Kamu İdaresi Türü Belediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı 2018
Dairesi 6
Karar No 821
İlam No 201
Tutanak Tarihi 19.8.2021
Kararın Konusu İhale Mevzuatı ile İlgili Kararlar

 


 

Yapım İşi

… tarihli ve … sayılı asıl İlamın …’nci maddesinin … ve … bentleriyle hüküm dışı bırakılan konuların 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 50’nci maddesinin üçüncü fıkrası hükmü gereğince görüşülmesinin devamına karar verildi.

Anılan İlamın …’nci maddesiyle,

… Belediyesi tarafından, “… Asfalt Yapım İşi”nde,

A) İdarenin sözleşme imzalama yükümlüğünü yerine getirmediği,

B) Yapılan açık ihalenin mevzuata aykırı gerekçelerle iptal edildiği,

C) Söz konusu işin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 21’inci maddesinin (b) bendindeki şartlar gerçekleşmediği halde pazarlık usulü ile ihale edildiği,

D) Açık ihalenin ihale yetkilisinin, ihaleyi iptal etmek istememesi üzerine görevinden alındığı, bazı ihale komisyonu üyelerinin de görevlerinden alınarak başka birimlerde görevlendirildiği, hakkedişlerin ehil olmayan kişilerce imzalandığı ve geçici kabul komisyonunun usulüne uygun olarak oluşturulmadığı,

E) Açık ihalenin iptal edilerek pazarlık usulü ile alım yapılması sonucunda … TL kamu zararına neden olunduğu,

F) Pazarlık usulü ihalenin ihale dokümanında iş süresinin gerçekçi biçimde tespit edilmediği,

iddiaları kapsamında, Sayıştay 4’üncü Dairesi tarafından … tarihli ve …sayılı Karar ile bahse konu yapım işinin 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (b) fıkrası kapsamında ihale edilmesi kararına ilişkin olarak … tarihli ve … sayılı yazıyı imzalayan sorumluların fiil ve işlemlerinin 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 235’inci maddesinde ifade edilen ihale katılma yeterlilik ve koşullarına sahip olan isteklilerin ihaleye veya ihale sürecindeki işlemlere katılmasını engelleme kapsamında olduğu değerlendirilerek … Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulduğundan, söz konusu suç duyurusu üzerine yapılan soruşturma sonucunun ve şayet soruşturma sonucunda ilgililer hakkında kovuşturma açılmışsa kovuşturma sonucunda kesinleşmiş mahkeme kararının bildirilmesi üzerine düzenlenecek ek raporun Dairemize intikaline değin yukarıda yer verilen tüm bentlerin hüküm dışı bırakılmasına karar verilmişti.

Bunun üzerine … Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından konuya ilişkin yürütülen … soruşturma numaralı soruşturma sonucunda hazırlanan … no.lu Kararda;

Başsavcılık tarafından yürütülen … sayılı soruşturma dosyası incelendiğinde … Belediyesi tarafından … ihale kayıt numarası altında yapılan “… Yapım İşi”ne yönelik olarak 4734 sayılı Kanun’un 19’uncu maddesi uyarınca açık ihale usulü ile gerçekleştirilen ihalenin iki kez farklı tarihlerde kamu ihale mevzuatına aykırı olarak usulsüz bir şekilde iptal edildiği yönündeki iddiaya ilişkin olarak ve iptal edilen ihale ile bu ihaledeki işi de kapsayacak şekilde … Belediyesi tarafından … ihale kayıt numarası altında yapılan 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (b) fıkrası uyarınca pazarlık usulüyle gerçekleştirilen ihalenin kamu ihale mevzuatına aykırı olarak gerçekleştirildiği yönündeki iddiaya ilişkin olarak soruşturma yürütüldüğünün belirlendiği,

Bu nedenle her iki soruşturmanın aynı konu ve şahıslarla ilgili olması nedeniyle soruşturma evraklarının … tarih ve … karar sayılı karar ile birleştirilmesine ve … soruşturma numaralı evrakın kapatılmasına ve önceki kayıt numarası olan … soruşturma numarası üzerinden yürütülmesine karar verildiği,

