BAŞVURU SAHİBİ:

Fayat Grup Atık Yön. Asf. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Defne Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü,

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2022/469218 İhale Kayıt Numaralı “24 Aylık Araç, İş Makinesi ve Ekipman Kiralama İşi” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

Defne Belediye Başkanlığı Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından 24.06.2022 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “24 Aylık Araç, İş Makinesi ve Ekipman Kiralama İşi” ihalesine ilişkin olarak Fayat Grup Atık Yön. Asf. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 06.06.2022 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 15.06.2022 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 23.06.2022 tarih ve 29565 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 23.06.2022 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2022/660 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle,

1) İhale konusu hizmetin halen 03.12.2021 tarihinde pazarlık usulü ile gerçekleştirilen 2021/785799 İKN’li ihale kapsamında devam ettiği ve anılan sözleşmenin bitiş tarihinin 30.06.2022 tarihi olduğu, başvuruya konu ihalenin ise 26.05.2022 tarihinde EKAP sisteminde ilan edildiği ve ihalenin 24.06.2022 tarihinde gerçekleştirileceği, Sözleşme Tasarısı’nda işin başlangıç tarihinin “10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi: Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 (On) gün içinde işyeri teslimi yapılarak işe başlanır.” şeklinde belirtildiği, Sözleşme Tasarısı’nın  “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinin 16.1.3’üncü bendine göre ise “16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilir.

         1) Yüklenici tarafından temin edilecek araçlar, sözleşmenin imzalanmasını müteakip 10 (on) gün içerisinde idarenin kurduğu kontrol teşkilatına teknik şartnamede belirtilen özelliklere haiz olup olmadığına ilişkin incelemelerini yapmak üzere şase ve üst yapı için ayrı ayrı üretici, yetkili satıcı veya yetkili distribütör tarafından onaylanmış teknik belgeleri ve AİTM Münferit Araç Uygunluk belgeleri ile birlikte teslim edilecektir. Araçların tamamının teknik şartnamede yer alan özelliklere haiz şekilde en geç 10 (on) gün içinde kontrol teşkilatına teslim edilmemesi,

        2) Yüklenicinin eksiksiz şekilde tüm araçları teslim ederek işe süresinde başlayamaması” şeklinde düzenlendiği, pazarlık usulü ile ve 6 ay süreyle gerçekleştirilen bir işin açık ihalesinin neden 5 ay boyunca gerçekleştirilmediğinin ve diğer işin biteceği ayın son günlerinde yapılmaya çalışıldığının anlaşılamadığı, 24.06.2022 tarihinde yapılacak büyük bütçeli bir ihalenin aynı gün kesinleşen ihale kararının gönderilerek 10 günlük itiraz süresinin beklenmesi ve sözleşmeye davetin gönderildiği gün sözleşmeye bağlanması halinde bile en iyimser ihtimalle 05.07.2022 tarihinden önce sözleşmeye bağlanamayacağının açık olduğu, yüksek sayıda nitelikli aracın çalıştırıldığı bir işin araç parkı hazırlığının 10 gün içerisinde yapılamayacağının açık olduğu, ihale kapsamında temin edilecek 30 adet aracın büyük bölümünün spesifik özellikleri haiz, özel imalat süreci gerektiren ve piyasadan ivedilikle temini mümkün olmayan araçlar olduğu, ayrıca temin edilmesi gereken 150 adet yer üstü konteynerin da firmaların stoklarında yüksek sayılarda bulundurulmayan ve imal süreci gerektiren ekipmanlar olduğu, isteklilerin bu miktardaki araç parkını ihaleyi almadan temin ederek katılım öncesinde hazır etmesinin de ticari hayatın gereklerine aykırı olduğu, bayilerde bile sıfır km araç ekipmanın ancak sınırlı sayıda bulunabildiği, idarece ihalenin son güne bırakılarak mevcut durumda işi yapan yükleniciye haksız avantaj sağlanacağı, araçları arasında özel yapım gerektiren araçlar olduğu, bu araçlar haricindeki araçların da asgari 40 günlük sürede temin edilmesi, üst yapı imalat, TSE muayene, ruhsat çıkartılması vb. işlemlerinin tamamlanmasının mümkün olmadığı,

2) Teknik Şartname’nin “Araçlarla ilgili hususlar” başlıklı 15’inci maddesinde yer alan düzenlemenin işin teknik şartlarına uygun ve hakkaniyetli olduğu, ancak 13’üncü maddede yapılan düzenlemenin 15’nci maddede yapılan düzenlemeyi boşa çıkardığı, zira 15’nci maddede kazaya sebep olan kullanıcının kusurunun komisyon ile tespit edilmesi halinde zarar ziyanın sorumlusu tarafından karşılanacağının belirtildiği, ancak 13’üncü maddede yapılan “araçlardan kaynaklanan” tanımı, “araçlardaki teknik eksik ve kusurdan” şeklinde yapılmadığından, bu haliyle araçların karıştığı tüm kazaları ve zarar ziyanı tarif ettiği,

3) Teknik Şartname’nin “İş kapsamında istenilen araçların model yılı, teknik özellikleri ve çalışma programı” başlıklı maddesine göre araçların km mesafelerinin verilmemesinin teklifleri oluşturmaya engel olduğu, çift kabinli kamyonet kombi tipi kontrol aracı haricindeki araçlar için günlük km sınırı belirtilmediği, idarece yapılan düzenlemenin daha önce idarede ihale konusu işi gerçekleştirmiş istekliler lehine haksız avantaj sağlandığı ve sağlıklı bir teklif fiyatının tespitini imkânsız hale getirdiği,

4) Araçların amortisman sürelerinin dikkate alınması gerektiği, 40.000 km de olan bakımlı 2019 model aracı bulunan isteklinin ihale dışı bırakılırken, elinde 150.000 km de yıpranmış 2021 model araç bulunan bir isteklinin ihaleye katılabilmesinin mantıken bir izahı olmadığı, kaldı ki her iki aracın da hem kanuni hem de teknik açıdan faydalı ömürleri içerisinde olduğu, idare tarafından 2021 ve üstü model aracı bulunan isteklilere haksız avantaj sağlandığı,

5) Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesinde igili araçların tümünün teknik özelliklerinin  “araç azami yüklü ağırlığı en az” şeklinde belirtildiği, 9.10’uncu maddesinde ise bu şekilde bir sınırlama yapılmadığı, araçlar için asgari sınırlar dikkate alınırken bu araç için neden üst sınır konması gerektiğinin izaha muhtaç olduğu, aracın azami ağırlığının 11.000 Kg olmasının fonksiyonellik açısından sakıncasının ne olacağını bilemedikleri, 4×4 kamyon üreten iki büyük üretici olan Mercedes ve Iveco markalarının ikisinde de araçların azami yüklü ağırlığının en az ton olduğu ve ilgili linklerden teknik verilere ulaşılabileceği, idarece yapılan ” azami yüklü ağırlığı en fazla 10500 kg olan” düzenlemesi işin verim ve fonksiyonelliğine hiçbir katkı sağlamayacak olup, yapılan bu düzenlemenin bazı istekliler lehine haksız avantaj sağlayacağının açık olduğu, ülkemiz genelinde gerek Karadeniz gerekse Akdeniz bölgesindeki dik yokuşların bulunduğu idarelerin kentsel temizlik ihalelerinde bile 4×4 tipi kamyona gerek duyulmaz iken, idarenin bu düzenlemesinin teknik açıdan izaha muhtaç olduğu, bahse konu 4×4 kamyonların ortalama fiyatının 80.000 – 240.000 Euro aralığında olduğu, söz konusu aracın daha küçük kapasiteli Ford ve Iveco markaları tarafından ülkemizde yüksek sayıda üretilmekte olup, 8 tonluk modellerin fiyatının idarece istenen aracın fiyatın ¼’ü oranında olduğu, 4×4 çekiş özelliğine sahip, dar sokaklarda manevra kabiliyeti daha yüksek, uzun yıllardır ülkemizde satışı bulunan Iveco, Ford, Mitsubishi vb. araçlar bulunmak iken, idare tarafından özel imalat olan en fazla 10.500 Kg ve asgari 195 kW güç talebini karşılayan Mercedes firmasının işaret edildiği, çünkü Mercedes firmasının bu ağırlık ve motor gücünde özel imalat yaptığı, bahse konu çift kabin, en fazla 10.500 Kg ve asgari 195 kW 4×4 aracın bu güne kadar ülkemizde sadece 2 adet satıldığı bilgisinin de üreticiden teyit edileceğine şüphe bulunmadığı, üreticinin aksi bir beyanı durumunda, görüş alınan tedarikçinin bilgilerinin tarafları ile paylaşılması gerektiği,

6) Teknik Şartnamenin 9.12’nci maddesinde yer alan düzenleme ile ilgili olarak, sadece cami, şadırvan, heykel, süs havuzu, kaldırım üzerleri, çöp konteyneri ve duvarlardaki kirliliklerin yüksek basınçla çıkarılarak yıkanması işi için kullanılacak bir yıkama aracının neden 4×4 ve otomatik vites olması gerektiğinin teknik açıdan izaha muhtaç olduğu, aynı özellikte kolay temin edilebilen, düşük maliyetli ve aynı işi noksansız yapılabilecek 4×2 ve manuel araçlar mevcut iken, maliyeti yüksek bir aracın tercih edilmesinin kamu kaynaklarının verimli kullanılması ilkesi ile bağdaşmayacağı,

7) Teknik Şartnamenin 9’uncu maddesinde kasko giderlerinin zorunlu giderler içerisinde sayıldığı ve kasko zorunlu bir sigorta türü olmadığı gibi idarece yapılan yaklaşık maliyet hesaplamasına dahil edilip edilmediğinin de muğlak olduğu, idarece yaklaşık maliyet Çevre ve Şehircilik Bakanlığı veya diğer resmi kurumların araç analiz formüllerine göre hazırlanmış ise, (0,08X(N+1)X A) / 2 N1 formülüyle hesaplanan sigorta giderinin kasko giderine eklenmesi gerektiği, kasko giderlerinin oldukça yüksek olduğu, araç başı 15.000 TL tutarında yaklaşık maliyet hesaplamasına dahil edilmeyen bir giderin tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında sıkıntıya sebep olacağı, eğer bu gider kalemi yaklaşık maliyet hesaplamasına dahil edilmemiş ise maliyet hesaplamasının güncellenmesi gerektiği, yaklaşık maliyet hesaplaması yapılırken sigorta şirketlerinden fiyat teklifi alınıp alınmadığının incelenmesi gerektiği,

8) Teknik Şartnamenin 15’nci maddesine göre, kiralanacak araçların idarenin personeli tarafından kullanılacağı, kullanıcı hatasından kaynaklanan ve sigorta kapsamında karşılanmayan giderlerin dolaylı olarak yine yüklenici sorumluluğuna bırakıldığı,

9) Teknik Şartnamenin “Konteynerlerle İlgili Hususlar” Başlıklı 16’ncı Maddesinde yer alan düzenlemeye göre, kiralanan konteynerlerin kira bedellerinin yaklaşık maliyet hesaplamasına nasıl yansıtıldığının öngörülmesi mümkün olmamakla birlikte, bu ekipmanın amortisman süresinin işin süresine denk şekilde 24 ay olduğu dikkate alındığında, ekipmanın kiralama bedelinin satın alma bedeline denk gelip gelmediğinin incelenmesi gerektiği, eğer kiralama bedeli olarak öngörülen bedelin toplamı, ekipmanın satın alma maliyetine denk geliyorsa kamu yararı açısından bu konteynerlerin satın alınmış olması gerekeceği, bahse konu konteynerlerin kiralanmasının gereksiz yere ciro, bilanço, iş deneyim belgesi vb. katılım kriterlerinin yükselmesine neden olacağı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

1. Başvuru sahibinin 1, 5 ve 6’ncı iddialarına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel İlkeler” başlıklı 5 inci maddesinde, “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur.” hükmü,

Anılan Kanun’un “Kesinleşen ihale kararlarının bildirilmesi” başlıklı 41’inci maddesinin üçüncü fıkrasında “İhale sonucunun bütün isteklilere bildiriminden itibaren; 21 inci maddenin (b) ve (c) bentlerine göre yapılan ihalelerde beş gün, diğer hallerde ise on gün geçmedikçe sözleşme imzalanamaz.” hükmü,

