
İşe başladığından beri meydana getirilen işler, kontrol teşkilatı tarafından yüklenici veya vekili ile birlikte hesaplanır ve bulunan miktarlar, teklif edilen birim fiyatlarla çarpılmak suretiyle sözleşmedeki esaslara uygun olarak hakediş raporuna geçirilir.
Düzenlenen hakediş raporunun işleme konulabilmesi için, yüklenici veya işbaşında bulunan vekili tarafından imzalanmış olması gereklidir.
Yüklenici veya vekili, bildirilen günde, hakedişe esas hesaplamaların yapılmasında hazır bulunmazsa kontrol teşkilatı hesaplamaları tek başına yaparak hakediş raporunu düzenler ve yüklenicinin bu husustaki itirazları kabul edilmez.
Hakediş raporu düzenlendikten sonra bir hafta içinde yüklenici raporu imzalamazsa kontrol teşkilatı, hakediş raporunu idareye gönderir ve rapor yüklenici tarafından imzalanıncaya kadar idarede hiçbir işlem yapılmaksızın bekletilir. Yüklenici hakediş raporlarını zamanında imzalamazsa, ödemede meydana gelecek gecikmeden dolayı hiçbir şikayet ve istekte bulunamaz.
Hazırlanan ve iki tarafça imzalanmış bulunan geçici hakediş raporu, tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkili makamlar tarafından düzeltilebilir. Ancak bu düzeltme sırasında eski rakam ve yazıların okunabilir şekilde çizilmiş olarak hakediş raporunda bulunması ve düzeltme yapan yetkililerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak bu düzeltmeler yeniden sayfa düzenlemeyi gerektirecek ölçüde fazla ise, esas sayfa üzerinde düzeltmenin yapıldığına ilişkin açıklama bulunmak şartı ile, yeniden ayrı bir sayfa düzenlenip hakediş raporuna eklenir.
Yüklenicinin geçici hakedişleri, itirazı olduğu takdirde, karşı görüşlerinin neler olduğunu ve dayandığı gerçekleri, idareye vereceği ve bir örneğini de Hakediş Raporuna ekleyeceği dilekçesinde açıklaması ve hakediş raporunun “İdareye verilen ……..tarihli dilekçemde yazılı ihtirazı kayıtla” cümlesini yazarak ya da bu anlama gelecek bir itiraz şerhi ile imzalaması gereklidir. Eğer yüklenicinin, hakediş raporunun imzalanmasından sonra tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar, yetkililer tarafından hakediş raporunda yapılabilecek düzeltmelere bir itirazı olursa hakedişin kendisine ödendiği tarihten başlamak üzere en çok on gün içinde bu itirazını dilekçe ile idareye bildirmek zorundadır. Yüklenici itirazlarını bu şekilde bildirmediği takdirde hakedişi olduğu gibi kabul etmiş sayılır.
Her hakediş tutarına, eğer sözleşmede öngörülmüşse eklenecek miktar dahil edilir. Bulunan miktardan, bir önceki hakediş tutarı çıkarılarak bulunan miktara, ilgili mevzuata göre hesaplanacak Katma Değer Vergisi (KDV) eklenir. Bu miktardan sözleşmede yazılı kesintiler, varsa yüklenicinin idareye olan borçları ve cezalar ile kanunen alınması gereken vergiler kesilir. Hakediş raporu, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanır. Bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılır.” düzenlemesi yer almaktadır.
Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “Hakediş ödemeleri” başlıklı 42’nci maddesinde, birim fiyat sözleşmelerde hakediş raporunun, yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere en geç sözleşmesinde yazılı sürenin sonunda, eğer sözleşmede bu hususta bir kayıt yoksa otuz gün içinde tahakkuka bağlanacağı, bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılacağı hususları düzenlenmiştir.
İdare tarafından yapılan düzenlemede hakedişin tahakkuka bağlanması hususunda bir belirleme yapılmadığı, hakediş ödemeleri için ise herhangi bir süre belirtilmediği ve “Mali Hizmetler Dairesi Başkanlığı’nın ödeme planı çerçevesinde, muhasebe usul ve esaslarına göre ödeme yapılacaktır.” şeklinde düzenlendiği görülmektedir. Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinde hüküm altına alındığı üzere sözleşmede sürelere ilişkin bir kayıt yoksa hakediş raporunun yüklenici veya vekili tarafından imzalandığı tarihten başlamak üzere otuz gün içinde tahakkuka bağlanacağının, bu tarihten başlamak üzere otuz gün içinde de ödeme yapılacağının belirtildiği, idarece yapılan düzenlemenin Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 42’nci maddesinin aksine bir uygulama yapılmasını sağlayacak nitelikte olmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin söz konusu iddiası uygun bulunmamıştır.