Yapılan araştırmada, Başsavcılık tarafından şüpheliler hakkında … nolu soruşturma evrakı üzerinden evrakta sahtecilik ve görevi kötüye kullanma suçlarından açık ihale ve usulsüz iptali ve 4734 sayılı Kanun’un 21/b maddesi uyarınca pazarlık usulüyle yapılmaması gereken ihalenin pazarlık usulüyle yapılması ve açık ihale usulünü kazanan firmanın pazarlık usulü ile ihaleye davet edilmemesi, %10’luk iş artırımına rağmen ihale bedelinde %30’luk artış sağlanması ve bu nedenle kamu zararına neden olunması gerekçeleriyle yapılan suç duyurusu üzerine soruşturma yapıldığı, suçlamalarla ilgili İçişleri Bakanlığından 4483 sayılı Kanun’a göre soruşturma izni istenildiği ancak İçişleri Bakanlığınca … tarihli ve … sayılı karar ile şüpheliler …, … ve … hakkında soruşturma izni verilmemesine dair karar verildiği, kararın süresinde itiraz edilmemesi nedeniyle kesinleştiğinin … tarih ve … sayılı yazıyla Cumhuriyet Başsavcılığına bildirilmesi üzerine … tarih ve … soruşturma- … sayılı kararı ile … Belediye Başkanı …, Belediye Başkan Yardımcısı … ve Yapı Kontrol Müdürü … hakkında soruşturma izni verilmemesi nedeniyle dosyanın işlemden kaldırılmasına karar verildiği, şüphelilerin görevi kötüye kullandıkları iddiasında bulunulan … İK. nolu … tarihli 4734 sayılı Kanun’un 21/b fıkrasına göre açık ihale yapılması gerektiği halde, pazarlıkla yapılan ihale nedeniyle mükerrer soruşturma olduğundan yeniden soruşturma yapılamayacağının anlaşıldığı,

Soruşturma henüz sonuçlanmadan şüpheliler …, … ve …’nın pazarlık usulüyle ihale edilen ikinci ihale komisyon üyeleri … ve … hakkında usulsüz idari işlem yaparak görevlerini kötüye kullandıkları gerekçesiyle suç duyurusunda bulundukları, bu suç duyurusunun … sayılı soruşturma numarasına kaydedilerek bu şüpheliler hakkındaki soruşturmanın yürütülmekte olan … sayılı soruşturma evrakıyla birleştirilmesine karar verildiği, haklarında soruşturma izni bulunmayan … ve … için … tarih ve … soruşturma numaralı evrak ile Belediye Başkanının eylemine iştirak etmeleri nedeniyle Belediye Başkanı hakkındaki soruşturma usulüne tabii oldukları değerlendirilerek İçişleri Bakanlığından 4483 sayılı Kanun’a göre soruşturma izni istenildiği,

İçişleri Bakanlığı Mülkiye Teftiş Kurulu Başkanlığının … sayılı yazılarıyla … tarihli ve … sayılı ön inceleme raporu üzerine Bakanlık makamının … tarihli ve … sayılı soruşturma izni verilmemesine ilişkin kararının Cumhuriyet Başsavcılığına iletildiği, Belediye çalışanları olan ve Belediye Başkanının eylemlerine iştirak ettikleri anlaşılan … ve … hakkında her ne kadar soruşturma izni talep edilmişse de, iddia konusu olayla ilgili müfettişliklerince inceleme yapılırken soruşturma izni verilmesini gerektiren bir duruma rastlansaydı iddia ve olay kapsamında olsun veya olmasın tüm sorumlular hakkında bir öneride bulunulacağı, ancak soruşturma izni verilmesini gerektiren bir duruma rastlanmadığından müfettişlikçe sadece iddia ve olayda adı geçen personel hakkında öneride bulunulduğu ve Bakanlıkça da bahsi geçen rapor doğrultusunda karar verildiğinin bildirildiği,

Bu durumda haklarında sonradan şikayette bulunulan belediye çalışanları … ve …’in eylemlerinin de soruşturma izni verilmemesi kapsamında değerlendirildiği, görev alanı bütün şüphelileri teşmil ettiği anlaşıldığından, esasen haklarında soruşturma izni verilmeyen belediye başkanı ve diğer ihale görevlileri için kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmişken bu şüpheliler hakkında kamu davası açmanın hakkaniyete uygun olmadığının anlaşıldığı,