Aynı Kanun’un “Sözleşmeye davet” başlıklı 42’nci maddesinin birinci fıkrasında “41 inci maddede belirtilen sürelerin bitimini, ön mali kontrol yapılması gereken hallerde ise bu kontrolün tamamlandığı tarihi izleyen günden itibaren üç gün içinde ihale üzerinde bırakılan istekliye, tebliğ tarihini izleyen on gün içinde kesin teminatı vermek suretiyle sözleşmeyi imzalaması hususu bildirilir. Yabancı istekliler için bu süreye oniki gün ilave edilir. Sözleşmenin imzalanacağı tarihte, ihale sonuç bilgileri Kuruma gönderilmek suretiyle ihale üzerinde kalan isteklinin ihalelere katılmaktan yasaklı olup olmadığının teyit edilmesi zorunludur.” hükmü,

4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu’nun “İdarenin sözleşmeyi feshetmesi” başlıklı 20’nci maddesinde “Aşağıda belirtilen hallerde idare sözleşmeyi fesheder:

a) Yüklenicinin taahhüdünü ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine uygun olarak yerine getirmemesi veya işi süresinde bitirmemesi üzerine, ihale dokümanında belirlenen oranda gecikme cezası uygulanmak üzere, idarenin en az on gün süreli ve nedenleri açıkça belirtilen ihtarına rağmen aynı durumun devam etmesi,

b) Sözleşmenin uygulanması sırasında yüklenicinin 25 inci maddede sayılan yasak fiil veya davranışlarda bulunduğunun tespit edilmesi, Hallerinde, ayrıca protesto çekmeye gerek kalmaksızın kesin teminat ve varsa ek kesin teminatlar gelir kaydedilir ve sözleşme feshedilerek hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı maddesinde “(1) İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dahil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur. Bu şartnamelerde yerli isteklilerin katılımını engelleyici düzenlemelere yer verilemez.

(2) Teknik şartnamede, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamede teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilemez. Ancak, ulusal ve/veya uluslararası teknik standartların bulunmaması veya teknik özelliklerin belirlenmesinin mümkün olmaması hallerinde “veya dengi” ifadesine yer verilmek şartıyla marka veya model belirtilebilir.

(3) Teknik şartnamenin idare tarafından hazırlanması esastır. Ancak, işin özelliğinin gerektirdiği hallerde ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla teknik şartname, Kanun hükümlerine uygun olarak danışmanlık hizmet sunucularına hazırlattırılabilir.

(4) İhale konusu işte kullanılacak malzeme, araç, teçhizat, makine ve ekipmanın teknik özellikleri, öncelikle yerli malının da kullanılmasını sağlayacak şekilde belirlenir. Bunlara ilişkin kullanım kılavuzlarına yönelik teknik şartnamede düzenleme yapılabilir.” hükmü,

Anılan Yönetmelik’in “Makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin belgeler ve kapasite raporu” başlıklı 41’inci maddesinde “(1) İşin yapılabilmesi için gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin bilgilere sözleşme tasarısında yer verilir. Ancak, söz konusu makine, teçhizat ve diğer ekipman yeterlik kriteri olarak belirlenemez. İşin niteliğinin gerektirdiği hallerde, kendi malı olması gerekli görülen makine, teçhizat ve diğer ekipman fiyat dışı unsur olarak belirlenebilir. İdari şartnamede, fiyat dışı unsur olarak belirlenen makine, teçhizat ve diğer ekipmanın sayısı, niteliği ve teknik kriterlere yönelik düzenlemelere yer verilir. Fiyat dışı unsur değerlendirmesi yapılabilmesi için, kendi malı olduğunu gösteren belgeler ile teknik kriterleri tevsik eden belgelerin teklif ile birlikte sunulması gerekir. Kendi malı makine, teçhizat ve diğer ekipmana ilişkin fiyat dışı unsurun, fiyat ve fiyat dışı unsurlar dahil hesaplanan toplam değerlendirme puanı içindeki ağırlığı yüzde biri geçemez. Söz konusu oranı arttırmaya veya azaltmaya ya da alım konusuna göre farklı oranlar belirlemeye Kurum yetkilidir.” hükmü,

İdari Şartname’nin “ İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın; a) Adı: 24 Aylık Araç, İş Makinesi ve Ekipman Kiralama İşi…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “İhaleye ilişkin bilgiler” başlıklı 3’üncü maddesinde “3.1…c) İhale (son teklif verme) tarihi ve saati: 24.06.2022” düzenlemesi,

Sözleşme Tasarısı’nın “ İşin süresi” başlıklı 9’uncu maddesinde “9.1. İşin süresi, işe başlama tarihinden itibaren 731 (YediYüzOtuzBir) gündür

9.2. Bu sözleşmenin uygulanmasında sürelerin hesabı takvim günü esasına göre yapılmıştır.” düzenlemesi,

Anılan Tasarı’nın “İşin yapılma yeri, işyeri teslim ve işe başlama tarihi” başlıklı 10’uncu maddesinde “10.1. İşin yapılacağı yer/yerler: Defne İlçesinin tümü

10.2. İşyerinin teslimine ilişkin esaslar ve işe başlama tarihi: Sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 (On) gün içinde işyeri teslimi yapılarak işe başlanır…” düzenlemesi,

Aynı Tasarı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “…16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilir.

1) Yüklenici tarafından temin edilecek araçlar, sözleşmenin imzalanmasını müteakip 10 (on) gün içerisinde idarenin kurduğu kontrol teşkilatına teknik şartnamede belirtilen özelliklere haiz olup olmadığına ilişkin incelemelerini yapmak üzere şase ve üst yapı için ayrı ayrı üretici, yetkili satıcı veya yetkili distribütör tarafından onaylanmış teknik belgeleri ve AİTM Münferit Araç Uygunluk belgeleri ile birlikte teslim edilecektir. Araçların tamamının teknik şartnamede yer alan özelliklere haiz şekilde en geç 10 (on) gün içinde kontrol teşkilatına teslim edilmemesi,
2) Yüklenicinin eksiksiz şekilde tüm araçları teslim ederek işe süresinde başlayamaması” düzenlemesi yer almaktadır.

İhaleye ait birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibi düzenlenmiştir:

Başvuru sahibi tarafından iddia konusu edilen 2021/785799 İKN’li ihalenin 20.12.2021 tarihinde sözleşmesi imzalanan 6 aylık araç ve iş makinesi kiralama işine ilişkin olduğu görülmüştür.

Başvuruya konu ihaleye ait ilan tarihinin “26.05.2022, ihale tarihinin “24.06.2022” olduğu, işin süresinin ise işe başlama tarihinden itibaren 731 gün olduğu görülmüştür.

