“İçtihat Metni”
MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasının bozma ilamına uyularak yapılan yargılaması sonunda ilamda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne yönelik verilen hüküm süresi içinde davalılar vekilleri ve katılma yoluyla davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü.
– K A R A R –
Dava, davalılar arasında imzalanan eser sözleşmesi gereğince davalı Eyüp Belediyesi’nin diğer davalı yüklenici … İnşaat San. ve İthalat İhracat Ltd.Şti.’ne yaptırdığı perforje işlerinin Eyüp Belediye Başkanlığının talimat ve onayı ile yapılıp teslim edilmesine rağmen ödenmeyen iş bedelinin tahsili için yapılan ilâmsız icra takibine itirazın iptâli ve takibin devamı istemine ilişkindir. Mahkemece davanın reddine dair verilen ilk karar, davacı vekilince temyiz edilmiştir. Dairemizce yapılan temyiz incelemesi sonucunda “mahkemece davalı …’den diğer davalı şirket ile yaptığı sözleşmeye ilişkin tüm ihale süreci, yapılan yazışma ve düzenlenen tutanakları da ihtiva eden işlem dosyası getirtildikten sonra mahallinde konusunda uzman teknik bilirkişi ile keşif yapılarak önceki paragrafta sözü edilen tutanaklarda belirtilen yerlerde tutanağı düzenleyen şahıslar da hazır edilip yer gösterme yaptırılarak dinlenmek sureti ile bu tutanaklarda yazılı iş ve imalâtların davalı yüklenici şirket ile yapılan eser sözleşmesi kapsamında kalıp kalmadığı, davalı yüklenici şirket veya davalı iş sahibi belediye yararına olup olmadığı ile yararına ise 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 410 ve devamı maddelerince vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca yapıldığı 2007 yılı mahalli piyasa rayiçlerine göre bedeli konusunda rapor alınıp yükleniciyle yapılan sözleşme kapsamında ise yüklenici, yükleniciyle yapılan sözleşme dışında ise iş sahibi sorumlu tutulmak sureti ile sonucuna göre karar verilmesi gerektiği” gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Verilen karar taraflarca temyiz edilmiştir.
1- Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma ilamı gereğince inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre yerinde bulunmayan davacı vekilinin bütün, davalı yüklenici … İnşaat San. ve İthalat İhracat Ltd.Şti.’nin sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2- Davalı iş sahibi Eyüp Belediye Başkanlığı ‘nın temyiz itirazları bakımından ;
Yargıtay İBK’nın 04.02.1959 gün, 13/5 ve 09.05.1960 tarih, 21/9 sayılı kararlarında usule ait kazanılmış hak müessesesinin Usul Yasası’nın dayanağı ana esaslardan olduğu, kamu düzeniyle ilgili bulunduğu, mahkemenin Yargıtay’ın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usulî kazanılmış hakkın doğacağı, mahkemece hükmüne uyulan Yargıtay bozma kararına göre karar verilmek zorunda bulunulduğu hükme bağlanmıştır. Bu itibarla, mahkemenin sonraki hükmünün bozmada gösterilen esaslara aykırı bulunması, usule uygun sayılamaz ve bozma sebebidir. Bu durum, usulî müktesep hak kuralının gereğidir.
Mahkemece bozmaya uyulduğu halde, bozma ilamının gerekleri tam olarak yerine getirilmemiştir. Bozma ilamında tutanaklarda yazılı iş ve imalâtların davalı yüklenici şirket ile yapılan eser sözleşmesi kapsamında kalıp kalmadığı, davalı yüklenici şirket veya davalı iş sahibi belediye yararına olup olmadığı, yararına ise 818 sayılı Borçlar Kanunu’nun 410 ve devamı maddelerince vekâletsiz iş görme hükümleri uyarınca yapıldığı 2007 yılı mahalli piyasa rayiçlerine göre bedeli konusunda rapor alınıp yükleniciyle yapılan sözleşme kapsamında ise yüklenici, yapılan sözleşme dışında ise iş sahibi sorumlu tutulmak sureti ile karar verilmesi gerektiğine değinilmiştir. Mahkemece bozmaya uyulmasına karar verilmesine ve hükme esas 08/10/2019 tarihli bilirkişi heyet raporunda yapılan iş ve işlemlerin davalılar arasındaki eser sözleşmesi kapsamında kaldığı açıkça belirtilmesine ve bozma ilamında yapılan işlerin sözleşme kapsamında bulunması halinde yükleniciden tahsiline karar verilmesi gerektiği belirtilmesine karşın yerel mahkemece davalı işsahibi Eyüp Belediye Başkanlığının da sorumlu tutularak hüküm tesisi hatalı olmuştur. Hükmün belirtilen sebeple davalı Eyüp Belediye Başkanlığı lehine bozulması uygun bulunmuştur.