Şüphelilerin 4734 sayılı Kanun’un 21/b maddesine göre yapmış oldukları pazarlık usulüyle satın alma işlerinden dolayı görevi kötüye kullanma suçlarıyla ilgili kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığı,

Şüpheliler hakkında … İK nolu … tarihli “… Yapım İşi” açık ihalesiyle ilgili soruşturmanın re’sen yürütüldüğü, bu kapsamda alınan bilirkişi raporunda her ne kadar ihaleye fesat karıştırıldığı sonucuna ulaşılmış ise de;

İhalenin Şartnamede belirtilen asfalt kapasitesine sahip olmayan makine teklifinde bulunan firmaya ihale edilmiş olması nedeniyle iptal edilmesinin isabetli olduğu, Yargıtayın yerleşmiş içtihadlarına göre (CD 24.04.2017 tr. 2011/349 E 2013/17146 Kararı) şüphelilerin ihaleye fesat karıştırma suçunu oluşturabilmesi için özel kasıtla hareket etmeleri gerektiği, şüphelilerin özellikle ihaleye fesat karıştırma kastıyla hareket ettiklerine dair dosyada haklarında kamu davası açmaya yeter somut delillerin bulunmadığı, meslekte bilgisizlik ve yetersizlikle hatalı işlemler yaptıkları kanaatine varıldığından haklarında kamu adına kovuşturma yapılmasına yer olmadığı,

görüş ve kanaatine varıldığı,

… Cumhuriyet Başsavcılığının anılan yazısının Sayıştay’a bildirilmesi üzerine Uzman Denetçi … tarafından … tarihli Ek Raporun düzenlenerek Dairemize intikal ettirildiği,

anlaşılmakla dosya kapsamındaki bilgi ve belgelerin incelenmesi sonucunda;

a) İdarenin sözleşme imzalama yükümlüğünü yerine getirmediği,

b) Açık ihalenin mevzuata aykırı gerekçelerle iptal edildiği,

iddialarıyla ilgili olarak;

Sorgu konusu yapım işine ait Özel Teknik Şartname’nin 32’nci maddesinde, “Sıcak karışım asfalt malzemesi üretimi yapılacak plent için;

a) İsteklinin kendi malı plenti olması halinde; en az 160 ton/saat kapasite raporunun sunulması zorunludur.

b) İsteklinin kendi malı plenti olmaması halinde; plent tedarikçisinin işin süresi boyunca malzemeyi iş programına uygun tedarik edeceğini taahhüt eden temin sözleşmesi ile birlikte en az 160 ton/saat kapasite raporunun sunulması zorunludur.” denilmekte olup, idarenin “İhale Kararının İptali” konulu … tarihli ve … yazısıyla ihalenin iptal edilme gerekçeleri arasında … ihale kayıt nolu açık ihalenin yüklenicisi konumunda olan … İnşaatın ihale teklif dosyası içinde sunulan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinden alınmış … tarihli ve … sayılı kapasite raporunun 90 ton/saat olduğu ve bu nedenle teknik şartnamenin yukarıda yer verilen maddesinde ifade edilen en az 160 ton/saat üretim kapasitesinin sağlanamadığı hususu ifade edilmek suretiyle ihalenin iptaline karar verilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun;

“Bütün tekliflerin reddedilmesi ve ihalenin iptali” başlıklı 39’uncu maddesinde, “İhale komisyonu kararı üzerine idare, verilmiş olan bütün teklifleri reddederek ihaleyi iptal etmekte serbesttir. İhalenin iptal edilmesi halinde bu durum bütün isteklilere derhal bildirilir. İdare bütün tekliflerin reddedilmesi nedeniyle herhangi bir yükümlülük altına girmez. Ancak, idare isteklilerin talepte bulunması halinde, ihalenin iptal edilme gerekçelerini talep eden isteklilere bildirir.”,

“İhalenin karara bağlanması ve onaylanması” başlıklı 40’ıncı maddesinde ise “İhale komisyonu gerekçeli kararını belirleyerek, ihale yetkilisinin onayına sunar. Kararlarda isteklilerin adları veya ticaret unvanları, teklif edilen bedeller, ihalenin tarihi ve hangi istekli üzerine hangi gerekçelerle yapıldığı, ihale yapılmamış ise nedenleri belirtilir.