Başvuruya konu ihalede, 24 Aylık araç, iş makinesi ve ekipman kiralama işinin gerçekleştirilmek istenildiği,  bu kapsamda çöp toplama araçları, konteyner yıkama aracı, çöp kamyonları, yol süpürme aracı, damperli kamyonlar, mobil yıkama aracı, kazıcı yükleyici kepçe, vakumlu elektrikli süpürge, personel sevk aracı, çift kabinli kamyonet, kombi tipi kontrol aracı ve çöp konteynerlerinin iş kapsamında yer aldığı,

Araçlarla ve çöp konteynerleri ile ilgili olarak teknik kriterlerin ayrıntılı bir şekilde Teknik şartname’de düzenlendiği ve bu kapsamda araçlarla ilgili olarak “Yukarıda belirtilen araçların tamamı, üstyapısı olanlar için üst yapısı da dahil olmak üzere en az 2021 model ve üzeri olacaktır. Araçlar şase ve üst yapıları için ayrı ayrı üretici, yetkili satıcı veya yetkili distribütör tarafından onaylanmış teknik belgeleri ile birlikte AİTM Münferit Araç Uygunluk belgelerine sahip olacaktır.” düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.

Ayrıca Sözleşme Tasarısı’nın 10’uncu maddesine göre, sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 (On) gün içinde işyeri teslimi yapılarak işe başlanacağı düzenlenmiş olup, aynı Tasarı’nın “Sözleşmeye aykırılık halleri, cezalar ve sözleşmenin feshi” başlıklı 16’ncı maddesinde “16.1.3. Aşağıdaki aykırılık hallerinden birinin gerçekleşmesi halinde, 4735 sayılı Kanunun 20 nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşme idarece feshedilir.

1) Yüklenici tarafından temin edilecek araçlar, sözleşmenin imzalanmasını müteakip 10 (on) gün içerisinde idarenin kurduğu kontrol teşkilatına teknik şartnamede belirtilen özelliklere haiz olup olmadığına ilişkin incelemelerini yapmak üzere şase ve üst yapı için ayrı ayrı üretici, yetkili satıcı veya yetkili distribütör tarafından onaylanmış teknik belgeleri ve AİTM Münferit Araç Uygunluk belgeleri ile birlikte teslim edilecektir. Araçların tamamının teknik şartnamede yer alan özelliklere haiz şekilde en geç 10 (on) gün içinde kontrol teşkilatına teslim edilmemesi,
2 ) Yüklenicinin eksiksiz şekilde tüm araçları teslim ederek işe süresinde başlayamaması” düzenlemesine yer verilmiştir.

Yukarıda yer verilen mevzuat hükümlerine göre, teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlamasının gerektiği, yerli istekli veya yerli malının kullanılmasını engelleyici düzenlemelere yer verilmemesi gerektiği, idarelerin gereksinimlerini 4734 sayılı Kanun’un 5’nci maddesinde yer alan temel ilkeleri doğrultusunda belirlemekle yükümlü olduğu, ihtiyacı olan hususların tespiti noktasında da takdir yetkisinin bulunduğu, ancak bu yetkinin ihaleye katılımı ve rekabeti engelleyici sonuç doğuracak şekilde de kullanılmaması gerektiği anlaşılmaktadır.

İhalede çalıştırılması öngörülen araçlarla ilgili olarak, kendi malı şartı aranmadığı, araçların teknik özelliklerine yönelik kriterlerin belirlendiği ve idarece hazırlanan araç ihtiyaç teknik raporunda araçların idarenin ihtiyaçlarını karşılayabilecek şekilde kamu kaynaklarının etkin ve verimli kullanımına ve ihtiyaçların zamanında ve uygun şartlarla karşılanmasına ilişkin olarak belirlendiğinin de ifade edildiği anlaşılmaktadır.

Yine, başvuru sahibinin iddialarında yer verilen “4×4 Çift Kabin Damperli Kamyon” ile “ Mobil Yıkama Aracı” ile ilgili olarak idarece başvuru sahibine verilen cevapta, araçların teknik özelliklerinin idarenin araçları çalıştıracağı bölgelerdeki tarihi ve fiziki koşullar dikkate alınarak hazırlandığının beyan edildiği ve bu doğrultuda maliyet çalışmalarında ilgili piyasa araştırması çalışmaları kapsamında söz konusu araçların temin edilebilmesi noktasında bilgilere yer verildiği görülmüştür.

Dolayısıyla, anılan mevzuat hükümleri ve araçlara ilişkin dokuman düzenlemeleri birlikte değerlendirildiğinde ihale konusu işin ifasında kullanılacak araçlara ilişkin yapılan teknik kriter düzenlemelerinin, işin ifasını kolaylaştırmaya yönelik, zaman ve ekonomiklik bakımından verimlilik ve fonksiyonelliği sağlamaya dönük olduğu, araçların isteklilerin kendi mallarının olması zorunluluğunun bulunmadığı, dolayısıyla Teknik Şartname’nin ihale konusu işin kapsamı ve niteliği dikkate alınarak idarenin ihtiyaçlarını karşılama noktasında hazırlandığı ve idarelerin ihtiyaçlarını uygun şartlarda ve zamanında karşılanması açısından takdir yetkisi bulunduğu dikkate alındığında, söz konusu teknik kriterlerin belirlenmesinde rekabetin engellendiğinden söz edilemeyeceği sonucuna varılmıştır.

Diğer taraftan, başvuruya konu ihaleye ait ilan tarihinin “26.05.2022, ihale tarihinin “24.06.2022” olduğu, işin süresinin ise işe başlama tarihinden itibaren 731 olarak düzenlendiği, başvuruya konu ihaleye ait iş kapsamındaki ihtiyaçların mevzuata uygun olarak belirlenmesi, işin sürecinin planlanması ve mevzuata uygun olarak yürütülmesi ve gerçekleştirilmesi açısından sürelerin öngörülmesine yönelik yetki ve sorumluluğun idareye ait olduğu anlaşılmaktadır.

