Toplantı No : 2020/008
Gündem No : 33
Karar Tarihi : 26.02.2020
Karar No : 2020/UH.II-417
BAŞVURU SAHİBİ:
Restaurant Nuri Hazır Yemek Üretim Gıda Temizlik Taahhüt Tic. Ltd. Şti.,
VEKİLİ:
Av. Saadet ÖZAL
İHALEYİ YAPAN İDARE:
Hatay Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi,
BAŞVURUYA KONU İHALE:
2019/521988 İhale Kayıt Numaralı “Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü Malzeme Dahil Yemek Hazırlama Dağıtımı ve Sonrası İşi” İhalesi
KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:
Hatay Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi tarafından 12.12.2019 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü Malzeme Dahil Yemek Hazırlama Dağıtımı ve Sonrası İşi” ihalesine ilişkin olarak Restaurant Nuri Hazır Yemek Üretim Gıda Temizlik Taahhüt Tic. Ltd. Şti.nin 31.12.2019 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 08.01.2020 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 20.01.2020 tarih ve 3341 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 13.01.2020 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.
Başvuruya ilişkin olarak 2020/143 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.
KARAR:
Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.
İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, piyasa şartları ve ihale konusu işte çalıştırılacak olan personel maliyetleri dikkate alındığında ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen tutarla ihale konusu işin istenilen kalitede gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı, ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının tekrar değerlendirilmesi ve açıklamaların doğruluğunun teyit edilmesi kanaatinde oldukları iddiasına yer verilmiştir.
Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.
İhale komisyonu;
a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,
c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,
gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir…” hükmü,
Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1.Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer aşağıdaki kurallara göre tespit edilir.
79.1.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kar hariç yaklaşık maliyet tutarı sınır değer olarak kabul edilir.
79.1.2. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde sınır değer;
SD: Sınır değeri,
YM: Yaklaşık maliyeti,
n: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan isteklilerin teklif sayısını,
T1, T2, T3….Tn: İhalenin ilk oturumunda teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olduğu anlaşılan isteklilerin teklif bedellerini,
R: Sınır Değer Tespit Katsayısını
79.1.3. 79.1.2 nci maddede yer alan R değeri her yıl 1 Şubat tarihinden geçerli olmak üzere Kurum tarafından belirlenir ve ilan edilir. İhalenin konusu veya işin niteliğine göre Kurum tarafından farklı R değerleri belirlenebilir.
79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir.
79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.
79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.
…
79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.
79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez…” açıklamaları yer almaktadır.
İdari Şartname’nin “İhale konusu işe ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu hizmetin;
a) Adı: Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü Malzeme Dahil Yemek Hazırlama Dağıtımı ve Sonrası İşi
b) Miktarı ve türü:
Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü 153693 Öğün Malzeme Dahil Yemek Hazırlama Ve Dağıtım İşi
Yüklenici firmanın kuruluş mutfağında, yemek pişirme yoluyla mamul yemek alımı, dağıtımı ve servis hizmetleridir.
Ayrıntılı bilgi idari şartnamenin ekinde yer almaktadır.
c) Yapılacağı yer: Hatay Engelsiz Yaşam, Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü Toplantı Salonu
ç) Bu bent boş bırakılmıştır” düzenlemesi,
Aynı Şartnamenin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra Kurum tarafından belirlenen yönteme göre sınır değer hesaplar.
33.2. Teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanunun 38 inci maddesine göre açıklama istenecektir…” düzenlemesi yer almaktadır.
Şikâyete konu ihalenin Hatay Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’nin “Engelsiz Yaşam Bakım Rehabilitasyon ve Aile Danışma Merkezi Müdürlüğü 153693 Öğün Malzeme Dahil Yemek Hazırlama ve Dağıtım İşi” hizmet alımı ihalesi olduğu,
12.12.2019 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 12 istekli tarafından teklif verildiği ihale komisyonu tarafından teklifi sınır değerin altında olduğu tespit edilen 10 istekliden, EKAP üzerinden gönderilen 17.12.2019 tarihli yazı ile aşırı düşük teklif açıklaması talep edildiği görülmüştür.
25.12.2019 tarihli ihale komisyonu kararı ile aşırı düşük teklif sahibi 5 isteklinin açıklama sunmadığı gerekçesiyle tekliflerinin reddedildiği ve ihalenin aşırı düşük teklif açıklaması uygun bulunan Sasunlu Ulus. İth. İhr. Müt. İnş. Tic. Ltd Şti.nin üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.
Yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden, ihale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, ihale komisyonunun; imalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması, seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar ile teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği anlaşılmaktadır.