İhale yetkilisi, karar tarihini izleyen en geç beş iş günü içinde ihale kararını onaylar veya gerekçesini açıkça belirtmek suretiyle iptal eder…”,

hükümlerine yer verilmek suretiyle idarelere gerekli gördükleri hallerde ihaleyi iptal edebilme yetkisi tanınmıştır.

Anılan mevzuat hükümleri uyarınca, ihalenin iptal edilebilmesi için iptal gerekçesinin belirtilmesi dışında herhangi bir şart öngörülmemiş olup, anılan hükümlere dayanarak gerekçenin açıkça belirtilmesi suretiyle ihalenin iptal edilmesi hukuka uygun olarak gerçekleşen bir idari işlem niteliğindedir. Kaldı ki, her ne kadar idarenin anılan kararına karşı … İnşaat tarafından idari işlemin iptali talebiyle … 2. İdare Mahkemesinde … esas numarasıyla dava açılmış olsa da, bahse konu Şirket tarafından … tarihli dilekçeyle davadan feragat edilmiş olup, idari işlemin hukuka uygunluğunu ortadan kaldıran bir karar da bulunmamaktadır.

Bu çerçevede, ihale onaylandığı halde sözleşme imzalanması aşamasına kadarki süre içinde işin üretim kapasitesinin altında olan bir firma üzerinde kaldığının idare tarafından anlaşılması nedeniyle ihalenin iptal edilerek, sözleşme imzalanmamasında mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

Bu itibarla, … tarihli ve … sayılı ilamın …’nci maddesinin (a) ve (b) bentleriyle verilen hüküm dışı kararının kaldırılmasına ve konu hakkında ilişilecek husus bulunmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu Ek İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

c) İhalenin iptali sonrasında işin mevzuata aykırı olarak pazarlık usulüyle temin edildiği iddiasına ilişkin olarak;

4734 sayılı Kanun’un, “Uygulanacak ihale usulleri” başlıklı 18’inci maddesinde yer verilen, “İdarelerce mal veya hizmet alımları ile yapım işlerinin ihalelerinde aşağıdaki usullerden biri uygulanır:

a) Açık ihale usulü.

b) Belli istekliler arasında ihale usulü.

c) Pazarlık usulü.” hükmü uyarınca Kanun kapsamına giren ihalelerde açık ihale usulü ve belli istekliler arasında ihale husulü temel ihale usulleridir. Diğer ihale usulleri ise Kanun’da belirtilen özel hal ve şartlarda kullanılabilir.

Anılan Kanun’un “Pazarlık usulü” başlıklı 21’inci maddesinde ise pazarlık usulünün hangi hallerde uygulanacağı bentler halinde sayılmış olup bahse konu maddenin (b) bendinde, “Doğal afetler, salgın hastalıklar, can veya mal kaybı tehlikesi gibi ani ve beklenmeyen veya yapım tekniği açısından özellik arz eden veya yapı veya can ve mal güvenliğinin sağlanması açısından ivedilikle yapılması gerekliliği idarece belirlenen hallerde veyahut idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olması.” denilmek suretiyle idare tarafından önceden öngörülemeyen olayların ortaya çıkması üzerine ihalenin ivedi olarak yapılmasının zorunlu olduğu durumlar pazarlık usulüyle ihale yapılabilecek haller arasında sayılmıştır.

Bununla birlikte, Kanun koyucu tarafından önceden öngörülemeyen olayların neler olduğu belirlenmemiş olup bu konuda niteliğine göre her ihale açısından durumun idarelerce değerlendirilmesi için idarelere Kanun’un belirlediği temel ilkeler çerçevesinde ve kamu yararı dikkate alınarak kullanılması gereken bir takdir yetkisi tanınmıştır.