Ancak, ihale konusu iş kapsamında çalıştırılması istenilen araçların ayrıntılı teknik özellikleri olan ve özel imalat süreci gerektiren nitelikli araçlar olduğu, (elektronik vinç sistemli çöp toplama aracı, elektronik vinç sistemli konteyner yıkama aracı, çöp kamyonları, kamyon, kazıcı yükleyici kepçe vb.) diğer taraftan sözleşmenin imzalandığı tarihten itibaren 10 (on) gün içinde iş yeri teslimi yapılarak işe başlanacağı, yüklenici tarafından temin edilecek araçların, sözleşmenin imzalanmasını müteakip 10 (on) gün içerisinde idarenin kurduğu kontrol teşkilatına Teknik Şartname’de belirtilen özellikleri haiz olup olmadığına ilişkin incelemelerini yapmak üzere şase ve üst yapı için ayrı ayrı üretici, yetkili satıcı veya yetkili distribütör tarafından onaylanmış teknik belgeleri ve AİTM münferit araç uygunluk belgeleri ile birlikte teslim edileceği, araçların tamamının Teknik Şartname’de yer alan özellikleri haiz şekilde en geç 10 (on) gün içinde kontrol teşkilatına teslim edilmemesi ve yüklenicinin eksiksiz şekilde tüm araçları teslim ederek işe süresinde başlayamaması hallerinde 4735 sayılı Kanunun 20’nci maddesinin (b) bendine göre protesto çekmeye gerek kalmaksızın sözleşmenin idarece feshedileceği ve belirlenen sürenin makul olmadığı da dikkate alındığında, düzenlemenin ihaleye katılımı zorlaştırıcı ve engelleyici nitelik taşıdığı anlaşıldığından, ihalenin iptal edilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.  

Diğer taraftan, başvuru sahibinin 5’inci iddiası kapsamındaki ilgili Teknik Şartname maddesinde istenilen aracın Mercedes Mrka aracı işaret ettiğine yönelik iddiasının teknik görüş alınmak suretiyle sonuçlandırılması gerekeceği düşünülmekle birlikte, ihalenin yukarıda açıklanan nedenlerle iptal edilmesi gerektiği sonucuna varıldığından usul ekonomisi gereğince bu doğrultuda bir işlem tesis edilmesine gerek görülmemiştir.

2. Başvuru sahibinin 2 ve 8’nci iddialarına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Temel ilkeler” başlıklı 5’inci maddesinde “İdareler, bu Kanuna göre yapılacak ihalelerde; saydamlığı, rekabeti, eşit muameleyi, güvenirliği, gizliliği, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kaynakların verimli kullanılmasını sağlamakla sorumludur…” hükmü,

Anılan Kanun’un “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “İhale  konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin her türlü özelliğini belirten idari ve teknik şartnamelerin idarelerce hazırlanması esastır. Ancak, mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin özelliği nedeniyle idarelerce hazırlanmasının mümkün olmadığının ihale yetkilisi tarafından onaylanması kaydıyla, teknik şartnameler bu Kanun hükümlerine göre hazırlattırılabilir.

İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır…” hükmü,

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin “İşin yürütülmesi için gerekli personel ve araçlar” başlıklı 10’uncu maddesinde “Sözleşmenin imzalanmasından sonra yüklenici, üstlenmiş olduğu işin önemine ve iş programına uygun olarak, işlerin yapılması için gerekli her türlü yardımcı tesisleri hazırlamak, her türlü malzemeyi, ekipmanı ve personeli sağlamak ve ihzaratla ilgili önlemleri almak zorundadır…” açıklaması,

İdari Şartname’nin “İhale konusu işe/alıma ilişkin bilgiler” başlıklı 2’nci maddesinde “2.1. İhale konusu işin/alımın;

a) Adı: 24 Aylık Araç, İş Makinesi ve Ekipman Kiralama İşi

…

e) Miktarı: 731 Gün Süre ile Defne İlçesi Sınırları Dahilinde Çöp Toplama, Yol Süpürme ve Yıkama işlerinde çalıştırılmak üzere Sürücüsüz Araç, İş Makinesi ve Ekipman Kiralama İşi…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında, ilgili mevzuat gereğince ödenecek ulaşım, sigorta, vergi, resim ve harç giderleri teklif fiyatına dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İhale konusu işte kullanılacak olan ve genel giderler içinde yer almayan yüklenici tarafından temin edilecek araçların amortisman, akaryakıt (ihale listesinin 16. ve 17. Sıra numarasında yer alan çift kabinli kamyonet ve kombi tipi kontrol aracının yakıtları hariç), bakım, onarım, yedek parça, lastik, madeni yağ, her türlü sigorta, kasko, trafik tescil işlemleri, yüklenici tarafından temin edilecek yerüstü konteynerlerinin amortisman, periyodik bakım- onarım, genel giderler ve teknik şartnamede yüklenici tarafından karşılanacağı düzenlenen diğer tüm giderleri teklif fiyata dahildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir…” düzenlemesi,

Teknik Şartname’nin “Kapsam” başlıklı 2’nci maddesinde “Defne ilçesi sınırları içinde, iş başlama tarihinden itibaren 731 gün süre ile yaptırılacak, Defne İlçesinde Çöplerin toplanması ve Hatay Büyükşehir Belediyesinin depolama sahasına nakli, Pazar yerlerinin yıkanarak temizliğinin yapılması, Cadde ve Sokakların (Büyükşehir Belediyesinin sorumluluğu altında olan alanlar hariç) zeminleriyle kaldırım üzerlerinin vakumlu süpürge araçlarıyla süpürülmesi, gerektiğinde su ile yıkanması, boş arsa üzerlerindeki kirliliklerin temizlenmesi evlerden çıkan kül, atık ev eşyaları ile küçük tadilat atıklarının toplanarak Hatay Büyükşehir Belediyesi’nin Düzenli Depolama Sahasına taşınması işi için araç kiralanması ile idarenin belirleyeceği alanlara konulacak 150  adet  3750 litre yerüstü çöp konteynerlerinin kiralanması  hizmet alımını kapsar.” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Yüklenicinin yükümlülükleri” başlıklı 13’üncü maddesinde “Yüklenici; Taahhüt süresince araçlardan kaynaklanan ve üçüncü şahıslara verilecek zarar ve ziyanlar ya da sözleşmenin ihlali sonucu doğabilecek zarar, harcama ve takibattan sorumludur.

Bu hususta İdare’ye herhangi bir sorumluluk atfedilemez.

Yüklenici idarece kendisine bildirilen çalışma saatlerine uymak zorundadır.