3- Davalı Yüklenici … İnşaat San. ve İthalat İhracat Ltd.Şti.’nin diğer temyiz itirazları bakımından ;
İtirazın iptâli davalarında İcra ve İflas Kanunu’nun 67/2. maddesi çerçevesinde alacaklı yararına icra inkâr tazminatına hükmedilebilmesi için, usulüne uygun şekilde yapılmış bir icra takibinin bulunması, borçlunun süresi içerisinde itiraz etmesi ve alacaklının icra hakimliğine başvurmadan, alacağını genel mahkemede dava ederek haklı çıkması gerekir. Burada, borçlu itirazının kötü niyetle yapılmış olması ve alacağın bir belgeye bağlanmış bulunması koşulları aranmaz. İcra inkâr tazminatı, hakkındaki icra takibine itiraz ederek durduran ve çabuk sonuçlandırılmasına engel olan borçluya karşı konulmuş bir yaptırımdır.
Bu yasal koşullar yanında, takibe konu alacağın likit olması da zorunludur. Her uyuşmazlığın kendine özgü somut özelliklerine göre değişmekle birlikte, bir uyuşmazlıkta alacağın likit olup olmadığı belirlenirken, alacak ve onun borçlusu birlikte değerlendirilmelidir. Buna göre, likit bir alacaktan söz edilebilmesi için, ya alacağın gerçek miktarının belli ve sabit olması ya da borçlusu tarafından belirlenebilmesi için bütün unsurların bilinmesi veya bilinmesinin gerekmekte olması; böylece, borçlunun borç tutarını tahkik ve tayin etmesinin mümkün bulunması; başka bir ifadeyle, borçlunun yalnız başına ne kadar borçlu olduğunu tespit edebilir durumda olması gerekir. Gerek borç ve gerekse borçlu bakımından, bu koşullar mevcut ise, ortada likit bir alacak bulunduğu kabul edilmelidir (HGK’nın 07.06.2006 tarih 2006/19-295 Esas, 2006/341 Karar sayılı kararı).
Bu ilke ve kurallar ışığında somut olay değerlendirildiğinde; istenebilecek alacak miktarı bilirkişi raporu da alınmak suretiyle yapılan yargılama sonucu belirlenmiştir. Bu durumda likit bir alacak bulunduğundan söz edilemeyeceğinden mahkemece icra inkar tazminatına hükmedilmesi doğru olmamıştır. Hükmün belirtilen sebeple davalı yüklenici İntek İnşaat Malz İmalat ve Paz San Dış Tic. Ltd. Şti lehine bozulması uygun bulunmuştur.
SONUÇ: Yukarıda 1. no.lu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin tüm, davalı yüklenici … İnşaat San. ve İthalat İhracat Ltd.Şti vekilinin sair itirazlarının reddine, 2. no.lu bent uyarınca davalı Eyüp Belediye başkanlığı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün Eyüp Belediye Başkanlığı yararına, 3. bent uyarınca davalı … İnşaat San. ve İthalat İhracat Ltd.Şti. vekilinin temyiz itirazının kabulü ile hükmün davalı … İnşaat San. ve İthalat İhracat Ltd.Şti. yararına BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının talep halinde davalılara iadesine, aşağıda yazılı harcın davacıdan alınmasına karara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde karar düzeltme isteminde bulunulabileceğine, 02.06.2021 gününde oy birliğiyle karar verildi.