Sorgu konusu olayda, … Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından … tarih … sayılı ihale onay belgesi ile “… Yapım İşi” için 4734 sayılı Kanun’un 19’uncu maddesi uyarınca açık ihale usulü ihaleye çıkılmış, …./…. ihale kayıt numarası ile … tarihinde birim fiyat teklif alma yöntemi ile yapılan ihalenin … (… İnşaat) firmasının üzerine ihale edilmesine … tarihinde karar verilmiş, ihale komisyonunun kararı … tarihinde İhale Yetkilisi Fen İşleri Müdür Vekili … tarafından onaylanmış ve kesinleşen ihale kararı, ihale üzerinde bırakılan firmaya … tarih … sayılı yazıyla bildirilmiş olmasına rağmen sözleşme imzalanmasına kadar geçen süre içinde ihale üzerinde bırakılan firmanın asfalt plenti kapasitesinin yetersiz olduğu gerekçesiyle … tarih … sayılı karar ile ihale iptal edilmiş ve idarenin … tarihli ve … sayılı Oluruyla, asfalt kaplamasının yaz sezonunda yapılabilmesi için “… Yapım İşi” ihalesinin 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (b) bendi çerçevesinde yapılmasına karar verilmiştir.

Bu itibarla, … tarihinde açık ihale usulüyle gerçekleştirilmiş olan ihalenin, kapasite yetersizliği nedeniyle iptal edilmesinin idare açısından beklenmeyen ve öngörülemeyen bir durum olduğu ve her somut olay için ihale usulünün belirlenmesi noktasında Kanun Koyucu tarafından idareye tanınmış olan takdir yetkisi sınırları içinde kaldığı değerlendirildiğinden, söz konusu işin 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (b) bendi çerçevesinde pazarlık usulü ile ihale edilmesinde mevzuata aykırılık bulunmamaktadır.

Bu itibarla, … tarihli ve … sayılı ilamın …’nci maddesinin (c) bendiyle verilen hüküm dışı kararının kaldırılmasına ve konu hakkında ilişilecek husus bulunmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu Ek İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

d) Açık ihalenin ihale yetkilisinin ihaleyi iptal etmek istememesi üzerine görevinden alındığı, bazı ihale komisyonu üyelerinin de görevlerinden alınarak başka birimlerde görevlendirildiği, hakedişlerin ehil olmayan kişilerce imzalandığı ve geçici kabul komisyonunun usulüne uygun olarak oluşturulmadığı iddialarına ilişkin olarak;

Her ne kadar Denetçi tarafından iptal edilen açık ihale yetkilisi ve ihale komisyonu üyelerinden bazılarının görevden alındığı iddia edilmişse de,

5393 sayılı Belediye Kanunu’nun “Belediye Başkanının görev ve yetkileri” başlıklı 38’inci maddesinde, “Belediye başkanının görev ve yetkileri şunlardır:

a)Belediye teşkilâtının en üst amiri olarak belediye teşkilâtını sevk ve idare etmek, belediyenin hak ve menfaatlerini korumak.

j)Belediye personelini atamak

…” denilmek suretiyle belediye teşkilatının sevk ve idaresinden sorumlu olan üst yönetici sıfatıyla belediye personelini atama görev ve yetkisi Belediye Başkanına verilmiştir. Kaldı ki, söz konusu personelin farklı görev yerlerine atanmalarına ilişkin işlemi açık ihalenin iptaliyle ilişkilendiren veya bu noktada adı geçen personelin görev yerlerinin belirli bir kastla değiştirildiğini gösteren somut bir bilgi bulunmamaktadır.

Bununla birlikte, her ne kadar Bayındırlık İşleri Kontrol Yönetmeliği’nin 4’üncü maddesi gereğince kontrol teşkilatının mimar veya mühendislerden oluşturulması ve Yapım İşleri Muayene ve Kabul Yönetmeliği’nin 3’üncü maddesi uyarınca işin denetiminde bulunan yapı denetim görevlisine muayene ve kabul komisyonlarında görev verilmemesi konusundaki gerekliliklere rağmen sorgu konusu olayda söz konusu şartlara riayet edilmediği, bazı hakedişlerin ise taşeron işçi kadrosundaki personele imzalattırıldığı görülmüşse de, bu durum olayda kamu zararına neden olunduğuna ilişkin bir delil oluşturmayıp, sorguda da söz konusu hususların kamu zararına neden olduğu yönünde bir tespite yer verilmemiştir.