Yüklenici; araçların sevk ve idare işlerinin yürütülebileceği ve atık ev eşyaları, molozları düzenli depolama sahasına taşınana kadar geçici olarak biriktirilebileceği bir şantiye yeri oluşturacaktır. Bu şantiyede ayrıca çöp kamyonları ve diğer kamyonların park edilebileceği, çürük olan ve hurdaya ayrılan çöp konteynerlerinin biriktirileceği alanlar mevcut olacaktır. Şantiyenin koku, gürültü ve sızıntı suyu bakımından ilgili mevzuat doğrultusunda çevreye rahatsızlık vermemesine azami ölçüde özen gösterilecektir. Yüklenici, işe başlama tarihinden itibaren en az 30 takvim günü içerisinde şantiyeyi faaliyete geçirmiş olacaktır. Şantiyeye ait bütün masraflar Yükleniciye aittir.” düzenlemesi,

Aynı Şartname’nin “Araçlarla ilgili hususlar” başlıklı 15’inci maddesinde “Sözleşme süresince; sürücülerin hatalı araç kullanımından kaynaklı Karayolları ve trafik kurallarını ihlalden ve tüm resmi kurum ve kuruluşlara ait mevzuat ve yönetmeliklerden kaynaklanan cezalardan ilgili ceza tarihinde görevli olan aracın sürücüsü sorumludur. Yükleniciye resmi kuruluşlarca ulaştırılan ceza tutanaklarının tebliğ edildiği tarihten itibaren 3 (üç) takvim günü içerisinde idaremize bildirilmeli ve tutanaklar ayrıca teslim edilmelidir. Bu tutanaklarda belirtilen cezalardan sorumlu olan sürücülerin ceza tutarlarını yasal süresi içerisinde ilgili kurumlara ödemesinden idaremiz sorumludur.

-Sözleşme süresince; sürücülerin hatalı araç kullanımından kaynaklı araçlara verilecek olan hasar, arıza, zarar ve ziyandan olayın meydana geldiği tarihte görevli olan aracın sürücüsü sorumludur. Araca verilen hasar, arıza, zarar ve ziyanın sorumlusu tarafından karşılanması veya sorumlusundan tahsiline yönelik yapılacak işlemler idare tarafından ilgili mevzuat çerçevesinde gerçekleştirilecektir.

-İdaremiz, araçlarda kullanıma bağlı olarak meydana gelen hasarların, araçların karıştığı kazalarda meydana gelen zararların, 3. Kişilerden gelen maddi manevi tazminat taleplerinin ve sair zararların kimden kaynaklandığını ve bu zarar kalemlerinin nasıl tazmin edileceğini belirlemek amacıyla Hasar ve Zarar Tespit Komisyonu kuracaktır. Bu komisyonda Yüklenici firma en az iki üye bulunduracaktır. Üyeler Komisyonda oy hakkına sahip olacaktır. Komisyonun yürütülmesi ve Kararların icrası İdaremiz tarafından yapılacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihalenin kapsamının “Çöp Toplama, Yol Süpürme ve Yıkama işlerinde çalıştırılmak üzere Sürücüsüz Araç, İş Makinesi ve Ekipman Kiralama İşi” olduğu anlaşılmıştır.

İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, ihale konusu işte kullanılacak olan ve genel giderler içinde yer almayan yüklenici tarafından temin edilecek araçların amortisman, akaryakıt (ihale listesinin 16 ve 17’nci sıra numarasında yer alan çift kabinli kamyonet ve kombi tipi kontrol aracının yakıtları hariç), bakım, onarım, yedek parça, lastik, madeni yağ, her türlü sigorta, kasko, trafik tescil işlemleri, yüklenici tarafından temin edilecek yerüstü konteynerlerinin amortisman, periyodik bakım- onarım, genel giderler ve Teknik Şartname’de yüklenici tarafından karşılanacağı düzenlenen diğer tüm giderlerin teklif fiyata dahil olduğu düzenlenmiştir.

Hizmet İşleri Genel Şartnamesi’nin 10’uncu maddesine göre, sözleşmenin imzalanmasından sonra yüklenicinin, üstlenmiş olduğu işin önemine ve iş programına uygun olarak ilgili önlemleri almak zorunda olduğu, ayrıca İdari Şartname’nin 25’inci maddesi kapsamında yüklenicinin sorumlu olduğu teklif fiyata dahil giderlerin açıklandığı anlaşılmaktadır.

Teknik Şartname’nin 13’üncü maddesinde yer alan düzenlemelerin araçlardan kaynaklı hususlara ilişkin düzenlendiği, araç kullanımından kaynaklı hususların ise Teknik Şartname’nin 15’inci maddesinde ayrıca düzenlendiği anlaşılmaktadır.

Başvuruya konu ihalenin kapsamının “Çöp Toplama, Yol Süpürme ve Yıkama işlerinde çalıştırılmak üzere Sürücüsüz Araç, İş Makinesi ve Ekipman Kiralama İşi” olduğu,  Teknik Şartname’nin 13’üncü maddesinde araçlardan kaynaklı olarak ifade edilen hususların yüklenicinin doküman kapsamında taraflarına ait sorumluluğu kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, yine Teknik Şartname’nin 15’inci maddesinde, araç kullanımından kaynaklı ve yükleniciden kaynaklanmayan hususların yükleniciye yüklenmeyeceğine ilişkin ayrıca düzenlemeye yer verildiği ve söz konusu düzenlemelerden yüklenicinin kendisinden kaynaklı olmayan muhtelif hususların taraflarına yükleneceğine ilişkin bir anlam çıkarılamayacağı anlaşılmakta olup, söz konusu düzenlemeler kapsamında teklif verilmesine engel bir durumun bulunmadığı ve başvuru sahibinin 2 ve 8’inci iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

3. Başvuru sahibinin 3’üncü iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde, ihale konusu işte kullanılacak olan ve genel giderler içinde yer almayan yüklenici tarafından temin edilecek araçların amortisman, akaryakıt (ihale listesinin 16 ve 17’nci sıra numarasında yer alan çift kabinli kamyonet ve kombi tipi kontrol aracının yakıtları hariç), bakım, onarım, yedek parça, lastik, madeni yağ, her türlü sigorta, kasko, trafik tescil işlemleri, yüklenici tarafından temin edilecek yerüstü konteynerlerinin amortisman, periyodik bakım- onarım, genel giderler ve Teknik Şartname’de yüklenici tarafından karşılanacağı düzenlenen diğer tüm giderlerin teklif fiyata dahil olduğu düzenlenmiştir.

Teknik Şartname’nin “Çalışma programı ve miktarı” başlıklı bölümünde, iş makineleri ve personel sevk aracı ile ilgili olarak, günlük vardiya sayısı, iş kapsamındaki gün sayısı, toplam vardiya sayısı ve 1 vardiyada çalışılacak süreler uyarınca toplam çalışılacak sürelerin (saat) belirlendiği, ayrıca söz konusu araçlarla ilgili Teknik Şartname’de ayrı ayrı araçların teklif fiyatına dahil giderlerin sayıldığı,

Yine çift kabinli kamyonet için “(Araç haftanın 7 günü üzerinden günde 100 km yapacak şekilde çalıştırılacaktır.), kombi tipi kontrol aracı için (Araçların her biri haftanın 7 günü üzerinden günde 100 er km yapacak şekilde çalıştırılacaktır.)” bilgisine yer verildiği görülmüştür.

Yine ihaleye ait birim fiyat teklif cetvelinde, iş makineleri ve personel sevk aracı ile ilgili olarak saatlik çalışma süreleri üzerinden, diğer araçlar için ise aylık çalışma süreleri üzerinden tekliflerin oluşturulmasının istenildiği anlaşılmıştır.

Şartnamelerin idarelerin ihtiyaçları noktasında hazırlandığı, idarelerin ihtiyaçlarını belirleme noktasında takdir yetkisinin bulunduğu, bu şartlarla ilgili 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 5’inci maddesinde yer alan temel ilkelerin sağlanması ile ilgili sorumluluğun idareye ait olduğu açık olup, ihale dokümanı kapsamında, ilgisine göre, toplam saatlik çalışma süreleri düzenlenen araçlar ile mesafe bilgileri ve aylık çalışma süreleri düzenlenen araçlarla ilgili teklif fiyata dahil giderlerin de dikkate alınmak suretiyle, basiretli tacir isteklilerin kendi ticari gerekleri doğrultusunda tekliflerini oluşturmalarının mümkün olduğu, dolayısıyla idarenin takdir yetkisi çerçevesinde yapılan söz konusu düzenlemelerde bir belirsizlik ve tekliflerin sağlıklı ve eşit şartlarda oluşturulmasına engel bir durumun bulunmadığı görüldüğünden başvuru sahibinin iddiasının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

4) Başvuru sahibinin 4’üncü iddiasına ilişkin olarak:

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Şartnameler” başlıklı 12’nci maddesinde “…İhale konusu mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin teknik kriterlerine ihale dokümanının bir parçası olan teknik şartnamelerde yer verilir. Belirlenecek teknik kriterler, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olacak, rekabeti engelleyici hususlar içermeyecek ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlayacaktır.

Teknik şartnamelerde, varsa ulusal ve/veya uluslararası teknik standartlara uygunluğu sağlamaya yönelik  düzenlemeler de yapılır. Bu şartnamelerde teknik özelliklere ve tanımlamalara yer verilir. Belli bir marka, model, patent, menşei, kaynak veya ürün belirtilemez ve belirli bir marka veya modele yönelik özellik ve tanımlamalara yer verilmeyecektir.” hükmü,

Hizmet Alımı İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Teknik şartname” başlıklı 16’ncı maddesinin ilk fıkrasında “İşin teknik ayrıntılarını ve şartlarını gösteren bir teknik şartname hazırlanarak ihale dokümanına dâhil edilir. Teknik şartnamelerde belirlenecek teknik kriterlerin, verimliliği ve fonksiyonelliği sağlamaya yönelik olması, rekabeti engelleyici hususlar içermemesi ve bütün istekliler için fırsat eşitliği sağlaması zorunludur…” hükmü,

İdari Şartname’nin 25’nci maddesi ve Teknik Şartname’nin “İş kapsamında istenilen araçların model yılı, teknik özellikleri ve çalışma programı” başlıklı 9’uncu maddesinde göre, araçların amortisman maliyetlerinin teklif fiyatlarına dahil olduğunun düzenlendiği,

Diğer taraftan Teknik Şartname’nin anılan maddesi kapsamında, “Yukarıda belirtilen araçların tamamı, üstyapısı olanlar için üst yapısı da dahil olmak üzere en az 2021 model ve üzeri olacaktır. Araçlar şase ve üst yapıları için ayrı ayrı üretici, yetkili satıcı veya yetkili distribütör tarafından onaylanmış teknik belgeleri ile birlikte AİTM Münferit Araç Uygunluk belgelerine sahip olacaktır. “ düzenlemesine yer verildiği görülmüştür.

Vergi Usul Kanunu’nun 333 sıra numaralı Tebliğ ekinde bulunan tablodaki konuya ilişkin örnekler aşağıdaki gibidir:

Vergi Usul Kanunu’nun yukarıda verilen 333 sıra numaralı Tebliğ ekinde bulunan tablolarda ihale konusu işle ilgili bazı araçlardan, örnek olarak hafif kamyonların amortisman oranının %25 (4 yıl), ağır yük kamyonu ile çöp temizleme araçlarının %20 (5 yıl), çöp temizleme ekipmanlarının ise %33,33 (3 yıl) olduğu görülmektedir. 

Yukarıda aktarılan tespitler çerçevesinde, başvuruya konu ihalede, araçların model yıllarının idarenin takdir yetkisi çerçevesinde en az 2021 model ve üzeri olmak üzere belirlendiği, başvuru sahibi tarafından isteklilerin sahip olduğu daha bakımlı düşük km’ye sahip ancak düşük modele sahip bir araç yerine, yüksek model, bakımsız ve daha yüksek km bir aracın avantaj sağlayacağı ve ilgili araçlarla ilgili amortisman sürelerinin de dikkate alınmak suretiyle bir sonuca varılması ve yaklaşık maliyet hesaplamalarının da bu doğrultuda incelenmesi gerektiği yönünde iddialara yer verilmekle birlikte;

Araçların model yıllarının ve özelliklerinin idarenin takdir yetkisi kapsamında tespit edildiği ve idarece hesaplanan yaklaşık maliyet kapsamında şartname düzenlemelerinin esas alınması suretiyle hesaplama yapıldığı,

Diğer taraftan idareler tarafından ihale konusu iş kapsamında kullanılacak araçların modelleri belirlenirken araçların faydalı ömürlerine göre bir belirleme yapma zorunlulukları bulunmadığı, isteklilerin sahip oldukları ve kendi ticari gerekleri doğrultusunda teklif edecekleri araçların kendileri arasında muhtemel avantaj ya da dezavantaja dönüşebileceği ve bunun önceden öngörülebilmesinin de mümkün olmadığı, bu hususun rekabet ilkesinin gereği olduğu, dolayısıyla başvuru sahibinin iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