Bu doğrultuda başvuru sahibinin “Piyasa şartları ve ihale konusu işte çalıştırılacak olan personel maliyetleri dikkate alındığında ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından teklif edilen tutarla ihale konusu işin gerçekleştirilmesinin mümkün olmadığı” yönündeki iddiası incelendiğinde, yukarıda aktarılan mevzuat hükümlerinden de anlaşılacağı üzere, ihale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, tespit edilen yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit edeceği, bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak isteyeceği, yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendireceği, bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin tekliflerinin reddedileceği, diğer bir ifade ile ihale sürecinde idarenin isteklilerin ihale konusu iş için teklif ettikleri tutarla söz konusu işin ihale dokümanına uygun bir şekilde yapılıp yapılamayacağını aşırı düşük teklif sorgulaması vasıtasıyla denetleyeceği, dolayısıyla sunulan bu tekliflerin hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle idare tarafından reddedilemeyeceğinden, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının yerinde olmadığı anlaşılmıştır.
Başvuru sahibinin “ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının tekrar değerlendirilmesi ve açıklamaların doğruluğunun teyit edilmesi kanaatinde oldukları” yönündeki iddiası incelendiğinde, uyuşmazlığın idarece tesis edilen işlemlerin hangi yönüyle mevzuata aykırı olduğu belirtilmeksizin ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından sunulan aşırı düşük teklif açıklamasının doğruluğunun tekrar teyit edilmesi gerektiği bir başka ifade ile aşırı düşük teklif açıklamalarının gerçeği yansıtmadığı şeklinde dile getirildiği anlaşılmaktadır.
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “İhalelere yönelik başvurular” başlıklı 54’üncü maddesinin birinci fıkrasında, ihale sürecindeki hukuka aykırı işlem veya eylemler nedeniyle bir hak kaybına veya zarara uğradığını veya zarara uğramasının muhtemel olduğunu iddia eden adayların, isteklilerin ve istekli olabileceklerin, bu Kanun’da belirtilen şekil ve usul kurallarına uygun olmak şartıyla şikâyet ve itirazen şikâyet başvurusunda bulunabileceği hükmüne yer verilmiş, ilgili maddenin dilekçelerde yer alacak hususları sayan dördüncü fıkrasının (d) bendinde, başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesi gerektiğine değinilmiştir.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmelik’in “Başvuruların şekil unsurları” başlıklı 8’inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde dilekçelerde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilmesinin zorunlu olduğu düzenlenmiş, “Ön inceleme konuları ve ön inceleme üzerine yapılacak işlemler” başlıklı 16’ncı maddesinde de Kuruma yapılan başvuruların öncelikle incelenmesi gereken hususların neler olduğu düzenlenmiş ve birinci fıkrasının (ı) bendinde “Başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin belirtilip belirtilmediği,” hususunun da başvurunun incelenmesinde dikkate alınacağı hükme bağlanmıştır.
İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Tebliğ’in “İtirazen şikayet başvurularında aranılacak şekil unsurları” başlıklı 11’inci maddesinin sekizinci fıkrasında “Yönetmeliğin 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (ç) bendinde başvurunun konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği düzenlendiğinden, başvuruda bulunulan hususların dilekçelerde somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi gerekmektedir. İşlemin hangi unsurlarının hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğu belirtilmeksizin sadece mevzuata aykırı olduğu gibi soyut ve mesnetsiz iddialara yer verilmesi halinde, Yönetmeliğin 8 inci maddesine aykırı olduğu gerekçesiyle başvurunun reddine ilişkin sorumluluk başvurana ait olacağından bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir.” açıklamasına yer verilmiştir.
Yukarıda belirtilen mevzuat hükümleri gereğince başvuru sahibi tarafından mevzuata aykırılık iddialarının konusu, sebepleri ve dayandığı delillerin başvuru dilekçelerinde belirtilmesi gerektiği, başvuruda bulunulan hususların somut bir biçimde, mevzuata aykırı bulunma sebepleri ile birlikte gösterilmesi, idare işleminin hangi unsurları bakımından ve hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğunun belirtilmesi, aykırılığa ilişkin somut delillere yer verilmesi gerektiği açıktır. Yapılan inceleme neticesinde, itirazen şikâyet dilekçesinde, idarenin işleminin hangi unsurları bakımından ve hangi gerekçelerle hukuka aykırı olduğunun belirtilmediği, başvurunun ihale üzerinde bırakılan isteklinin aşırı düşük teklif açıklamalarının ve sunduğu belgelerin tekrardan kontrol edilmesi talebinden ibaret olduğu, Kurumun ihale komisyonlarının yerine geçip, resen inceleme sonucunu doğuracak şekilde işlemleri baştan sona yeniden inceleme yetkisinin bulunmadığı anlaşıldığından, ihale komisyonunun görev ve yetkisi dâhilinde incelediği hususların Kurum tarafından yeniden incelenmesi/değerlendirilmesi talebini doğuracak söz konusu başvurunun, 4734 sayılı Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince şekil yönünden reddedilmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,
Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,
Oybirliği ile karar verildi