Bu itibarla, … tarihli ve … sayılı ilamın …’nci maddesinin (d) bendiyle verilen hüküm dışı kararının kaldırılmasına ve konu hakkında ilişilecek husus bulunmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu Ek İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

e) Açık ihalenin iptal edilerek pazarlık usulü ile alım yapılması sonucunda … TL kamu zararına neden olunduğu iddiasına ilişkin olarak;

“… Yapım İşi” için … Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından … tarihinde … ihale kayıt numarası ile 4734 sayılı Kanun’un 19’uncu maddesi uyarınca açık ihale edilen işin yaklaşık maliyeti …-TL olarak hesaplanmış ve ihale sonucunda iş yaklaşık maliyetin %33 altında fiyat teklifi veren … İnşaat’a …-TL bedelle bırakılmıştır.

Bahsi geçen ihalenin iptali sonrasında, … tarihli … sayılı ihale onay belgesi ile 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin (b) bendi çerçevesinde … İK numarası ile pazarlık usulü ihale edilen işin yaklaşık maliyetinin …-TL olduğu ve ihalenin … TL bedelle yaklaşık maliyetin %10 altında teklif veren … Tic. Ltd. Şti’nin üzerinde bırakıldığı görülmektedir. İki ihalenin iş kalemi miktarlarının ve yüklenici firmalar tarafından verilen teklif fiyatların karşılaştırılmasına ilişkin tablo aşağıdaki gibidir:

İş Kalemleri Açık İhale miktarı Pazarlık Usulü İhale Miktarı Artış oranı (%) …. İnşaat açık ihale birim fiyat teklifi (TL) ….İnşaat Tic. Ltd. Şti pazarlık usulü ihale birim fiyat teklifi (TL) Değişim Oranı (%)

Bitümlü karışım kaplama kazılması 4000 m3 4000 m3 – …. …. 42

Plent altı asfalt aşınma karışımı temini 5000 ton 6500 ton 30 …. …. -11

Asfalt yama yapımı 10.000 ton 13.000 ton 30 …. …. -84

Bitümlü sıcak karışımlı aşınma asfaltı yapımı 90.000 ton 117.000 ton 30 …. …. 37

Plentmiks alttemel malzeme yapımı 90.000 ton 117.000 ton 30 …. …. 277

Yukarıda yer verilen tabloda görüldüğü üzere, ihale konusunu oluşturan iş kalemlerinde miktar bazında artışa gidilerek işi oluşturan 5 iş kaleminin 4’ünde, ilk ihaleye göre %30 oranında artış gerçekleştirilmiş ve pazarlık usulüyle yapılan ikinci ihalenin yüklenicisi olan … Tic. Ltd. Şti tarafından artışa gidilen iş kalemlerinin bazılarına ilk ihale teklifinden daha düşük birim fiyat teklifi verilmiş olup bazı kalemler için ise ilk ihaledeki tekliften daha yüksek fiyat teklifinde bulunulmuştur.

5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu’nun “Kamu Zararı” başlıklı 71’inci maddesinde, “Kamu zararı, mevzuata aykırı karar, işlem, eylem veya ihmal sonucunda kamu kaynağında artışa engel veya eksilmeye neden olunmasıdır.

Kamu zararının belirlenmesinde;

a) İş, mal veya hizmet karşılığı olarak belirlenen tutardan fazla ödeme yapılması,

b) Mal alınmadan, iş veya hizmet yaptırılmadan ödeme yapılması,

c) Transfer niteliğindeki giderlerde, fazla veya yersiz ödemede bulunulması,

d) İş, mal veya hizmetin rayiç bedelinden daha yüksek fiyatla alınması veya yaptırılması,

e) İdare gelirlerinin tarh, tahakkuk veya tahsil işlemlerinin mevzuata uygun bir şekilde yapılmaması,

f) Kamu kaynakları ile yükümlülüklerinin yönetilmesinde, değerlendirilmesinde, korunmasında veya kullanılmasında gerekli önlemlerin alınmaması veya özenin gösterilmemesi suretiyle öz kaynağın azalmasına sebebiyet verilmesi,

g) Mevzuatında öngörülmediği halde ödeme yapılması,

Esas alınır.” denilmektedir.