5. Başvuru sahibinin 7’nci iddiasına ilişkin olarak:

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “…Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İhale konusu işte kullanılacak olan ve genel giderler içinde yer almayan yüklenici tarafından temin edilecek araçların amortisman, akaryakıt (ihale listesinin 16. Ve 17. Sıra numarasında yer alan çift kabinli kamyonet ve kombi tipi kontrol aracının yakıtları hariç), bakım, onarım, yedek parça, lastik, madeni yağ, her türlü sigorta, kasko, trafik tescil işlemleri, yüklenici tarafından temin edilecek yerüstü konteynerlerinin amortisman, periyodik bakım- onarım, genel giderler ve teknik şartnamede yüklenici tarafından karşılanacağı düzenlenen diğer tüm giderleri teklif fiyata dahildir.” düzenlemesine,

Teknik Şartname’nin 9’uncu maddesi kapsamında araçlara ilgili “Araç Defne Belediyesi sınırları dahilinde Temizlik İşleri Müdürlüğü tarafından işin daha sağlıklı yapılmasını denetim ve kontrol işi için kullanılacak olup, amortisman, bakım, onarım, yedek parça, lastik, madeni yağ, her türlü sigorta, kasko, trafik tescil işlemleri, genel giderler ve müteahhit karı dahil 1 aracın 1 aylık ücreti üzerinden teklif verilecektir.” düzenlemesine yer verilmiştir.

İhale dokümanı kapsamında, araç kasko giderlerinin teklif fiyata dahil giderler arasında sayıldığı, söz konusu hususun idarenin takdir yetkisi kapsamında olduğu ve isteklilerce kasko giderlerinin teklif fiyata dahil edilmek suretiyle kendi ticari gerekleri doğrultusunda teklif fiyatlarını oluşturmalarına engel bir durum bulunmadığı anlaşılmaktadır.

Ayrıca başvuru sahibinin idarece hesaplanan yaklaşık maliyete ilişkin iddiasına ilişkin olarak; yaklaşık maliyetin ihale tarihinde açıklandığı dikkate alındığında ihalelere yönelik başvurulara ilişkin esaslar kapsamında yaklaşık maliyetin hesaplanmasına yönelik başvuruların ihale tarihini izleyen günden itibaren süresi içerisinde öncelikle idareye yapılması gerektiği, bu çerçevede, yaklaşık maliyete ilişkin hususların, yaklaşık maliyet açıklanmadan ihale dokümanına yönelik şikâyet ve akabindeki itirazen şikâyet başvurusu aşamasında incelenmesinin mümkün olmadığı anlaşıldığından, başvuru sahibinin bu yöndeki iddiasının da yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

6. Başvuru sahibinin 9’uncu iddiasına ilişkin olarak:

Teknik Şartname’nin “3.750 Litre Mantar Ataçmanlı Çöp Konteyneri” başlıklı 10’uncu maddesinde “Çöp toplama işinde Elektronik Vinç Sistemli Çöp Toplama Aracının çalıştırılmasında kullanılmak üzere 150 adet 3750 lt.’lik mantar ataçmanlı vinçli tek kapak pedallı yer üstü çöp konteyneri kiralanacaktır. İş süresi boyunca bir bütün olarak 150 adet için 24 aylık teklif verilecektir…” düzenlemesi,

Anılan Şartname’nin “Konteynerlerle ilgili hususlar” başlıklı 16’ncı maddesinde “- Konteynerler sözleşme imzalanması ve yer tesliminde ayrıca işe başlama tarihi olarak belirlenecek süreden sonra 60 (Altmış) gün içerisinde idarenin belirlediği noktalara yüklenici tarafından yerleştirilecek ve kullanıma hazır hale getirilecektir. Konteynerlerin yerlerine yerleştirilmesi için gerekli olan nakliye vb. giderlerin tamamı yüklenici tarafından karşılanacak idareden hiçbir nam ya da ad altında bir bedel talep edilmeyecektir.

-Yükleniciden kaynaklı olmayan (üçüncü kişilerce verilecek hasarlar, doğal afet vb.) arıza ve hatalar idare ve kontrol teşkilatı tarafından tutanakla tespit edilerek onarımı idare tarafından yaptırılacaktır.

– İşin süresi bitiminde yüklenici tarafından temin edilen150 adet 3750 litre yerüstü çöp konteyneri olduğu gibi yükleniciye teslim edilecektir. Yüklenici konteynerlerin yıpranması ve değer kaybı ile ilgili idareden hiçbir bedel talep etmeyecektir.

-ihale konusu yerüstü çöp konteynerlerinin periyodik bakımları yüklenici tarafından gerçekleştirilecektir.” düzenlemesi yer almaktadır.

Başvuruya konu ihale kapsamında 150 adet 3750 lt.’lik mantar ataçmanlı vinçli tek kapak pedallı yer üstü çöp konteyneri kiralanacağı, işin süresi boyunca bir bütün olarak 150 adet için 24 aylık teklif verileceği anlaşılmaktadır.

Vergi Usul Kanunu’nun 333 sıra numaralı Tebliğ ekinde bulunan tabloda çöp konteynerleri için amortisman oranının %25 (4 yıl) olarak belirtildiği görülmüştür.

Kamu ihale mevzuatı uyarınca, idarelerin ihtiyaçlarını belirleme noktasında takdir yetkisinin bulunduğu, bu kapsamda, alım yöntemi ve ihtiyacın belirleme noktasındaki şartnamelerde yapılacak düzenlemelerin idarenin takdir yetkisi kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, ayrıca söz konusu çöp konteynerlerinin teklif bedellerinin isteklilerce kendi ticari gerekleri doğrultusunda hazırlanmasının mümkün olduğu ve idarenin ihale konusu iş kapsamında kullanacağı konteynerlerin faydalı ömürlerine göre bir belirleme yapma zorunlulukları bulunmadığı, diğer taraftan çöp konteynerlerinin amortisman ömrünün işin süresi ile aynı olmadığı hususları birlikte göz önünde bulundurulduğunda, başvuru sahibinin çöp konteynerlerinin kiralama ya da amortisman hesaplamalarından hareketle yaklaşık maliyet ve yeterlik kriterlerine yönelik yer verdiği iddialarının yerinde olmadığı sonucuna varılmıştır.

Sonuç olarak, yukarıda mevzauata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilemeyecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihalenin iptali gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (a) bendi gereğince ihalenin iptaline,

Oybirliği ile karar verildi.