Anılan hükümler uyarınca, aynı hizmetin teminine ilişkin olsa da müstakil iki ayrı ihaleye ait ihale bedellerinin kıyaslanması suretiyle kamu zararı tespitinde bulunulması kamu zararını oluşturan şartlar kapsamında değerlendirilemez.

Denetçi tarafından yapılan kamu zararı hesaplaması açık ihalenin iptal edilmemesi durumunda işin … İnşaat tarafından teklif edilen fiyatla tamamlanacağı ve toplam tamamlanma bedelinin verilen teklif fiyatı aşmayacağı varsayımına dayanmakta olup, yaklaşık maliyetin %33 altında teklif sunan firmanın söz konusu işi taahhüt edilen koşullar altında tamamlayıp tamamlayamayacağı hususunun bilinmesi de mümkün olmadığından, iki ihalenin kıyaslanmasına ve çeşitli varsayımlara dayanılarak hesaplanmış olan tutar üzerinden kamu zararı isnadında bulunulmasında hukuken uyarlık bulunmamaktadır.

Bu çerçevede farklı yaklaşık maliyetlere sahip, iş kalemi miktarları birbirinden farklı olan, farklı tarihlerde gerçekleştirilen ve bu nedenle kendi ekonomik ve hukuki koşulları altında ayrı ayrı değerlendirilmesi gereken iki farklı ihalede ortaya çıkan fiyatların kıyaslanmasıyla kamu zararı oluştuğunun kabulü mümkün değildir.

Bu itibarla, … tarihli ve … sayılı ilamın …’nci maddesinin (e) bendiyle verilen hüküm dışı kararının kaldırılmasına ve sorgu konusu …-TL ödeme hakkında ilişilecek husus bulunmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu Ek İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

f) Pazarlık usulü ihalenin ihale dokümanında iş süresinin gerçekçi biçimde tespit edilmediği iddiasına ilişkin olarak;

Her ne kadar Denetçi tarafından açık ihalede iş süresinin … gün olarak belirlendiği, açık ihalenin iptali sonrasında yapılan pazarlık usulü ihalede ise iş miktarı arttırıldığı halde işin süresinin … gün olarak belirlendiği ve işin süresi gerçekçi olarak tespit edilmediğinden yükleniciye … kez süre uzatımı verildiği tespitine yer verilmişse de, sorguda işin süresinin gerçekçi şekilde tespit edilip edilmediğinin hangi parametrelerle değerlendirilmesi gerektiği, sürenin gerçekçi tespit edilmemesinin kamu zararına yol açtığı veya verilen süre uzatımlarının hukuki gerekçelerinin yerinde olmadığı yönünde bir değerlendirmeye yer verilmemiştir.

Sorgu konusu olayda, ihale kapsamında yeni açılacak imar yollarının ve hali hazırda açık olmayan yolların alt yapı hazırlıklarının yetiştirilemediği gerekçesiyle idarece … ve … tarihlerinde ikişer ay ve … tarihinde üç ay olmak üzere toplam yedi aylık süre uzatımı verilmiş olup, sorumluların savunmalarında da ihale dokümanında her ne kadar işin süresi … gün belirlenmiş ise de, Belediyenin yüz ölçümünün 440 km2’lik bir alana yayılması, 35 mahalleden oluşan ilçenin ihaleye konu olan ve bozulan yolların mahalle bazında birbirinden uzak mesafelerde olması ve Belediyenin makine parkının yetersiz kalması sebepleriyle ihaleye konu olan bozuk yolların alt yapılarının tamiratı ve asfaltlanmaya hazırlanması konusunda geç kalınması nedeniyle yüklenici firmaya süre uzatımı verildiği ifade edilmektedir.

Bu itibarla, … tarihli ve …sayılı ilamın …’nci maddesinin (f) bendiyle verilen hüküm dışı kararının kaldırılmasına ve konu hakkında ilişilecek husus bulunmadığına 6085 sayılı Sayıştay Kanunu’nun 55’inci maddesi uyarınca işbu Ek İlamın tebliğ tarihinden itibaren altmış gün içerisinde Sayıştay Temyiz Kurulu nezdinde temyiz yolu açık olmak üzere oy birliğiyle karar verildi.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz